________________ 12. 309. 89] महाभारते [12. 310. 22 तदेतत्संप्रदृश्यैव कर्मभूमिं प्रविश्य ताम् / तदिन्द्रियाणि संयम्य तपो भवति नान्यथा // 7 शुभान्याचरितव्यानि परलोकमभीप्सता // 89 इन्द्रियाणां प्रसङ्गेन दोषमृच्छत्यसंशयम् / मासर्तुसंज्ञापरिवर्तकेन / संनियम्य तु तान्येव सिद्धि प्राप्नोति मानवः // 8 सूर्याग्निना रात्रिदिवेन्धनेन / अश्वमेधसहस्रस्य वाजपेयशतस्य च / स्वकर्मनिष्टाफलसाक्षिकेण योगस्य कलया तात न तुल्यं विद्यते फलम् // 9 भूतानि कालः पचति प्रसह्य // 90 अत्र ते वर्तयिष्यामि जन्मयोगफलं यथा / धनेन किं यन्न ददाति नानुते शुकस्याग्र्यां गतिं चैव दुर्विदामकृतात्मभिः // 10 बलेन किं येन रिपून्न बाधते / मेरुशृङ्गे किल पुरा कर्णिकारवनायुते / श्रुतेन किं येन न धर्ममाचरे विजहार महादेवो भीमैर्भूतगणैर्वृतः // 11 किमात्मना यो न जितेन्द्रियो वशी॥९१ शैलराजसुता चैव देवी तत्राभवत्पुरा। . इदं द्वैपायनवचो हितमुक्तं निशम्य तु / तत्र दिव्यं तपस्तेपे कृष्णद्वैपायनः प्रभुः // 12 शुको गतः परित्यज्य पितरं मोक्षदेशिकम् // 92 योगेनात्मानमाविश्य योगधर्मपरायणः / इति श्रीमहाभारते शान्तिपर्वणि धारयन्स तपस्तेपे पुत्रार्थ कुरुसत्तम / / 13 नवाधिकत्रिशततमोऽध्यायः // 309 // अग्नेर्भूमेरपां वायोरन्तरिक्षस्य चाभिभो / 310 वीर्येण संमितः पुत्रो मम भूयादिति स्म ह // 14 युधिष्ठिर उवाच। संकल्पेनाथ सोऽनेन दुष्प्रापेणाकृतात्मभिः / कथं व्यासस्य धर्मात्मा शुको जज्ञे महातपाः / वरयामास देवेशमास्थितस्तप उत्तमम् // 15 सिद्धिं च परमां प्राप्तस्तन्मे ब्रूहि पितामह // 1 अतिष्ठन्मारुताहारः शतं किल समाः प्रभुः / कस्यां चोत्पादयामास शुकं व्यासस्तपोधनः / आराधयन्महादेवं बहुरूपमुमापतिम् // 16 न ह्यस्य जननीं विद्म जन्म चाय्यं महात्मनः // 2 तत्र ब्रह्मर्षयश्चैव सर्वे देवर्षयस्तथा / कथं च बालस्य सतः सूक्ष्मज्ञाने गता मतिः। लोकपालाश्च लोकेशं साध्याश्च वसुभिः सह // 17 यथा नान्यस्य लोकेऽस्मिन्द्वितीयस्येह कस्यचित् / / आदित्याश्चैव रुद्राश्च दिवाकरनिशाकरौ / एतदिच्छाम्यहं श्रोतुं विस्तरेण महायुते / मरुतो मारुतश्चैव सागराः सरितस्तथा // 18 न हि मे तृप्तिरस्तीह शृण्वतोऽमृतमुत्तमम // 4 अश्विनौ देवगन्धर्वास्तथा नारदपर्वतौ / माहात्म्यमात्मयोगं च विज्ञानं च शुकस्य ह / विश्वावसुश्च गन्धर्वः सिद्धाश्चाप्सरसां गणाः॥१९ यथावदानुपूर्येण तन्मे ब्रूहि पितामह / / 5 / तत्र रुद्रो महादेवः कर्णिकारमयी शुभाम् / भीष्म उवाच / धारयाणः स्रजं भाति ज्योत्स्नामिव निशाकरः // 20 न हायनैर्न पलितैन वित्तेन न बन्धुभिः / तस्मिन्दिव्ये वने रम्ये देवदेवर्षिसंकुले। ऋषयश्चकिरे धर्म योऽनूचानः स नो महान् // 6- आस्थितः परमं योगमृषिः पुत्रार्थमुद्यतः // 21 तपोमूलमिदं सर्व यन्मां पृच्छसि पाण्डव / / न चास्य हीयते वर्णो न ग्लानिरुपजायते / -2422 -