________________ 13. 84. 38 ] अनुशासनपर्व [ 13. 84. 65 शुकेन ख्यापितो विप्र तं देवाः समुपाद्रवन् // 38 अन्यत्र भवतो वीर्य तस्मात्रायस्व नस्ततः // 51 शशाप शुकमग्निस्तु वाग्विहीनो भविष्यसि / / इत्युक्तः स तथेत्युक्त्वा भगवान्हव्यकव्यभुक् / जिह्वां चावर्तयामास तस्यापि हुतभुक्तदा // 39 जगामाथ दुराधर्षो गङ्गां भागीरथीं प्रति // 52 दृष्ट्वा तु ज्वलनं देवाः शुकमूचुर्दयान्विताः। तया चाप्यभवन्मिश्रो गर्भश्चास्याभवत्तदा / भविता न त्वमत्यन्तं शकुने नष्टवागिति // 40 ववृधे स तदा गर्भः कक्षे कृष्णगतिर्यथा // 53 आवृत्तजिह्वस्य सतो वाक्यं कान्तं भविष्यति / तेजसा तस्य गर्भस्य गङ्गा विह्वलचेतना। बालस्येव प्रवृद्धस्य कलमव्यक्तमद्भुतम् // 41 संतापमगमत्तीव्र सा सोढुं न शशाक ह // 54 इत्युक्त्वा तं शमीगर्ने वह्निमालक्ष्य देवताः / आहिते ज्वलनेनाथ गर्भे तेजःसमन्विते / तदेवायतनं चक्रुः पुण्यं सर्वक्रियास्वपि // 42 गङ्गायामसुरः कश्चिद्भरवं नादमुत्सृजत् // 55 ततःप्रभृति चाप्यग्निः शमीगर्भेषु दृश्यते / अबुद्धापतितेनाथ नादेन विपुलेन सा / उत्पादने तथोपायमनुजग्मुश्च मानवाः // 43 वित्रस्तोद्धान्तनयना गङ्गा विप्लुतलोचना / आपो रसातले यास्तु संसृष्टाश्चित्रभानुना / विसंज्ञा नाशकद्गर्भ संधारयितुमात्मना // 56 ताः पर्वतप्रस्रवणैरूष्मां मुश्चन्ति भार्गव / सा तु तेजःपरीताङ्गी कम्पमाना च जाह्नवी / पावकेनाधिशयता संतप्तास्तस्य तेजसा // 44 उवाच वचनं विप्र तदा गर्भबलोद्धता / ततोऽग्निर्देवता दृष्ट्वा बभूव व्यथितस्तदा / न ते शक्तास्मि भगवंस्तेजसोऽस्य विधारणे // 57 किमागमनमित्येवं तानपृच्छत पावकः // 45 विमूढास्मि कृतानेन तथास्वास्थ्यं कृतं परम् / तमूचुर्विबुधाः सर्वे ते चैव परमर्षयः / विह्वला चास्मि भगवंस्तेजो नष्टं च मेऽनघ // 58 त्वां नियोक्ष्यामहे कार्ये तद्भवान्कर्तुमर्हति / धारणे नास्य शक्ताहं गर्भस्य तपतां वर / कृते च तस्मिन्भविता तवापि सुमहान्गुणः // 46 उत्स्रक्ष्येऽहमिमं दुःखान्न तु कामात्कथंचन // 59 अग्निरुवाच / न चेतसोऽस्ति संस्पर्शो मम देव विभावसो। ब्रूत यद्भवतां कार्य सर्व कर्तास्मि तत्सुराः / आपदर्थे हि संबन्धः सुसूक्ष्मोऽपि महाद्युते // 60 भवतां हि नियोज्योऽहं मा वोऽत्रास्तु विचारणा // यदत्र गुणसंपन्नमितरं वा हुताशन / / - देवा ऊचुः / त्वय्येव तदहं मन्ये धर्माधर्मों च केवलौ // 61 असुरस्तारको नाम ब्रह्मणो वरदर्पितः / तामुवाच ततो वह्निर्धार्यतां धार्यतामयम् / अस्मान्प्रबाधते वीर्याद्वधस्तस्य विधीयताम् / / 48 गर्भो मत्तेजसा युक्तो महागुणफलोदयः // 62 इमान्देवगणांस्तात प्रजापतिगणांस्तथा / शक्ता ह्यसि महीं कृत्स्ना वोढुं धारयितुं तथा / ऋषींश्चापि महाभागान्परित्रायस्व पावक // 49 न हि ते किंचिदप्राप्यं मद्रेतोधारणाहते // 63 अपत्यं तेजसा युक्तं प्रवीरं जनय प्रभो / सा वह्निना वार्यमाणा देवैश्चापि सरिद्वरा / यद्यं नोऽसुरात्तस्मान्नाशयेद्धव्यवाहन // 50 समुत्ससर्ज तं गर्भ मेरौ गिरिवरे तदा // 64 शप्तानां नो महादेव्या नान्यदस्ति परायणम् / / समर्था धारणे चापि रुद्रतेजःप्रधर्षिता / -2633 -