Mahabharat Samhita Part 03

SR No.: 004323
Original Sutra Author: N/A
Author: Bhandarkar Oriental Research Institute
Publisher: Bhandarkar Oriental Research Institute
Publication Year: 1974
Total Pages: 864
Language: Sanskrit, Hindi
Classification: Book_Devnagari
File Size: 19 MB

Page 679

12. 232. 3] शान्तिपर्व [ 12. 232. 31 तदेतदुपशान्तेन दान्तेनाध्यात्मशीलिना / यदैतान्यवतिष्ठन्ते मनःषष्ठानि चात्मनि / आत्मारामेण बुद्धेन बोद्धव्यं शुचिकर्मणा // 3 प्रसीदन्ति च संस्थाय तदा ब्रह्म प्रकाशते // 17 योगदोषान्समुच्छिद्य पश्च यान्कवयो विदुः / विधूम इव दीप्ताचिरादित्य इव दीप्तिमान् / कामं क्रोधं च लोभं च भयं स्वप्नं च पश्चमम् // 4 / वैद्युतोऽग्निरिवाकाशे पश्यत्यात्मानमात्मना / क्रोधं शमेन जयति कामं संकल्पवर्जनात् / सर्वं च तत्र सर्वत्र व्यापकत्वाच्च दृश्यते // 18 सत्त्वसंसेवनाद्वीरो निद्रामुच्छेत्तुमर्हति / / 5 तं पश्यन्ति महात्मानो ब्राह्मणा ये मनीषिणः / धृत्या शिश्नोदरं रक्षेत्पाणिपादं च चक्षुषा। धृतिमन्तो महाप्राज्ञाः सर्वभूतहिते रताः // 19 चक्षुः श्रोत्रे च मनसा मनो वाचं च कर्मणा // 6 एवं परिमितं कालमाचरन्संशितव्रतः / अप्रमादाद्भयं जह्याल्लोभं प्राज्ञोपसेवनान् / आसीनो हि रहस्येको गच्छेदक्षरसात्म्यताम् // 20 एवमेतान्योगदोषाञ्जयेन्नित्यमतन्द्रितः // 7 प्रमोहो भ्रम आवर्तो घ्राणश्रवणदर्शने // अग्नीश्च ब्राह्मणांश्चाद्देवताः प्रणमेत च / अद्भुतानि रसस्पर्शे शीतोष्णे मारुताकृतिः // 21 वर्जयेद्रुषितां वाचं हिंसायुक्ता मनोनुगाम् / / 8 प्रतिभामुपसर्गाश्चाप्युपसंगृह्य योगतः / ब्रह्म तेजोमयं शुक्रं यस्य सर्वमिदं रसः / तांस्तत्त्वविदनादृत्य स्वात्मनैव निवर्तयेत् // 22 एकस्य भूतं भूतस्य द्वयं स्थावरजङ्गमम् // 9 कुर्यात्परिचयं योगे त्रैकाल्यं नियतो मुनिः / ध्यानमध्ययनं दानं सत्यं हीराजवं क्षमा / गिरिशृङ्गे तथा चैत्ये वृक्षाग्रेषु च योजयेत् // 23 शौचमाहारसंशुद्धिरिन्द्रियाणां च निग्रहः // 10 संनियम्येन्द्रियग्रामं गोष्ठे भाण्डमना इव / एतैर्विवर्धते तेजः पाप्मानं चापकर्षति / एकाग्रश्चिन्तयेन्नित्यं योगान्नोद्वेजयेन्मनः // 24 सिध्यन्ति चास्य सर्वार्था विज्ञानं च प्रवर्तते // 11 येनोपायेन शक्येत संनियन्तुं चलं मनः / समः सर्वेषु भूतेषु लब्धालब्धेन वर्तयन् / तं तं युक्तो निषेवेत न चैव विचलेत्ततः // 25 धुतपाप्मा तु तेजस्वी लघ्वाहारो जितेन्द्रियः / शून्या गिरिगुहाश्चैव देवतायतनानि च / कामक्रोधौ वशे कृत्वा निनीषेद्ब्रह्मणः पदम् / / 12 शून्यागाराणि चैकाग्रो निवासार्थमुपक्रमेत् // 26 मनसश्चेन्द्रियाणां च कृत्वैकाग्र्यं समाहितः / नाभिष्वजेत्परं वाचा कर्मणा मनसापि वा। प्रापात्रापररात्रेषु धारयेन्मन आत्मना // 13 उपेक्षको यताहारो लब्धालब्धे समो भवेत् // 27 जन्तोः पञ्चन्द्रियस्यास्य यदेकं छिद्रमिन्द्रियम् / यश्चैनमभिनन्देत यश्चैनमपवादयेत् / ततोऽस्य स्रवति प्रज्ञा दृतेः पादादिवोदकम् // 14 / समस्तयोश्चाप्युभयो भिध्यायेच्छुभाशुभम् // 28 मनस्तु पूर्वमादद्यात्कुमीनानिव मत्स्यहा / न प्रहृष्येत लाभेषु नालाभेषु च चिन्तयेत् / ततः श्रोत्रं ततश्चक्षुर्जिह्वां घ्राणं च योगवित् // 15 समः सर्वेषु भूतेषु सधर्मा मातरिश्वनः // 29 तत एतानि संयम्य मनसि स्थापयेद्यतिः। एवं सर्वात्मनः साधोः सर्वत्र समदर्शिनः / यथैवापोह्य संकल्पान्मनो ह्यात्मनि धारयेत् // 16 षण्मासान्नित्ययुक्तस्य शब्दब्रह्मातिवर्तते // 30 पश्च ज्ञानेन संधाय मनसि स्थापयेद्यतिः। | वेदनार्ताः प्रजा दृष्ट्वा समलोष्टाश्मकाञ्चनः / - 2307 -