________________ 77. 55 ] हरिवंशे [78. 23 अहं ते जननी पुत्र किमर्थं नाभिभाषसे / कंसः पापरतिश्चैव साधूनां चाप्यसंमतः। प्रस्थितो दीर्घमध्वानं परित्यज्य प्रियं जनम् // 55 धिक्शब्दपतितश्चैव जीविते चास्य का दया // 9 अहो वीराल्पभाग्यायाः कृतान्तेनानिवर्तिना। . स्वर्गे तपोभृतां वासः फलं पुण्यस्य कर्मणः / . आच्छिद्य मम मन्दाया नीयसे नयकोविद // 56 इहापि यशसा युक्तस्तत्रस्थैरुपधार्यते // 10 दानमानगृहीतानि तृप्तान्येतानि ते गुणैः / यदि स्युनिता लोकाः स्युश्च धर्मपराः प्रजाः। रुदन्ति तव भृत्यानां कुलानि कुलयूथप // 57 नरा धर्मप्रवृत्ताश्च न नृपो विकृतो भवेत् // 11 उत्तिष्ठ नरशार्दूल दीर्घबाहो महाबल / गुणेषु दुष्टवृत्तानां कृतान्तः कुरुते पदम् / त्राहि दीनं जनं सर्व पुरमन्तःपुरं तथा // 58 इष्टधर्मेषु लोकेषु कर्तव्यं पारलौकिकम् // 12 रुदतीनां भृशार्तानां कंसस्त्रीणां सविस्तरम् / अतीव देवा रक्षन्ति नरं धर्मपरायणम् / जगामास्तं दिनकरः संध्यारागेण रञ्जितः // 59 कर्तारः सुलभा लोके दुष्कृतस्येह कर्मणः॥ 13 इति श्रीहरिवंशे सप्तसप्ततितमोऽध्यायः // 77 // हतः सोऽयं मया कंसः साध्वेतदवगम्यताम् / मूलच्छेदः कृतस्तस्य विपरीतस्य कर्मणः // 14 तदेष सान्त्व्यतां सर्वः शोकातः प्रमदाजनः / वैशंपायन उवाच / पौराश्च पुयाँ श्रेण्यश्च सान्व्यतां सर्व एव हि // उग्रसेनस्तु कृष्णस्य समीपं दुःखितो ययौ / एवं ब्रुवति गोविन्दे विवेशावनताननः / / पुत्रशोकाभिसंतप्तो विषपीत इव स्खलन् // 1 उग्रसेनो यदून्गृह्य पुत्रकिल्बिषशङ्कितः // 16 स ददर्श गृहे कृष्णं यादवैरभिसंवृतम् / स कृष्णं पुण्डरीकाक्षमुवाच यदुसंसदि / पश्चानुतापाद्ध्यायन्तं कंसस्य निधनाविलम् / / 2 बाष्पसंदिग्धया वाचा दीनया सज्जमानया // 17 कंसनारीप्रलापांश्च श्रुत्वा सुकरुणान्बहून् / पुत्र निर्यातितः क्रोधो नीतो याम्यां दिशं रिपुः। विगर्हमाणमात्मानं तस्मिन्यादवसंसदि // 3 स्वधर्माधिगता कीर्ति म विश्रावितं भुवि // 18 अहो मयातिबाल्येन नररोषानुवर्तिना। . स्थापितं सत्सु माहात्म्यं शङ्किता रिपवः कृताः / वैधव्यं स्त्रीसहस्राणां कंसस्यास्य कृते कृतम् // 4 स्थापितो यादवो वंशो गर्विताः सुहृदः कृताः // 19 कारुण्यं खलु नारीषु प्राकृतस्यापि जायते / सामन्तेषु नरेन्द्रेषु प्रतापस्ते प्रकाशितः / एवमा रुदन्तीषु मया भर्तरि पातिते // 5 मित्राणि त्वां भजिष्यन्ति संश्रयिष्यन्ति चार्थिनः / परिदेवितमात्रेण शोकः खलु विधीयते / प्रकृतयोऽनुयास्यन्ति स्तोष्यन्ति त्वां द्विजातयः / कृतान्तस्यानभिज्ञातः स्त्रीणां कारुण्यसंभवः / / 6 संधिविग्रहमुख्यास्त्वां प्रणमिष्यन्ति मत्रिणः // 21 कंसस्य हि वधः श्रेयान्प्रागेवाभिमतो मम / हस्त्यश्वरथसंपूर्ण पदातिगणसंकुलम् / सतामुद्वेजनीयस्य पापेष्वभिरतस्य च // 7 प्रतिगृहाण कृष्णेदं कंसस्य बलमव्ययम् // 22 लोके पतितवृत्तस्य पुरुषस्याल्पमेधसः / धनं धान्यं च यत्किचिद्रत्नान्याच्छादनानि च / अक्लिष्टं मरणं श्रेयो न विद्विष्टस्य जीवितम् // 8 / स्त्रियो हिरण्यं वासांसि यच्चान्यद्वसु किंचन // 23 - 144 -