________________ * 6.8 ] हरिवंशे [6. 37 यथा विष्यन्दमानं मे क्षीरं सर्वत्र भावयेत् / / 8 / तेषामैरावतो दोग्धा धृतराष्ट्रः प्रतापवान् / वैशंपायन उवाच / नागानां भरतश्रेष्ठ सर्पाणां च महीपते // 23 तत उत्सारयामास शिलाः शतसहस्रशः / तेनैव वर्तयन्त्युमा महाकाया महाबलाः / धनुष्कोट्या तदा वैन्यस्तेन शैला विवर्धिताः // 9 तदाहारास्तदाचारास्तद्वीर्यास्तदपाश्रयाः // 24 न हि पूर्वविसर्गे वै विषमे पृथिवीतले। असुरैः श्रूयते चापि पुनर्दुग्धा बसुंधरा / प्रविभागः पुराणां वा प्रामाणां वा तदाभवत् // 10 आयसं पात्रमादाय मायाः शत्रुनिबर्हणीः // 25 न सस्यानि न गोरक्ष्यं न कृषिन वणिक्पथः / विरोचनस्तु प्राहादिर्वत्सस्तेषामभूत्तदा।' वैन्यात्प्रभृति राजेन्द्र सर्वस्यैतस्य संभवः // 11 ऋत्विग्द्विमूर्धा दैत्यानां मधुर्दोग्धा महाबलः // 26 यत्र यत्र समं त्वस्या भूमेरासीत्तदानघ / तयैते माययाद्यापि सर्वे मायाविनोऽसुराः। तत्र तत्र प्रजाः सर्वा निवासं समरोचयन् // 12 वर्तयन्त्यमितप्रज्ञास्तदेषाममितं बलम् // 27 आहारः फलमूलानि प्रजानामभवत्तदा / यक्षैश्च श्रूयते राजन्पुनर्दुग्धा वसुंधरा / . कृच्छ्रेण महता युक्त इत्येवमनुशुश्रुम // 13 आमपात्रे महाराज पुरान्तर्धानमक्षयम् // 28 संकल्पयित्वा वत्सं तु मनुं स्वायंभुवं प्रभुम् / वत्सं वैश्रवणं कृत्वा यक्षैः पुण्यजनैस्तथा / स्वे पाणौ पुरुषव्याघ्र दुदोह पृथिवीं ततः // 14 तेन ते वर्तयन्तीह परमर्षिरुवाच ह // 29 सस्यजातानि सर्वाणि पृथुव॑न्यः प्रतापवान् / राक्षसैश्च पिशाचैश्च पुनर्दुग्धा वसुंधरा। तेनान्नेन प्रजास्तात वर्तन्तेऽद्यापि नित्यशः // 15 शावं कपालमादाय प्रजा भोक्तुं नरर्षभ // 30 ऋषिभिः श्रूयते चापि पुनर्दुग्धा वसुंधरा। दोग्धा रजतनाभस्तु तेषामासीत्कुरूद्वह / वत्सः सोमोऽभवत्तेषां दोग्धा चाङ्गिरसः सुतः।। वत्सः सुमाली कौरव्य क्षीरं रुधिरमेव च // 31 बृहस्पतिर्महातेजाः पात्रं छन्दांसि भारत / तेन क्षीरेण रक्षांसि यक्षाश्चैवामरोपमाः / क्षीरमासीदनुपमं तपो ब्रह्म च शाश्वतम् / / 17 वर्तयन्ति पिशाचाश्च भूतसंघास्तथैव च // 32 ततः पुनर्देवगणैः पुरंदरपुरोगमैः / पद्मपत्रे पुनर्दुग्धा गन्धर्वैः साप्सरोगणैः / काञ्चनं पात्रमादाय दुग्धेयं श्रूयते मही // 18 वत्सं चित्ररथं कृत्वा शुचीन्गन्धानरोत्तम // 33 वत्सस्तु मघवानासीदोग्धा तु सविता विभुः / तेषां च सुरुचिस्त्वासीहोग्धा भरतसत्तम / क्षीरमूर्जस्करं चैव येन वर्तन्ति देवताः // 19 गन्धर्वराजोऽतिबलो महात्मा सूर्यसंनिभः // 34 पितृभिः श्रूयते चापि पुनर्दुग्धा वसुंधरा। शैलैश्च श्रूयते दुग्धा पुनर्देवी वसुंधरा / राजतं पात्रमादाय स्वधाममितविक्रमैः // 20 ओषधी मूर्तिमती रत्नानि विविधानि च // 35 यमो वैवस्वतस्तेषामासीद्वत्सः प्रतापवान् / वत्सस्तु हिमवानासीद्दोग्धा मेरुर्महागिरिः / अन्तकश्चाभवद्दोग्धा कालो लोकप्रकालनः // 21 पात्रं तु शैलमेवासीत्तन शैलाः प्रतिष्ठिताः // 36 नागैश्च श्रूयते दुग्धा वत्सं कृत्वा तु तक्षकम् / / दुग्धेयं वृक्षवीरुद्भिः श्रूयते च वसुंधरा / अलाबुपात्रमादाय विषं क्षीरं नरोत्तम // 22 पालाशं पात्रमादाय च्छिन्नदग्धप्ररोहणम् / - 14