Mahabharat Samhita Part 04

SR No.: 004324
Original Sutra Author: N/A
Author: Bhandarkar Oriental Research Institute
Publisher: Bhandarkar Oriental Research Institute
Publication Year: 1975
Total Pages: 846
Language: Sanskrit, Hindi
Classification: Book_Devnagari
File Size: 10 MB

Page 94

13. 44. 53] महाभारते [ 13. 45. 249 45 पाणिग्राहस्य भार्या स्याद्यस्य चाद्भिः प्रदीयते // 53 भीष्म उवाच / अनुकूलामनुवंशां भ्रात्रा दत्तामुपाग्निकाम् / यथैवात्मा तथा पुत्रः पुत्रेण दुहिता समा। परिक्रम्य यथान्यायं भायाँ विन्देहिजोत्तमः // 54 तस्यामात्मनि तिष्ठन्त्यां कथमन्यो धनं हरेत् // 12 इति श्रीमहाभारते अनुशासनपर्वणि मातुश्च यौतकं यत्स्यात्कुमारीभाग एव सः / चतुश्चत्वारिंशोऽध्यायः॥४४॥ दौहित्र एव वा रिक्थमपुत्रस्य पितुर्हरेत् // 13 ददाति हि स पिण्डं वै पितुर्मातामहस्य च। युधिष्ठिर उवाच / पुत्रदौहित्रयोर्नेह विशेषो धर्मतः स्मृतः // 14 कन्यायाः प्राप्तशुल्कायाः पतिश्चेन्नास्ति कश्चन / अन्यत्र जातया सा हि प्रजया पुत्र ईहते / तत्र का प्रतिपत्तिः स्यात्तन्मे ब्रूहि पितामह // 1 दुहितान्यत्र जातेन पुत्रेणापि विशिष्यते / / 15 भीष्म उवाच / दौहित्रकेण धर्मेण नात्र पश्यामि कारणम् / या पुत्रकस्याप्यरिक्थस्य प्रतिपत्सा तदा भवेत् // 2 विक्रीतासु च ये पुत्रा भवन्ति पितुरेव ते // 16 अथ चेत्साहरेच्छुल्कं क्रीता शुल्कप्रदस्य सा। असूयवस्त्वधर्मिष्ठाः परस्वादायिनः शठाः / तस्यार्थेऽपत्यमीहेत येन न्यायेन शक्नुयात् // 3 आसुरादधिसंभूता धर्माद्विषमवृत्तयः // 17 न तस्या मत्रवत्कार्य कश्चित्कुर्वीत किंचन // 4 अत्र गाथा यमोद्गीताः कीर्तयन्ति पुराविदः / स्वयं वृतेति सावित्री पित्रा वै प्रत्यपद्यत / धर्मज्ञा धर्मशास्त्रेषु निबद्धा धर्मसेतुषु // 18 तत्तस्यान्ये प्रशंसन्ति धर्मज्ञा नेतरे जनाः / / 5 यो मनुष्यः स्वकं पुत्रं विक्रीय धनमिच्छति / एतत्तु नापरे चक्रुर्न परे जातु साधवः / कन्यां वा जीवितार्थाय यः शुल्केन प्रयच्छति // साधूनां पुनराचारो गरीयो धर्मलक्षणम् / / 6 सप्तावरे महाघोरे निरये कालसाह्वये / अस्मिन्नेव प्रकरणे सुक्रतुर्वाक्यमब्रवीत् / स्वेदं मूत्रं पुरीषं च तस्मिन्प्रेत उपाश्रुते // 20 नप्ता विदेहराजस्य जनकस्य महात्मनः / / 7 आर्षे गोमिथुनं शुल्कं केचिदाहुम॒षैव तत् / / असदाचरिते मार्गे कथं स्यादनुकीर्तनम् / अल्पं वा बहु वा राजन्विक्रयस्तावदेव सः // 21 अनुप्रश्नः संशयो वा सतामेतदुपालभेत् / / 8 यद्यप्याचरितः कैश्चिन्नेष धर्मः कथंचन / असदेव हि धर्मस्य प्रमादो धर्म आसुरः / अन्येषामपि दृश्यन्ते लोभतः संप्रवृत्तयः // 22 नानुशुश्रुम जात्वेतामिमां पूर्वेषु जन्मसु // 9 वश्यां कुमारी विहितां ये च तामुपभुञ्जते / भार्यापत्योर्हि संबन्धः स्त्रीपुंसोस्तुल्य एव सः। एते पापस्य कर्तारस्तमस्यन्धेऽथ शेरते // 23 रतिः साधारणो धर्म इति चाह स पार्थिवः // 10 अन्योऽप्यथ न विक्रेयो मनुष्यः किं पुनः प्रजाः। अधर्ममूलैहि धनैर्न तैरर्थोऽस्ति कश्चन // 24 युधिष्ठिर उवाच। इति श्रीमहाभारते अनुशासनपर्वणि अथ केन प्रमाणेन पुंसामादीयते धनम् / पञ्चचत्वारिंशोऽध्यायः // 15 // पुत्रवद्धि पितुस्तस्य कन्या भवितुमर्हति // 11 -9574 -