________________ 12. 309. 32] महाभारते [12. 309.81 महापदानि कत्थसे न चाप्यवेक्षसे परम् / परत्र येन जीव्यते तदेव पुत्र दीयताम् / चिरस्य मृत्युकारिकामनागतां न बुध्यसे // 32 धनं यदक्षयं ध्रुवं समर्जयस्व तत्स्वयम् // 47 प्रयास्यतां किमास्यते समुत्थितं महद्भयम् / न यावदेव पच्यते महाजनस्य यावकम् / अतिप्रमाथि दारुणं सुखस्य संविधीयताम् // 33 / अपक्क एव यावके पुरा प्रणीयसे त्वर // 48 पुरा मृतः प्रणीयसे यमस्य मृत्युशासनात् / न मातृपितृबान्धवा न संस्तुतः प्रियो जनः / तदन्तिकाय दारुणैः प्रयत्नमाजवे कुरु // 34 अनुव्रजन्ति संकटे व्रजन्तमेकपातिनम् // 49 पुरा समूलबान्धवं प्रभुईरत्यदुःखवित् / यदेव कर्म केवलं स्वयं कृतं शुभाशुभम् / तवेह जीवितं यमो न चास्ति तस्य वारकः // 35 तदेव तस्य यौतकं भवत्यमुत्र गच्छतः // 50 पुरा विवाति मारुतो यमस्य यः पुरःसरः।। हिरण्यरत्नसंचयाः शुभाशुभेन संचिताः / पुरैक एव नीयसे कुरुष्व सांपरायिकम् // 36 न तस्य देहसंक्षये भवन्ति कार्यसाधकाः // 51 पुरा सहिक एव ते प्रवाति मारुतोऽन्तकः / परत्रगामिकस्य ते कृताकृतस्य कर्मणः / पुरा च विभ्रमन्ति ते दिशो महाभयागमे // 37 | न साक्षिरात्मना समो नृणामिहास्ति कश्चन // 52 स्मृतिश्च संनिरुध्यते पुरा तवेह पुत्रक / मनुष्यदेहशून्यकं भवत्यमुत्र गच्छतः / समाकुलस्य गच्छतः समाधिमुत्तमं कुरु // 38 प्रपश्य बुद्धिचक्षुषा प्रहश्यते हि सर्वतः // 53 कृताकृते शुभाशुभे प्रमादकर्मविप्लुते / इहानिसूर्यवायवः शरीरमाश्रितात्रयः / स्मरन्पुरा न तप्यसे निधत्स्व केवलं निघिम् // 39 त एव तस्य साक्षिणो भवन्ति धर्मदर्शिनः // 54 पुरा जरा कलेवरं विजर्जरीकरोति ते। यथानिशेषु सर्वतःस्पृशत्सु सर्वदारिषु / बलाङ्गरूपहारिणी निधत्स्व केवलं निधिम् // 40 प्रकाशगूढवृत्तिषु स्वधर्ममेव पालय / / 55 पुरा शरीरमन्तको भिनत्ति रोगसायकैः / अनेकपारिपन्थि के विरूपरोद्ररक्षिते / प्रसह्य जीवितक्षये तपो महत्समाचर // 41 स्वमेव कर्म रक्ष्यतां स्वकर्म तत्र गच्छति // 56 पुरा वृका भयंकरा मनुष्यदेहगोचराः। न. तत्र संविभज्यते स्वकर्मणा परस्परम् / अभिद्रवन्ति सर्वतो यतस्व पुण्यशीलने // 42 यथाकृतं स्वकर्मजं तदेव भुज्यते फलम् // 57 पुरान्धकारमेककोऽनुपश्यसि त्वरस्व वै। यथाप्सरोगणाः फलं सुखं महर्षिभिः सह / पुरा हिरण्मयान्नगान्निरीक्षसेऽद्रिमूर्धनि / / 43 तथाप्नुवन्ति कर्मतो विमानकामगामिनः // 58 पुरा कुसंगतानि ते सुहृन्मुखाश्च शत्रवः / यथेह यत्कृतं शुभं विपाप्मभिः कृतात्मभिः / विचालयन्ति दर्शनाद्धटस्व पुत्र यत्परम् // 44 तदाप्नुवन्ति मानवास्तथा विशुद्धयोनयः / / 59 धनस्य यस्य राजतो भयं न चास्ति चौरतः / प्रजापतेः सलोकतां बृहस्पतेः शतक्रतोः / मृतं च यन्न मुश्चति समर्जयस्व तद्धनम् // 45 ब्रजन्ति ते परां गतिं गृहस्थधर्मसेतुभिः // 60 न तत्र संविभज्यते स्वकर्मभिः परस्परम् / सहस्रशोऽप्यनेकशः प्रवक्तुमुत्सहामहे / यदेव यस्य यौतकं तदेव तत्र सोऽश्नुते // 46 / अबुद्धिमोहनं पुनः प्रभुर्विना न यावकम् / / 61 - 2420 -