Mahabharat Samhita Part 04

SR No.: 004324
Original Sutra Author: N/A
Author: Bhandarkar Oriental Research Institute
Publisher: Bhandarkar Oriental Research Institute
Publication Year: 1975
Total Pages: 846
Language: Sanskrit, Hindi
Classification: Book_Devnagari
File Size: 10 MB

Page 387

15. 9. 16 } आश्रमवासिकपर्व [15. 10. 16 अट्टाहालकसंबाधं षट्पथं सर्वतोदिशम् // 16 आदानरुचयश्चैव परदाराभिमर्शकाः। तस्य द्वाराणि कार्याणि पर्याप्तानि बृहन्ति च / उपदण्डप्रधानाश्च मिथ्या व्याहारिणस्तथा // 3 सर्वतः सुविभक्तानि यत्रैरारक्षितानि च // 17 आक्रोष्टारश्च लुब्धाश्च हन्तारः साहसप्रियाः। पुरुषैरलमर्थज्ञैर्विदितैः कुलशीलतः / सभाविहारभेत्तारो वर्णानां च प्रदूषकाः / आत्मा च रक्ष्यः सततं भोजनादिषु भारत // 18 हिरण्यदण्ड्या वध्याश्च कर्तव्या देशकालतः // 4 विहाराहारकालेषु माल्यशय्यासनेषु च / प्रातरेव हि पश्येथा ये कुर्युर्व्ययकर्म ते / स्त्रियश्च ते सुगुप्ताः स्युवृद्धराप्तैरधिष्ठिताः। . अलंकारमथो भोज्यमत ऊर्ध्वं समाचरेः // 5 शीलवद्भिः कुलीनैश्च विद्वद्भिश्च युधिष्ठिर // 19 पश्येथाश्च ततो योधान्सदा त्वं परिहर्षयन् / मत्रिणश्चैव कुर्वीथा द्विजान्विद्याविशारदान् / .. दूतानां च चराणां च प्रदोषस्ते सदा भवेत् // 6 विनीतांश्च कुलीनांश्च धर्मार्थकुशलानृजून // 20 सदा चापररात्रं ते भवेत्कार्यार्थनिर्णये / तैः साधं मन्त्रयेथास्त्वं नात्यर्थ बहुभिः सह / मध्यरात्रे विहारस्ते मध्याह्न च सदा भवेत् // 7 समस्तैरपि च व्यस्तैर्व्यपदेशेन केनचित् // 21 सर्वे त्वात्ययिकाः कालाः कार्याणां भरतर्षभ / सुसंवृतं मन्त्रगृहं स्थलं चारुह्य मन्त्रयः / तथैवालंकृतः काले तिष्ठेथा भूरिदक्षिणः / अरण्ये निःशलाके वा न च रात्रौ कथंचन // 22 चक्रवत्कर्मणां तात पर्यायो ह्येष नित्यशः // 8 वानराः पक्षिणश्चैव ये मनुष्यानुकारिणः / कोशस्य संचये यत्नं कुर्वीथा न्यायतः सदा / सर्वे मत्रगृहे वा ये चापि जडपङ्गकाः // 23 द्विविधस्य महाराज विपरीतं विवर्जयेः // 9 मन्त्रभेदे हि ये दोषा भवन्ति पृथिवीक्षिताम् / न ते शक्याः समाधातुं कथंचिदिति मे मतिः // चारैर्विदित्वा शत्रूश्च ये ते राज्यान्तरायिणः / दोषांश्च मत्रभेदेषु व्यास्त्वं मन्त्रिमण्डले / तानाप्तैः पुरुषैर्दूराद्धातयेथाः परस्परम् // 10 अभेदे च गुणान्राजन्पुनः पुनररिंदम / / 25 कर्मदृष्ट्याथ भृत्यांस्त्वं वरयेथाः कुरुद्वह / पौरजानपदानां च शौचाशौचं युधिष्ठिर / कारयेथाश्च कर्माणि युक्तायुक्तैरधिष्ठितैः // 11 यथा स्याद्विदितं राजस्तथा कार्यमरिंदम // 26 सेनाप्रणेता च भवेत्तव तात दृढव्रतः / इति श्रीमहाआरते आश्रमवासिकपर्वणि शूरः क्लेशसहश्चैव प्रियश्च तव मानवः // 12 नवमोऽध्यायः॥९॥ सर्वे जानपदाश्चैव तव कर्माणि पाण्डव / पौरोगवाश्च सभ्याश्च कुर्ये व्यवहारिणः // 13 धृतराष्ट्र उवाच / स्वरन्ध्र पररन्धं च स्वेषु चैव परेषु च / व्यवहाराश्च ते तात नित्यमाप्तैरधिष्ठिताः / उपलक्षयितव्यं ते नित्यमेव युधिष्ठिर // 14 योज्यास्तुष्टैर्हितै राजन्नित्यं चारैरनुष्ठिताः // 1 देशान्तरस्थाश्च नरा विक्रान्ताः सर्वकर्मसु / परिमाणं विदित्वा च दण्डं दण्ड्येषु भारत / मात्राभिरनुरूपाभिरनुग्राह्या हितास्त्वया // 15 प्रणयेयुर्यथान्यायं पुरुषास्ते युधिष्ठिर // 2 | गुणार्थिनां गुणः कार्यो विदुषां ते जनाधिप / -2867 -