Mahabharat Samhita Part 04

SR No.: 004324
Original Sutra Author: N/A
Author: Bhandarkar Oriental Research Institute
Publisher: Bhandarkar Oriental Research Institute
Publication Year: 1975
Total Pages: 846
Language: Sanskrit, Hindi
Classification: Book_Devnagari
File Size: 10 MB

Page 29

13. 10. 4 ] अनुशासनपर्व [13. 10. 30 उपदेशो न कर्तव्यो जातिहीनस्य कस्यचित् / | विज्ञातमेवं भवतु करिष्ये प्रियमात्मनः // 16 उपदेशे महान्दोष उपाध्यायस्य भाष्यते / / 4 गत्वाश्रमपदादूरमुटजं कृतवांस्तु सः / निदर्शनमिदं राजशृणु मे भरतर्षभ / तत्र वेदिं च भूमिं च देवतायतनानि च / दुरुक्तवचने राजन्यथा पूर्व युधिष्ठिर / निवेश्य भरतश्रेष्ठ नियमस्थोऽभवत्सुखम् // 17 ब्रह्माश्रमपदे वृत्तं पार्श्वे हिमवतः शुभे // 5 अभिषेकांश्च नियमान्देवतायतनेषु च / तत्राश्रमपदं पुण्यं नानावृक्षगणायुतम् / बलिं च कृत्वा हुत्वा च देवतां चाप्यपूजयत् // 18 बहुगुल्मलताकीणं मृगद्विजनिषेवितम् // 6 संकल्पनियमोपेतः फलाहारो जितेन्द्रियः / सिद्धचारणसंघुष्टं रम्यं पुष्पितकाननम् / नित्यं संनिहिताभिश्च ओषधीभिः फलैस्तथा // 19 व्रतिभिर्बहुभिः कीर्णं तापसैरुपशोभितम् // 7 अतिथीन्पूजयामास यथावत्समुपागतान् / ब्राह्मणैश्च महाभागैः सूर्यज्वलनसंनिभैः / एवं हि सुमहान्कालो व्यत्यक्रामत्स तस्य वै // 20 नियमव्रतसंपन्नैः समाकीणं तपस्विभिः / अथास्य मुनिरागच्छत्संगत्या वै तमाश्रमम् / दीक्षितैर्भरतश्रेष्ठ यताहारैः कृतात्मभिः // 8 संपूज्य स्वागतेनर्षि विधिवत्पर्यतोषयत् // 21 वेदाध्ययनघोषैश्च नादितं भरतर्षभ / अनुकूलाः कथाः कृत्वा यथावत्पर्यपृच्छत / वालखिल्यैश्च बहुभिर्यतिभिश्च निषेवितम् // 9 ऋषिः परमतेजस्वी धर्मात्मा संयतेन्द्रियः // 22 तंत्र कश्चित्समुत्साहं कृत्वा शूद्रो दयान्वितः / एवं स बहुशस्तस्य शूद्रस्य भरतर्षभ / आगतो ह्याश्रमपदं पूजितश्च तपस्विभिः // 10 सोऽगच्छदाश्रममृषिः शूद्रं द्रष्टुं नरर्षभ // 23 सांस्तु दृष्ट्वा मुनिगणान्देवकल्पान्महौजसः / / अथ तं तापसं शूद्रः सोऽब्रवीद्भरतर्षभ / वहतो विविधा दीक्षाः संप्रहृष्यत भारत // 11 पितृकार्य करिष्यामि तत्र मेऽनुग्रहं कुरु // 24 अथास्य बुद्धिरभवत्तपस्ये भरतर्षभ / बाढमित्येव तं विप्र उवाच भरतर्षभ / ततोऽब्रवीत्कुलपति पादौ संगृह्य भारत // 12 शुचिर्भूत्वा स शूद्रस्तु तस्यर्षेः पाद्यमानयत् / / 25 भवत्प्रसादादिच्छामि धर्मं चर्तुं द्विजर्षभ / अथ दांश्च वन्याश्च ओषधीभरतर्षभ / तन्मां त्वं भगवन्वक्तुं प्रव्राजयितुमर्हसि // 13 पवित्रमासनं चैव बृसी च समुपानयत् // 26 वर्णावरोऽहं भगवशद्रो जात्यास्मि सत्तम / अथ दक्षिणमावृत्य बृसी परमशीर्षिकाम् / शुश्रूषां कर्तुमिच्छामि प्रपन्नाय प्रसीद मे // 14 कृतामन्यायतो दृष्ट्वा ततस्तमृषिरब्रवीत् // 27 कुलपतिरुवाच / कुरुष्वैतां पूर्वशीर्षा भव चोदङ्मुखः शुचिः / न शक्यमिह शूद्रेण लिङ्गमाश्रित्य वर्तितुम् / स च तत्कृतवाशूद्रः सर्वं यदृषिरब्रवीत् // 28 आस्यतां यदि ते बुद्धिः शुश्रूषानिरतो भव // 15 यथोपदिष्टं मेधावी दर्भादीस्तान्यथातथम् / भीष्म उवाच / हव्यकव्यविधिं कृत्स्नमुक्तं तेन तपस्विना // 29 एवमुक्तस्तु मुनिना स शूद्रोऽचिन्तयन्नृप / / ऋषिणा पितृकार्ये च स च धर्मपथे स्थितः। कथमत्र मया कार्यं श्रद्धा धर्मे परा च मे। पितृकार्ये कृते चापि विसृष्टः स जगाम ह // 30 - 2509 -