________________ 78. 24 ] विष्णुपर्व 179.3 एवं हि विहिते योगे पर्याप्ते कृष्ण विग्रहे / मया निसृष्टं राज्यं स्वं चिराय प्रतिगृह्यताम् // 38 प्रतिष्ठितायां मेदिन्यां यदूनां शत्रुसूदन // 24 वीडिताथोमुखं तं तु राजानं यदुसंसदि / शृणु तद्भवतां वीर कृपणानामिदं वचः / अभिषेकेण गोविन्दो योजयामास योगवित् // 39 अस्य त्वत्क्रोधदग्धस्य कंसस्याशुभकर्मणः / स बद्धमुकुटः श्रीमानुग्रसेनो महीपतिः / तव प्रसादाद्गोविन्द प्रेतकार्य क्रियेत ह // 25 चकार सह कृष्णेन कंसस्य निधनक्रियाम् // 40 अस्य कृत्वा नरेन्द्रस्य विपन्नस्यौदेहिकम् / तं सर्वे यादवा मुख्या राजानं कृष्णशासनात् / सस्नुषोऽहं सभार्यश्च चरिष्यामि मृगैः सह // 26 अनुजग्मुः पुरीमार्गे देवा इव शतक्रतुम् // 41 प्रेतसंस्कारमात्रेण कृते बान्धवकर्मणि / रजन्यां तु प्रभातायां ततः सूर्ये चिरोदिते / आनृण्यं लौकिकं कृष्ण गतः किल भवाम्यहम् // पश्चिमं कंससंस्कारं चक्रुस्ते यदुपुंगवाः // 42 अस्याग्निं पश्चिमं दत्त्वा चितिस्थाने विधिं विना। शिबिकायां समारोप्य कंसदेहं यथाक्रमम् / तोय प्रदानमात्रेण कंसस्यानृण्यमाप्नुयाम् / / 28 नैष्ठिकेन विधानेन चक्रुस्ते तस्य सक्रियाम् // 43 एतन्मे कृष्ण विज्ञाप्यं स्नेहोऽत्र मम युज्यताम् / स नीतो यमुनातीरमुत्तरं नृपतेः सुतः / प्राप्नोतु सुगतिं तत्र कृपणः पश्चिमां क्रियाम् / / 29 | संस्कृतश्च यथान्यायं नैधनेन चिताग्निना // 44 एतच्छ्रुत्वा वचस्तस्य कृष्णः परमहर्षितः। तथैव भ्रातरं चास्य सुनामानं महाभुजम् / प्रत्युवाचोग्रसेनं वै सान्त्वपूर्वमिदं वचः / / 30 संस्कारं लम्भयामासुः सह कृष्णेन यादवाः // 45 सदृशं राजशार्दूल वृत्तस्य च कुलस्य च / ताभ्यां ते सलिलं चक्रुर्वृष्ण्यन्धकमहारथाः / यत्त्वमेवंविधं ब्रुषे गतेऽर्थे दुरतिक्रमे // 31 अक्षयं चापि प्रेतेभ्यो भाषमाणाः प्रतस्थिरे // 46 प्राप्स्यते नृप संस्कार कंसः प्रेतगतोऽपि सन् / तयोस्ते सलिलं दत्त्वा यादवाः दीनमानसाः / ब्रवीमि यदहं तात तदनुष्ठीयतां वचः / / 32 पुरस्कृत्योग्रसेनं वै विविशुर्मथुरां पुरीम् // 47 न हि राज्येन मे कार्य नाप्यहं राज्यलालसः / इति श्रीहरिवंशे अष्टसप्ततितमोऽध्यायः // 78 // न चापि राज्यलुब्धेन मया कंसो निपातितः // 33 किं तु लोकहितार्थाय कीर्त्यर्थं च सुतस्तव / वैशंपायन उवाच / व्यङ्गभूतः कुलस्यास्य सानुजो विनिपातितः // 34 अहं स एव गोमध्ये गोपैः सह वनेचरः / स कृष्णस्तत्र बलवान्रौहिणेयेन संगतः / प्रीतिमान्विचरिष्यामि कामचारी यथा गजः॥३५ मथुरां यादवाधीनां पुरी तां सुखमावसत् // 1 एतावच्छतशोऽप्येवं सत्येन प्रब्रवीमि ते। प्राप्तयौवनदेहस्तु युक्तो राजश्रिया ज्वलन् / न मे कार्य नृपत्वेन विज्ञाप्यं क्रियतामिदम् // 36 चकार मथुरां वीरः स रत्नाकरभूषणाम् / / 2 भवानराजास्तु मे मान्यो यदूनामग्रणीः प्रभुः / / कस्यचित्त्वथ कालस्य सहितौ रामकेशवौ / विजयायाभिषिच्यस्व स्वराज्ये राजसत्तम // 37 / गुरुं सांदीपनि काश्यमवन्तिपुरवासिनम् / यदि ते मत्प्रियं कार्य यदि वा नास्ति ते व्यथा। | धनुर्वेदचिकीर्षार्थमुभौ तावभिजग्मतुः // 3 हरिवंश 19 - 145 -