________________ 12. 309. 62 ] शान्तिपर्व [12. 309. 88 गता द्विरष्टवर्षता ध्रुवोऽसि पश्चविंशकः / अथेमं दर्शनोपायं सम्यग्यो वेत्ति मानवः / कुरुष्व धर्मसंचयं वयो हि तेऽतिवर्तते // 62 सम्यक्स धर्म कृत्वेह परत्र सुखमेधते // 76 पुरा करोति सोऽन्तकः प्रमादगोमुखं दमम् / न देहभेदे मरणं विजानतां यथागृहीतमुत्थितं त्वरस्व धर्मपालने // 63 __न च प्रणाशः स्वनुपालिते पथि / यदा त्वमेव पृष्ठतस्त्वमग्रतो गमिष्यसि / धर्म हि यो वर्धयते स पण्डितो सथा गतिं गमिष्यतः किमात्मना परेण वा // 64 ___य एव धर्माच्च्यवते स मुह्यति // 77 यदेकपातिनां सतां भवत्यमुत्र गच्छताम् / प्रयुक्तयोः कर्मपथि स्वकर्मणोः भयेषु सांपरायिकं निधत्स्व तं महानिधिम् // 65 __फलं प्रयोक्ता लभते यथाविधि / सकूलमूलबान्धवं प्रभुईरत्यसङ्गवान् / निहीनकर्मा निरयं प्रपद्यते न सन्ति यस्य वारकाः कुरुष्व धर्मसंनिधिम् // 66 त्रिविष्टपं गच्छति धर्मपारगः // 78 इदं निदर्शनं मया तवेह पुत्र संमतम् / सोपानभूतं स्वर्गस्य मानुष्यं प्राप्य दुर्लभम् / स्वदर्शनानुमानतः प्रवर्णितं कुरुष्व तत् / / 67 तथात्मानं समादध्याश्येत न पुनर्यथा // 79 दधाति यः स्वकर्मणा धनानि यस्य कस्यचित् / यस्य नोत्क्रामति मतिः स्वर्गमार्गानुसारिणी / अबुद्धिमोहजैर्गुणैः शतैक एव युज्यते // 68 तमाहुः पुण्यकर्माणमशोच्यं मित्रबान्धवैः // 80 श्रुतं समर्थमस्तु ते प्रकुर्वतः शुभाः क्रियाः / यस्य नोपहता बुद्धिर्निश्चयेष्ववलम्बते / तदेव तत्र दर्शनं कृतज्ञमर्थसंहितम् // 69 स्वर्गे कृतावकाशस्य तस्य नास्ति महद्भयम् // 81 निबन्धनी रज्जुरेषा या ग्रामे वसतो रतिः / तपोवनेषु ये जातास्तत्रैव निधनं गताः।। छित्त्वैनां सुकृतो यान्ति नैनां छिन्दन्ति दुष्कृतः // तेषामल्पतरो धर्मः कामभोगमजानताम् // 82 किं ते धनेन किं बन्धुभिस्ते यस्तु भोगान्परित्यज्य शरीरेण तपश्चरेत् / किं ते पुत्रैः पुत्रक यो मरिष्यसि / न तेन किंचिन्नप्राप्तं तन्मे बहुमतं फलम् // 83 - आत्मानमन्विच्छ गुहां प्रविष्टं मातापितृसहस्राणि पुत्रदारशतानि च / - - पितामहास्ते व गताश्च सर्वे / / 71 अनागतान्यतीतानि कस्य ते कस्य वा वयम् // 84 श्वःकार्यमद्य कुर्वीत पूर्वाह्ने चापराह्निकम् / / न तेषां भवता कार्य न कार्यं तव तैरपि / को हि तद्वेद कस्याद्य मृत्युसेना निवेक्ष्यते // 72 / स्वकृतैस्तानि यातानि भवांश्चैव गमिष्यति // 85 अनुगम्य श्मशानान्तं निवर्तन्तीह बान्धवाः / / इह लोके हि धनिनः परोऽपि स्वजनायते / अग्नौ प्रक्षिप्य पुरुषं ज्ञातयः सुहृदस्तथा // 73 स्वजनस्तु दरिद्राणां जीवतामेव नश्यति // 86 नास्तिकान्निरनुक्रोशानरान्पापमतौ स्थितान् / संचिनोत्यशुभं कर्म कलत्रापेक्षया नरः / वामतः कुरु विश्रब्धं परं प्रेप्सुरतन्द्रितः // 74 तत: क्लेशमवाप्नोति परत्रेह तथैव च // 87 एवमभ्याहते लोके कालेनोपनिपीडिते / पश्य त्वं छिद्रभूतं हि जीवलोकं स्वकर्मणा / सुमहद्वैर्यमालम्ब्य धर्म सर्वात्मना कुरु / / 75 / तत्कुरुष्व तथा पुत्र कृत्स्नं यत्समुदाहृतम् // 88 -2421 -