Mahabharat Samhita Part 04

SR No.: 004324
Original Sutra Author: N/A
Author: Bhandarkar Oriental Research Institute
Publisher: Bhandarkar Oriental Research Institute
Publication Year: 1975
Total Pages: 846
Language: Sanskrit, Hindi
Classification: Book_Devnagari
File Size: 10 MB

Page 93

13. 44. 26 अनुशासनपर्व [13. 44. 53 देवदत्तां पतिर्भायर्यां वेत्ति धर्मस्य शासनात् / / अतीव ह्यस्य धर्मेप्सा पितुर्मेऽभ्यधिकाभवत् // 39 सा दैवीं मानुषीं वाचमनृतां पर्युदस्यति / / 26 ततोऽहमब्रुवं राजन्नाचारेप्सुरिदं वचः / युधिष्ठिर उवाच / आचारं तत्त्वतो वेत्तुमिच्छामीति पुनः पुनः॥४० कन्यायां प्राप्तशुल्कायां ज्यायांश्चेदाव्रजेद्वरः / ततो मयैवमुक्ते तु वाक्ये धर्मभृतां वरः / धर्मकामार्थसंपन्नो वाच्यमत्रानृतं न वा // 27 पिता मम महाराज बाह्रीको वाक्यमब्रवीत् // 41 तस्मिन्नुभयतो दोपे कुर्वञ्छ्रेयः समाचरेत् / यदि वः शुल्कतो निष्टा न पाणिग्रहणं तथा / अयं नः सर्वधर्माणां धर्मश्चिन्त्यतमो मतः // 28 लाजान्तरमुपासीत प्राप्तशुल्का पतिं वृतम् // 42 तत्त्वं जिज्ञासमानानां चक्षुभवतु नो भवान् / न हि धर्मविदः प्राहुः प्रमाणं वाक्यतः स्मृतम् / तदेतत्सर्वमाचक्ष्व न हि तृप्यामि कथ्यताम् / / 29 येषां वै शुल्कतो निष्ठा न पाणिग्रहणात्तथा // 43 भीष्म उवाच / प्रसिद्ध भाषितं दाने तेषां प्रत्यसनं पुनः / न वै निष्ठाकरं शुल्कं ज्ञात्वासीत्तेन नाहृतम् / ये मन्यन्ते क्रयं शुल्कं न ते धर्मविदो जनाः // 44 न हि शुल्कपराः सन्तः कन्यां ददति कर्हि चित् / / न चैतेभ्यः प्रदातव्या न वोढव्या तथाविधा / अन्यैर्गुणैरुपेतं तु शुल्कं याचन्ति बान्धवाः / न व भार्या तिव्या न विक्रेया कथंचन // 45 अलंकृत्वा वहरवेति यो दद्यादनुकूलतः / / 31 ये च फ्रीणन्ति दासीवघे च विक्रीणते जनाः / तश्च तां च ददात्येव न शुल्कं विक्रयो न सः / भवेत्तेषां तथा निष्ठा लुब्धानां पापचेतसाम् // 46 प्रतिगृह्य भवेद्देयमेष धर्मः सनातनः // 32 अस्मिन्धर्मे सत्यवन्तं पर्यपृच्छन्त वै जनाः / दास्यामि भवते कन्यामिति पूर्व नभाषितम् / कन्यायाः प्राप्तशुल्कायाः शुल्कदः प्रशमं गतः // 47 ये चैवाहुर्ये च नाहुर्ये चावश्यं वदन्त्युत // 33 पाणिग्रहीता चान्यः स्यादत्र नो धर्मसंशयः। तस्मादा ग्रहणात्पाणेर्याचयन्ति परस्परम् / तन्नश्छिन्धि महाप्राज्ञ त्वं हि वै प्राज्ञसंमतः / कन्यावरः पुरा दत्तो मरुद्भिरिति न श्रुतम् // 34 तत्त्वं जिज्ञासमानानां चक्षुर्भवतु नो भवान् / / 48 नानिष्टाय प्रदातव्या कन्या इत्यृषिचोदितम् / तानेवं युवतः सर्वान्सत्यवान्वाक्यमब्रवीत् / तन्मूलं काममूलस्य प्रजनस्येति मे मतिः // 35 यत्रेष्टं तत्र देया स्यान्नात्र कार्या विचारणा / समीक्ष्य च बहून्दोपान्संवासाद्विद्विषाणयोः।। कुर्वते जीवतोऽप्येवं मृते नैवास्ति संशयः // 49 यथा निष्ठाकरं शुल्कं न जात्वासीत्तथा शृणु // 36 / देवरं प्रविशेत्कन्या तप्येद्वापि महत्तपः / अहं विचित्रवीर्याय द्वे कन्ये समुदावहम् / तमेवानुव्रता भूत्वा पाणिग्राहस्य नाम सा // 50 जित्वा च मागधान्सर्वान्काशीनथ च कोसलान् / लिखन्त्येव तु केषांचिदपरेषां शनैरपि / गृहीतपाणिरेकासीत्प्राप्तशुल्कापराभवत् // 37 इति ये संवदन्त्यत्र त एवं निश्चयं विदुः // 51 पाणौ गृहीता तत्रैव विसृज्या इति मे पिता। तत्पाणिग्रहणात्पूर्वमुत्तरं यत्र वर्तते / अब्रवीदितरां कन्यामावहत्स तु कौरवः / / 38 सर्वमङ्गलमत्रं वै मृपावादस्तु पातकः // 52 अप्यन्यामनुपप्रच्छ शङ्कमानः पितुर्वचः / पाणिग्रहणमत्राणां निष्ठा स्यात्सप्तमे पदे / - 2573 -