________________ 14. 5. 10 ] महाभारते [ 14. 6.0 स गुणैः पार्थिवान्सर्वान्वशे चक्रे नराधिपः / ग्रहीष्यामि वं यज्ञे शृणु चेदं वचो मम // 24 संजीव्य कालमिष्टं च सशरीरो दिवं गतः / / 10 हिरण्यरेतसोऽम्भः स्यात्परिवर्तेत मेदिनी। बभूव तस्य पुत्रस्तु ययातिरिव धर्मवित् / भासं च न रविः कुर्यान्मत्सत्यं विचलेद्यदि // 25 अविक्षिन्नाम शत्रुक्षित्स वशे कृतवान्महीम् / बृहस्पतिवचः श्रुत्वा शक्रो विगतमत्सरः / विक्रमेण गुणैश्चैव पितेवासीत्स पार्थिवः // 11 प्रशस्यैनं विवेशाथ स्वमेव भवनं तदा // 26 . तस्य वासवतुल्योऽभून्मरुत्तो नाम वीर्यवान् / इति श्रीमहाभारते आश्वमेधिकपर्वणि . पुत्रस्तमनुरक्ताभूपृथिवी सागराम्बरा / / 12 पञ्चमोऽध्यायः // 5 // स्पर्धते सततं स म्म देवराजेन पार्थिवः / वासवोऽपि मरुत्तेन स्पर्धते पाण्डुनन्दन // 13 व्यास उवाच / शुचिः स गुणवानासीन्मरुत्तः पृथिवीपतिः / अत्राप्युदाहरन्तीममितिहासं पुरातनम् / . . यतमानोऽपि यं शक्रो न विशेषयति स्म ह // 14 वृहस्पतेश्च संवादं मरुत्तस्य च भारत // 1 सोऽशक्नुवन्विशेषाय समाहूय बृहस्पतिम् / देवराजस्य समयं कृतमाङ्गिरसेन ह / उवाचेदं वचो देवैः सहितो हरिवाहनः / / 15 / श्रुत्वा मरुत्तो नृपतिर्मन्युमाहारयत्तदा !! 2 बृहस्पते मरुत्तस्य मा स्म कार्षीः कथंचन / / संकल्प्य मनसा यज्ञं करंधमसुतात्मजः / दैवं कर्माथ वा पित्र्यं कर्तासि मम चेत्प्रियम् // बृहस्पतिमुपागम्य वाग्मी वचनमब्रवीत् // 3 अहं हि त्रिषु लोकेषु सुराणां च बृहस्पते / भगवन्यन्मया पूर्वमभिगम्य तपोधन / इन्द्रत्वं प्राप्तवानेको मरुत्तस्तु महीपतिः // 17 कृतोऽभिसंधिर्यज्ञाय भवनों वचनाद्गुरो // 4 कथं ह्यमयं ब्रह्मस्त्वं याजयित्वा सुराधिपम् / / तमहं यष्टुमिच्छामि संभाराः संभृताश्च मे / याजयेमृत्युसंयुक्तं मरुत्तमविशङ्कया / / 18 याज्योऽस्मि भवतः साधो तत्प्राप्नुहि विधत्स्व च // मां वा वृणीष्व भद्रं ते मरुत्तं वा महीपतिम् / बृहस्पतिरुवाच / परित्यज्य मरुत्तं वा यथाजोषं भजस्व माम् // 19 न कामये याजयितुं त्वामहं पृथिवीपते। एवमुक्तः स कौरव्य देवराज्ञा बृहस्पतिः / वृतोऽस्मि देवराजेन प्रतिज्ञातं च तस्य मे // 6 मुहूर्तमिव संचिन्त्य देवराजानमब्रवीत् // 20 त्वं भूतानामधिपतिस्त्वयि लोकाः प्रतिष्ठिताः / मरुत्त उवाच। नमुचेर्विश्वरूपस्य निहन्ता त्वं बलस्य च / / 21 पित्र्यमस्मि तव क्षेत्रं बहु मन्ये च ते. भृशम् / त्वमाजहर्थ देवानामेको वीर श्रियं पराम् / / न चास्म्ययाज्यतां प्राप्तो भजमानं भजस्व माम् // त्वं विभर्षि भुवं द्यां च सदैव बलसूदन / / 22 वृहस्पतिरुवाच / पौरोहित्यं कथं कृत्वा तव देवगणेश्वर / अमत्यं याजयित्वाहं याजयिष्ये न मानुषम् / याजयेयमहं मर्त्य मरुत्तं पाकशासन // 23 मरुत्त गच्छ वा मा वा निवृत्तोऽस्म्यद्य याजनात् // समाश्वसिहि देवेश नाहं माय कर्हि चित् / न त्वां याजयितास्म्यद्य वृणु त्वं यमिहेच्छसि / -2754 -