Mahabharat Samhita Part 04

SR No.: 004324
Original Sutra Author: N/A
Author: Bhandarkar Oriental Research Institute
Publisher: Bhandarkar Oriental Research Institute
Publication Year: 1975
Total Pages: 846
Language: Sanskrit, Hindi
Classification: Book_Devnagari
File Size: 10 MB

Page 92

13. 43. 26 ] महाभारते [13. 44. 25 नान्यः शक्तो नृलोकेऽस्मिन्रक्षितुं नृप योषितः॥ अपत्यजन्म शूद्रायां न प्रशंसन्ति साधवः / इति श्रीमहाभारते भनुशासनपर्वणि शूद्रायां जनयन्विप्रः प्रायश्चित्ती विधीयते // 12 त्रिचत्वारिंशत्तमोऽध्यायः // 3 // त्रिंशद्वर्षो दशवर्षी भार्यां विन्देत नग्निकाम् / एकविंशतिवर्षो वा सप्तवर्षामवाप्नुयात् // 13 युधिष्ठिर उवाच / यस्यास्तु न भवेद्धाता पिता वा भरतर्षभ / यन्मूलं सर्वधर्माणां प्रजनस्य गृहस्य च / नोपयच्छेत तां जातु पुत्रिकाधर्मिणी हि सा॥१४ पितृदेवातिथीनां च तन्मे ब्रूहि पितामह // 1 त्रीणि वर्षाण्युदीक्षेत कन्या ऋतुमती सती / भीष्म उवाच / चतुर्थे त्वथ संप्राप्ते स्वयं भर्तारमर्जयेत् // 15 अयं हि सर्वधर्माणां धर्मश्चिन्त्यतमो मतः / प्रजनो हीयते तस्या रतिश्च भरतर्षभ / कीदृशाय प्रदेया स्यात्कन्येति वसुधाधिप // 2 अतोऽन्यथा वर्तमाना भवेद्वाच्या प्रजापतेः // 16 शीलवृत्ते समाज्ञाय विद्यां योनि च कर्म च / असपिण्डा च या मातुरसगोत्रा च या पितुः / भद्भिरेव प्रदातव्या कन्या गुणवते वरे। इत्येतामनुगच्छेत तं धर्म मनुरब्रवीत् // 17 ब्राह्मणानां सतामेष धर्मो नित्यं युधिष्ठिर // 3 युधिष्ठिर उवाच / भावाह्यमावहेदेवं यो दद्यादनुकूलतः। . शुल्कमन्येन दत्तं स्याहदानीत्याह चापरः। शिष्टानां क्षत्रियाणां च धर्म एष सनातनः // 4 बलादन्यः प्रभाषेत धनमन्यः प्रदर्शयेत् // 18 आत्माभिप्रेतमुत्सृज्य कन्याभिप्रेत एव यः / पाणिग्रहीता त्वन्यः स्यात्कस्य कन्या पितामह / अभिप्रेता च या यस्य तस्मै देया युधिष्ठिर / तत्त्वं जिज्ञासमानानां चक्षुर्भवतु नो भवान् // 19. गान्धर्वमिति तं धर्म प्राहुर्धर्मविदो जनाः // 5 . भीष्म उवाच / धनेन बहुना क्रीत्वा संप्रलोभ्य च बान्धवान् / यत्किचित्कर्म मानुष्यं संस्थानाय प्रकृष्यते / असुराणां नृपैतं वै धर्ममाहुर्मनीषिणः // 6 मत्रवन्मत्रितं तस्य मृषावादस्तु पातकः // 20 हत्वा छित्त्वा च शीर्षाणि रुदतां रुदतीं गृहात् / भार्यापत्यत्विगाचार्याः शिष्योपाध्याय एव च / प्रसह्य हरणं तात राक्षसं धर्मलक्षणम् // 7 मृषोक्ते दण्डमर्हन्ति नेत्याहुरपरे जनाः // 21 पश्चानां तु त्रयो धा द्वावधम्यौ युधिष्ठिर / न ह्यकामेन संवादं मनुरेवं प्रशंसति / पैशाच आसुरश्चैव न कर्तव्यौ कथंचन // 8 अयशस्यमधयं च यन्मृषा धर्मकोपनम् // 22 ब्राह्मः क्षात्रोऽथ गान्धर्व एते धा नरर्षभ / नैकान्तदोष एकस्मिंस्तहानं नोपलभ्यते / पृथग्वा यदि वा मिश्राः कर्तव्या नात्र संशयः॥९ धर्मतो यां प्रयच्छन्ति यां च क्रीणन्ति भारत // 23 तिस्रो भार्या ब्राह्मणस्य द्वे भार्ये क्षत्रियस्य तु / बन्धुभिः समनुज्ञातो मत्रहोमो प्रयोजयेत् / वैश्यः स्वजाति विन्देत तास्वपत्यं समं भवेत॥१० तथा सिध्यन्ति ते मत्रा नादत्तायाः कथंचन // 24 ब्राह्मणी तु भवेज्येष्ठा क्षत्रिया क्षत्रियस्य तु। / यस्त्वत्र मत्रसमयो भार्यापत्योर्मिथः कृतः / रत्यर्थमपि शूद्रा स्यान्नेत्याहुरपरे जनाः // 11 / तमेवाहुर्गरीयांसं यश्चासौ ज्ञातिभिः कृतः // 25 -2572 -