________________ 18. 73 ] हरिवंशे [ 15.8 न हि योगगतिर्दिव्या न पितॄणां परां गतिः / वरिष्ठं सर्वधर्माणां तं समाचर भार्गव // 10 त्वद्विधेनापि सिद्धन दृश्यते मांसचक्षुषा // 73 कालस्य परिणामेन लध्वाहारो जितेन्द्रियः / एवमुक्त्वा स देवेशो मामुपस्थितमग्रतः / तत्परः प्रयतः श्राद्धी योगधर्ममवाप्स्यसि / चक्षुर्दत्त्वा सविज्ञानं देवानामपि दुर्लभम् / इत्युक्त्वा भगवान्देवस्तत्रैवान्तरधीयत // 11 जगाम गतिमिष्टां वै द्वितीयोऽग्निरिव ज्वलन् // 74 अष्टादशानां वर्षाणामेकाहमिति मे मतिः / तन्निबोध कुरुश्रेष्ठ यन्मयासीन्निशामितम् / उपासतश्च देवेशं वर्षाण्यष्टादशैव मे // 12 प्रसादात्तस्य देवस्य दुर्जेयं भुवि मानुषैः // 75 प्रसादात्तस्य देवस्य न ग्लानिरभवत्तदा / इति श्रीहरिवंशे त्रयोदशोऽध्यायः // 13 // न क्षुत्पिपासे कालं वा जानामि स्म तवानघ / पश्चाच्छिष्यसकाशात्तु कालः संविदितो मम॥१. इति श्रीहरिवंशे चतुर्दशोऽध्यायः // 14 // मार्कण्डेय उवाच / आसन्पूर्वयुगे तात भरद्वाजात्मजा द्विजाः / मार्कण्डेय उवाच / योगधर्ममनुप्राप्य भ्रष्टा दुश्चरितेन वै // 1 तस्मिन्नन्तर्हिते देवे वचनात्तस्य वै विभो। अपभ्रंशमनुप्राप्ता योगधर्मापचारिणः। . महतस्तमसः पारे मानसस्य विसंज्ञिताः // 2 चक्षुर्दिव्यं सविज्ञानं प्रादुरासीन्ममानघ // 1 तमेवार्थमनुध्यान्तो नष्टमप्स्विव मोहिताः। ततोऽहं तानपश्यं वै ब्राह्मणान्कौशिकात्मजान् / अप्राप्य योगं ते सर्वे संयुक्ताः कालधर्मणा // 3 आपगेय कुरुक्षेत्रे यानुवाच विभुर्मम // 2 ततस्ते योगविभ्रष्टा देवेषु सुचिरोषिताः। ब्रह्मदत्तोऽभवद्राजा यस्तेषां सप्तमो द्विजः / जाताः कौशिकदायादाः कुरुक्षेत्रे नरर्षभ / / 4 पितृवर्तीति विख्यातो नाम्ना शीलेन कर्मणा // 3 हिंसया विचरिष्यन्तो धर्म पितृकृतेन वै / शुकस्य कन्या कृत्वी तं जनयामास पार्थिवम् / ततस्ते पुनराजातिं भ्रष्टाः प्राप्स्यन्ति कुत्सिताम् // अणुहात्पार्थिवश्रेष्ठात्काम्पिल्ये नगरोत्तमे // 4 तेषां पितृप्रसादेन पूर्वजातिकृतेन च।। युधिष्ठिर उवाच / स्मृतिरुत्पत्स्यते प्राप्य तां तां जातिं जुगुप्सिताम् // अणुहः कस्य वै पुत्रः कस्मिन्काले बभूव ह / ते धर्मचारिणो नित्यं भविष्यन्ति समाहिताः / राजा धर्मभृतां श्रेष्ठो यस्य पुत्रो महायशाः // 5 ब्राह्मण्यं प्रतिलप्स्यन्ति ततो भूयः स्वकर्मणा // 7 ब्रह्मदत्तो नरपतिः किंवीर्यश्च बभूव ह / ततश्च योगं प्राप्स्यन्ति पूर्वजातिकृतं पुनः। कथं च सप्तमस्तेषां संबभूव नराधिपः // 6 भूयः सिद्धिमनुप्राप्ताः स्थान प्राप्स्यन्ति शाश्वतम् // / न ह्यल्पवीर्याय शुको भगवाल्लोकपूजितः / एवं धर्मे च ते बुद्धिर्भविष्यति पुनः पुनः / कन्यां प्रदद्याद्योगात्मा कृत्वीं कीर्तिमती प्रभुः // 7 योगधर्मे च निरतः प्राप्स्यसे सिद्धिमुत्तमाम् // 9 / एतदिच्छाम्यहं श्रोतुं विस्तरेण महाद्युते / योगधर्माद्धि धर्मज्ञ न धर्मोऽस्ति विशेषवान् / ब्रह्मदत्तस्य चरितं तद्भवान्वक्तुमर्हति // 8 -32