________________ 13. 129. 33 ] महाभारते [13. 130. तं दृष्ट्वा मे मनः प्रीतं महेश्वर सदा भवेत् // 33 | ऋषिधर्मः सदा चीर्णो योऽन्यस्तमपि मे शृणु॥४७ एतं मे संशयं देव मुनिधर्मकृतं विभो / सर्वेष्वेवर्षिधर्मेषु जेय आत्मा जितेन्द्रियः।। सर्वधर्मार्थतत्त्वज्ञ देवदेव वदस्व मे / कामक्रोधौ ततः पश्चाज्जेतव्याविति मे मतिः // 48 निखिलेन मया पृष्टं महादेव यथातथम / / 34 अग्निहोत्रपरिस्पन्दो धर्मरात्रिसमासनम् / महेश्वर उवाच / सोमयज्ञाभ्यनुज्ञानं पञ्चमी यज्ञदक्षिणा // 49 . हन्त तेऽहं प्रवक्ष्यामि मुनिधर्ममनुत्तमम् / नित्यं यज्ञक्रिया धर्मः पितृदेवार्चने रतिः। . यं कृत्वा मुनयो यान्ति सिद्धिं स्वतपसा शुभे॥ सर्वातिथ्यं च कर्तव्यमन्नेनोञ्छार्जितेन वै // 50 फेनपानामृषीणां यो धर्मो धर्मविदां सदा / निवृत्तिरुपभोगस्य गोरसानां च वै रतिः / / तं मे शृणु महाभागे धर्मज्ञे धर्ममादितः // 36 स्थण्डिले शयनं योगः शाकपर्णनिषेवणम् // 51 उञ्छन्ति सततं तस्मिन्ब्राझं फेनोत्करं शुभम् / फलमूलाशनं वायुरापः शैवलभक्षणम् / अमृतं ब्रह्मणा पीतं मधुरं प्रसृतं दिवि // 37 ऋषीणां नियमा ह्येते यैर्जयन्त्यजितां गतिम् // 52 एष तेषां विशुद्धानां फेनपानां तपोधने / विधूमे न्यस्तमुसले व्यङ्गारे भुक्तवज्जने / धर्मचर्याकृतो मार्गो वालखिल्यगणे शृणु // 38 अतीतपात्रसंचारे काले विगतभैक्षके // 53 वालखिल्यास्तपःसिद्धा मुनयः सूर्यमण्डले / अतिथिं काडमाणो वै शेषान्नकृतभोजनः। उम्छमुञ्छन्ति धर्मज्ञाः शाकुनी वृत्तिमास्थिताः / / सत्यधर्मरतिः क्षान्तो मुनिधर्मेण युज्यते // 54 मृगनिमोकवसनाश्वीरवल्कलवाससः / न स्तम्भी न च मानी यो न प्रमत्तो न विस्मितः निद्वंद्वाः सत्पथं प्राप्ता वालखिल्यास्तपोधनाः // 40 / मित्रामित्रसमो मैत्रो यः स धर्मविदुत्तमः // 55 अङ्गुष्ठपर्वमात्रास्ते स्वेष्वङ्गेषु व्यवस्थिताः / इति श्रीमहाभारते अनुशासनपर्वणि तपश्चरणमीहन्ते तेषां धर्मफलं महत् / / 41 एकोनत्रिंशदधिकशततमोऽध्यायः॥ 129 // ते सुरैः समता यान्ति सुरकार्यार्थसिद्धये / द्योतयन्तो दिशः सर्वास्तपसा दग्धकिल्बिषाः // 42 उमोवाच / ये त्वन्ये शुद्धमनसो दयाधर्मपरायणाः। देशेषु रमणीयेषु गिरीणां निर्झरेषु च / सन्तश्चक्रचराः पुण्याः सोमलोकचराश्च ये // 43 स्रवन्तीनां च कुलेषु पर्वतोपबनेषु च // 1 पितृलोकसमीपस्थास्त उञ्छन्ति यथाविधि / देशेषु च विचित्रेषु फलवत्सु समाहिताः / संप्रक्षालाश्मकुट्टाश्च दन्तोलूखलिनस्तथा // 44 मूलवत्सु च देशेषु वसन्ति नियतव्रताः // 2 सोमपानां च देवानामूष्मपाणां तथैव च। तेषामपि विधिं पुण्यं श्रोतुमिच्छामि शंकर / उञ्छन्ति ये समीपस्थाः स्वभावनियतेन्द्रियाः / / 45 वानप्रस्थेषु देवेश स्वशरीरोपजीविषु // 3 तेषामग्निपरिष्यन्दः पितृदेवार्चनं तथा। महेश्वर उवाच / यज्ञानां चापि पश्चानां यजनं धर्म उच्यते // 46 वानप्रस्थेषु यो धर्मस्तं मे शृणु समाहिता / एष चक्रचरैर्देत्रि देवलोकचरैर्द्विजैः / श्रुत्वा चैकमना देवि धर्मबुद्धिपरा भव // 4 - 10 -