________________ 15. 35] हरिवंशे [15. 63. तस्य वै संनतेः पुत्रः कार्ता नाम महाबलः / ते वयं साम पूर्व वै दानं भेदं तथैव च। . बभूव येन विक्रम्य पृषतस्य पितामहः / प्रयोक्ष्यामस्ततः शुद्धो दैवतान्यभिवाद्य च // 49 नीपो नाम महाराज पाश्चालाधिपतिर्हतः // 35 कृतस्वस्त्ययनो विगैर्हत्वाग्नीन्वाच्य च द्विजान् / स चाप्युप्रायुधस्तात दुर्बुद्धिर्वैरकृत्संदा / ब्राह्मणैरभ्यनुज्ञातः प्रयास्यसि जयाय वै // 50 प्रदीप्तचक्रो बलवान्नीपान्तकरणोऽभवत् / / 36 अस्त्राणि न प्रयोज्यानि न प्रवेश्यश्च संगरः / स दर्पपूर्णो हत्वाजौ नीपानन्यांश्च पार्थिवान् / आशौचे वर्तमानेन वृद्धानामिति शासनम् // 51 पितर्युपरते मह्यं श्रावयामास किल्बिषम् // 37 सामदानादिभिः पूर्वमपि भेदेन वा ततः। माममात्यैः परिवृतं शयानं धरणीतले / तं हनिष्यसि विक्रम्य शम्बरं मघवानिव // 52 उपायुधस्य राजेन्द्र दूतोऽभ्येत्य वचोऽब्रवीत् // 38 प्राज्ञानां वचनं काले वृद्धानां च विशेषतः / अद्य त्वं जननी भीष्म गन्धकालीं यशस्विनीम् / श्रोतव्यमिति तच्छ्रुत्वा निवृत्तोऽस्मि नराधिप // 53 स्त्रीरत्नं मम भार्यार्थे प्रयच्छ कुरुपुंगव // 39 ततस्तैः स क्रमः सर्वः प्रयुक्तः शास्त्रकोविदैः। . एवं राज्यं च ते स्फीतं बलानि च न संशयः / तस्मिन्काले कुरुश्रेष्ठ कर्म चारब्धमुत्तमम् // 54 प्रदास्यामि यथाकाममहं वै रत्नभाग्भुवि // 40 स सामादिभिरप्यादावुपायैः शास्त्रचिन्तकैः / राष्ट्रस्येच्छसि चेत्स्वस्ति प्राणानां वा कुलस्य वा / अनुनीयमानो दुर्बुद्धिरनुनेतुं न शक्यते // 55 शासने मम तिष्ठस्व न हि ते शान्तिरन्यथा // 41 प्रवृत्तं तस्य तच्चक्रमधर्मनिरतस्य वै / . अधः प्रस्तारशयने शयानस्तेन चोदितः / परदाराभिलाषेण सद्यस्तात निवर्तितम् // 56 . दूतान्तरितमेतद्वै वाक्यमग्निशिखोपमम् / / 42 न त्वहं तस्य जाने वै निवृत्तं चक्रमुत्तमम् / ततोऽहं तस्य दुर्बुद्धेर्विज्ञाय मतमच्युत। हतं स्वकर्मणा तत्तु पूर्व सद्भिश्च निन्दितम् // 57 आज्ञप्तवान्वै संग्रामे सेनाध्यक्षांश्च सर्वशः // 43 कृतशौचः शरावापी रथी निष्क्रम्य वै पुरात् / मम प्रज्वलितं चक्रं निशाम्यैतत्सुदुर्जयम् / कृतस्वस्त्ययनो विप्रैः प्रायोधयमहं रिपुम् // 58 शत्रवो विद्रवन्त्याजौ दर्शनादेव भारत // 44 ततः संसर्गमागम्य बलेनाबलेन च / विचित्रवीर्य बालं च मदपाश्रयमेव च / व्यहमुन्मत्तवाद्धं देवासुरमिवाभवत् // 59 दृष्ट्वा क्रोधपरीतात्मा युद्धायैव मनो दधे // 45 स मयास्त्रप्रतापेन निर्दग्धो रणमूर्धनि / निगृहीतस्तदाहं तु सचिवैर्मत्रकोविदैः।। पपाताभिमुखः शूरस्त्यक्त्वा प्राणानरिंदम // 60 ऋत्विग्भिर्देवकल्पैश्च सुहृद्भिर्नरपुंगव // 46 एतस्मिन्नन्तरे तात काम्पिल्यात्पृषतोऽभ्ययात् / स्निग्धैश्च शास्त्रविद्भिश्च संयुगस्य निवर्तने / हते नीपेश्वरे चैव हते चोग्रायुधे नृपे // 61 कारणं श्रावितश्चास्मि युक्तरूपं तदानघ // 47 आहिच्छत्रं स्वकं राज्यं पित्र्यं प्राप्य महाद्युतिः / मन्त्रिण ऊचुः। द्रुपदस्य पिता राजन्ममैवानुमते तदा // 62 प्रवृत्तचक्रः पापोऽसौ त्वं चाशौचगतः प्रभो। / ततोऽर्जुनेन तरसा निर्जित्य द्रुपदं रणे। न चैष प्रथमः कल्पो युद्धं नाम कदाचन // 48 | अहिच्छत्रं सकाम्पिल्यं द्रोणायाथापवर्जितम् // 63 -34 -