Nyayakumudchandra Part 1

SR No.: 004326
Original Sutra Author: N/A
Author: Mahendramuni
Publisher: Manikchand Digambar Jain Granthamala Samiti
Publication Year: 1938
Total Pages: 598
Language: Sanskrit
Classification: Book_Devnagari & Philosophy
File Size: 14 MB

Page 160

10 0 विषयानुक्रमणिका कारकत्वात् सन्निकर्षः प्रमाणम् 28 तमग्रहणस्य प्रकर्षार्थकतया अपकृष्टाभावात् सन्निकर्षस्य षोढा विभागः 29 न सामग्र्याः साधकतमत्वव्यपदेशः प्रत्यक्षस्य चतुस्त्रिद्विसन्निकर्षादुत्पत्तिः 29 साधकतमत्वस्य विविधविकल्पैः खण्डनम् ( उत्तरपक्षः ) सन्निकर्षस्य साधकतमत्वाभावः सामग्र्येकदेशस्यैव लोके करणतया निर्देशः 36 अन्वयव्यतिरेकाभावात् / कर्तृकर्मणोः साकल्यान्तर्गतत्वे किमपेक्षया सन्निकर्षमात्रस्य प्रमाणता, तद्विशेषस्य वा ? 30 साकल्यस्य करणत्वम् ? 'योग्यताभावात् नाकाशे प्रमोत्पत्तिः' इत्यस्य समग्रा एव सामग्री, समग्राणां धर्मो वा ? 37 निरासः 'समग्राणां भावः सामग्री' इति भावशब्देन सहकारिकारणाभावादाकाशे प्रमोत्पत्त्यभावस्य किमभिधीयेत? 35 विविधविकल्पजालैः निरासः नित्यकरूपाणां साकल्यजनकत्वे सर्वदा जनयोग्यतायाः साधकतमत्वे ज्ञानस्य प्रमाणत्वा- .. कत्वप्रसङ्गः भावाशङ्काया निरासः सकलेभ्यः साकल्यं भिन्नमभिन्नं वा? चक्षुषोऽप्राप्यकारित्वात् सन्निकर्षस्याव्याप्तिः 31 निर्विकल्पकप्रमित्यपेक्षया साकल्यस्य प्रमाणत्वं. संयुक्तसमवायादीनामतिव्याप्तिः सविकल्पकप्रमित्यपेक्षया वा ? 39 असन्निकृष्टग्रहणे सर्वार्थग्रहणप्रसङ्गस्य निरासः 32 इन्द्रियवृत्तिवादः 40-41 व्यवहितार्थानुपलब्धेः निरसनम् (पूर्वपक्षः) साधकतमत्वादिन्द्रियवृत्तिः प्रमाणम् 40 सन्निकर्षस्वीकारे सर्वज्ञाभावः विषयाकारपरिणतिः इन्द्रियवृत्तिः सन्निकर्षस्य प्रामाण्ये व्याप्तिग्रहणाभावः 33 (उत्तरपक्षः) अचेतनरूपाया इन्द्रियवृत्तेरपि कारकसाकल्यवादः - 33-39 उपचारादेव प्रामाण्यम् (पूर्वपक्षः) अर्थोपलब्धिजनकत्वात् कारकसाक 'विषयंप्रति गमनम् , आभिमुख्यम् , आकारल्यापरनाम्नी सामग्री प्रमाणम् 33 धारित्वं वा ?' इति विकल्प्य खण्डनम् कारकैकदेशस्य न साधकतमत्वमपि तु कारक भिन्नाभिन्नविकल्पैः इन्द्रियवृत्तेः निरासः 41 साकल्यस्य 33 इन्द्रियवृत्त्यालम्बनाया मनोवृत्तेः निरसनम् , कर्तृकर्मणोरपि साकल्यान्तर्गततया न ज्ञातृव्यापारवादः 42-45 साकल्यस्वरूपापहारकत्वम् (पूर्वपक्षः ) अर्थप्रकाशताख्यफलान्यथानुपपत्तेः ज्ञानस्य फलरूपत्वान्न प्रमाकरणत्वम् ज्ञानस्यापि साकल्यान्तर्गतत्वेन प्रामाण्यं ज्ञातृव्यापारः प्रमाणम् न स्वतन्त्रतया यतः व्यापारवशादेव कारकस्य कारकत्वमतोऽ... (उत्तरपक्षः)बोधाबोधरूपसाकल्यस्यन मुख्यतः / सौ ज्ञातृव्यापारः प्रमाणम् प्रामाण्यम् ( उत्तरपक्षः ) ज्ञातृव्यापारस्य नेन्द्रियमनःस्वस- प्रामाण्यं ज्ञानरूपतयैव व्याप्तम् अव्यवधानेन वेदनप्रत्यक्षः सिद्धिः . 43 प्रमितिकरणत्वात् 35 नानुमानात् तत्सिद्धिः, सम्बन्धग्रहणोपायाभावात् , नाप्यापत्तितो ज्ञातृव्यापारसिद्धिः उपचारेण तु सत्यपि प्रामाण्ये न वस्तुतः कारक- | साकल्यस्य प्रामाण्यम् . . शातृव्यापारः कारकजन्योऽजन्यो वा ? 44