Mahabharat Samhita Part 03

SR No.: 004323
Original Sutra Author: N/A
Author: Bhandarkar Oriental Research Institute
Publisher: Bhandarkar Oriental Research Institute
Publication Year: 1974
Total Pages: 864
Language: Sanskrit, Hindi
Classification: Book_Devnagari
File Size: 19 MB

Page 680

12. 232. 31] महाभारते [12. 233. 20 एतस्मिन्निरतो मार्गे विरमेन्न विमोहितः / / 31 कर्मणा जायते प्रेत्य मूर्तिमान्षोडशात्मकः / अपि वर्णावकृष्टस्तु नारी वा धर्मकाशिणी / विद्यया जायते नित्यमव्ययो ह्यव्ययात्मकः // 8 तावप्येतेन मार्गेण गच्छेतां परमां गतिम् // 32 कर्म त्वेके प्रशंसन्ति स्वल्पबुद्धितरा नराः / अजं पुराणमजरं सनातनं तेन ते देहजालानि रमयन्त उपासते // 9 यदिन्द्रियैरुपलभते नरोऽचलः / ये तु बुद्धिं परां प्राप्ता धर्मनैपुण्यदर्शिनः / अणोरणीयो महतो महत्तरं न ते कर्म प्रशंसन्ति कूपं नद्यां पिबन्निव // 10 तदात्मना पश्यति युक्त आत्मवान् // 33 कर्मणः फलमाप्नोति सुखदुःखे भवाभवौ। इदं महर्षेर्वचनं महात्मनो विद्यया तदवाप्नोति यत्र गत्वा न शोचति // 11 यथावदुक्तं मनसानुदृश्य च / यत्र गत्वा न म्रियते यत्र गत्वा न जायते / अवेक्ष्य चेयात्परमेष्ठिसात्म्यतां न जीयते यत्र गत्वा यत्र गत्वा न वर्धते // 12 प्रयान्ति यां भूतगतिं मनीषिणः // 34 यत्र तद्ब्रह्म परममव्यक्तमजरं ध्रुवम् / इति श्रीमहाभारते शान्तिपर्वणि अव्याहतमनायासममृतं चावियोगि च // 13 . द्वात्रिंशदधिकद्विशततमोऽध्यायः // 232 // द्वंद्वैर्यत्र न बाध्यन्ते मानसेन च कर्मणा / 233 समाः सर्वत्र मैत्राश्च सर्वभूतहिते रताः // 14 शुक उवाच / विद्यामयोऽन्यः पुरुषस्तात कर्ममयोऽपरः / यदिदं वेदवचनं कुरु कर्म त्यजेति च। विद्धि चन्द्रमसं दर्श सूक्ष्मया कलया स्थितम् // कां दिशं विद्यया यान्ति कां च गच्छन्ति कर्मणा // तदेतदृषिणा प्रोक्तं विस्तरेणानुमीयते / एतद्वै श्रोतुमिच्छामि तद्भवान्प्रब्रवीतु मे / नवजं शशिनं दृष्ट्वा वक्रं तन्तुमिवाम्बरे // 16 एतत्त्वन्योन्यवरूप्ये वर्तते प्रतिकूलतः // 2 एकादशविकारात्मा कलासंभारसंभृतः / भीष्म उवाच / मूर्तिमानिति तं विद्धि तात कर्मगुणात्मकम् // 15 इत्युक्तः प्रत्युवाचेदं पराशरसुतः सुतम् / देवो यः संश्रितस्तस्मिन्नबिन्दुरिव पुष्करे / कर्मविद्यामयावेतौ व्याख्यास्यामि क्षराक्षरौ // 3 क्षेत्रमं तं विजानीयान्नित्यं त्यागजितात्मकम् // 18 यां दिशं विद्यया यान्ति यां च गच्छन्ति कर्मणा / तमो रजश्च सत्त्वं च विद्धि जीवगुणानिमान् / शृणुष्वैकमनाः पुत्र गह्वरं ह्येतदन्तरम् // 4 जीवमात्मगुणं विद्यादात्मानं परमात्मनः // 19 अस्ति धर्म इति प्रोक्तं नास्तीत्यत्रैव यो वदेत् / सचेतनं जीवगुणं वदन्ति तस्य पक्षस्य सदृशमिदं मम भवेदथ // 5 स चेष्टते चेष्टयते च सर्वम् / द्वाविमावथ पन्थानौ यत्र वेदाः प्रतिष्ठिताः / ततः परं क्षेत्रविदो वदन्ति प्रवृत्तिलक्षणो धर्मो निवृत्तौ च सुभाषितः // 6 प्रावर्तयद्यो भुवनानि सप्त / / 20 कर्मणा बध्यते जन्तुर्विद्यया तु प्रमुच्यते / इति श्रीमहाभारते शान्तिपर्वणि तस्मात्कर्म न कुर्वन्ति यतयः पारदर्शिनः // 7 त्रयस्त्रिंशदधिकद्विशततमोऽध्यायः // 233 // - 2308 -