Page Text
________________ विषयानुक्रमणिका 11 अजन्यत्वे भावरूपत्वमभावरूपत्वं वा ? / दोषाणां विपरीतकार्योत्पादकत्वाभावः तत्र च जन्यत्वे क्रियारूपः, अक्रियारूपो वा ? दुष्टयवस्य दृष्टान्तः चिद्रूपः अचिद्रूपो वा ? दोषमाहात्म्यात् अतीतरजतस्य न अतीततया अचिद्रूपत्वे धर्मी धर्मो वा ? 45 प्रतिभासः किन्तु वर्तमानतया निर्विकल्पकप्रत्यक्षवादः 46-51 'स्मरामि' इत्याकारशून्यत्वमेव स्मृतिप्रमोषत्वम् 54 ( पूर्वपक्षः ) निर्विकल्पकप्रत्यक्षलक्षणम् भेदाग्रहात् रजतमिदमिति सामानाधिकरण्यं कल्पनालक्षणम् प्रवृत्तिश्च घटते अर्थस्य संकेतव्यवहारकालाननुयायित्वान्न भेदाग्रहः त्रिप्रकारः शब्दसंसर्गः स्मृतिप्रमोषस्वीकारेऽपि बाध्यबाधकभावः सुघटः 54 अर्थे शब्दानामसंभवात् तादात्म्याभावाच कथं विपरीतख्यातिवादिनां बाह्यार्थसिद्ध्यभावः / तज्जे ज्ञाने शब्दप्रतिभासः ? ( उत्तरपक्षः ) इदं रजतमित्यत्र कारणभेदात् अनेकशब्दार्थप्रतिभासमपि योगिज्ञानं योजना कार्यभेदः, सामग्रीभेदाद्वा ? भावात् निर्विकल्पकम् विभिन्नकारणप्रभवत्वानुमानस्य प्रतिविधानम् स्वसंवेदनेन्द्रियमनोयोगिप्रत्यक्षाणां लक्षणानि , विषयभेदादपि नात्र ज्ञानभेदः (उत्तरपक्षः) कल्पनायाः विविधविकल्पजालैः दोषाणां विपरीतकार्योत्पादकत्वसमर्थनम् खंडनम् दुष्टयवानामपि उपभुक्तानाम् उदरव्यथादिनिश्चयरूपकल्पनारहितत्वं प्रत्यक्षस्यासिद्धम् 48 विपरीतकार्योत्पादकत्वम् व्यतिरिकविकल्पोत्पादकत्वानिर्विकल्पकप्रामा रजतज्ञानस्य शुक्तयविषयत्वे किं निर्विषयत्वम् , ण्यस्य निरासः अतीतरजतविषयत्वं वा ? विकल्पाऽविकल्पयोरेकत्वाध्यवसायस्य निरासः भेदाग्रहस्य प्रवृत्तिहेतुत्वाभावः उल्लेखरूपकल्पनायाः निषेधानुपपत्तिः ____ 50 विभिन्नाकारत्वादपि न तत्र ज्ञानभेदः अस्पष्टतारूपकल्पनायाः निरासः ज्ञामद्वयस्वीकारेऽपि युगपदुत्पत्तिः, क्रमेण वा ? 57 अर्थसन्निधिनिरपेक्षत्वरूपकल्पनायाः निरासः क्रमोत्पत्तौ बाधकज्ञानात् 'नेदं रजतम्' इति अनक्षप्रभवत्वरूपकल्पनायाः खण्डनम् तादात्म्यप्रतिषेधानुपपत्तिः 57 धर्मान्तरारोपात्मककल्पनायाः निरसनम् स्मृतिविनाशस्य न स्मृतिप्रमोषता विवृतिव्याख्यानम् प्रत्यक्षेण सहैकत्वाध्यवसायस्य न स्मृतिप्रमोषता 58 संशयस्य लक्षणम् प्रत्यक्षरूपतापत्तेर्न स्मृतिप्रमोषता विपर्ययस्य लक्षणम् तदित्यंशाननुभवस्य न स्मृतिप्रमोषता विपर्ययज्ञाने स्मृतिप्रमोषवादः 52-59 'प्रमोषः' इत्यत्र प्रशब्देन एकदेशेन सर्वात्मना (पूर्वपक्षः) विभिन्नकारणप्रभवत्वात् विभिन्न वा अपहारः? विषयत्वाच्च 'इदं रजतम् / इति प्रत्यक्षस्मतिरोभावस्यापि न स्मृतिप्रमोषता , रणरूपं शानद्वयम् विविधविकल्पजालेनतिरोभावस्यानुपपत्तितदित्यंशस्य प्रमोषात् स्मृतिप्रमोषत्वम् प्रदर्शनम् 52 - :
| SR No. | 004326 |
| Book Title | Nyayakumudchandra Part 1 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Mahendramuni |
| Publisher | Manikchand Digambar Jain Granthamala Samiti |
| Publication Year | 1938 |
| Total Pages | 598 |
| Language | Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & Philosophy |
| File Size | 14 MB |