________________ 12. 212. 51] महाभारते [12. 214.2 इदममृतपदं विदेहराजः अकार्पण्यमसंरम्भः संतोषः श्रद्दधानता // 9 स्वयमिह पञ्चशिखेन भाष्यमाणः / अक्रोध आर्जवं नित्यं नातिवादो न मानिता। निखिलमभिसमीक्ष्य निश्चिता) गुरुपूजानसूया च दया भूतेष्वपैशुनम् // 10 परमसुखी विजहार वीतशोकः // // 51 जनवादमृषावादस्तुतिनिन्दाविवर्जनम् / इमं हि यः पठति विमोक्षनिश्चयं साधुकामश्चास्पृहयन्नायाति प्रत्ययं नृषु // 11 न हीयते सततमवेक्षते तथा / अवैरकृत्सूपचारः समो निन्दाप्रशंसयोः। . उपद्रवान्नानुभवत्यदुःखितः सुवृत्तः शीलसंपन्नः प्रसन्नात्मात्मवान्बुधः / प्रमुच्यते कपिलमिवैत्य मैथिलः // 52 प्राप्य लोके च सत्कारं स्वर्ग वै प्रेत्य गच्छति // 12 इति श्रीमहाभारते शान्तिपर्वणि सर्वभूतहिते युक्तो न स्मयाहृष्टि वै जनम् / द्वादशाधिकद्विशततमोऽध्यायः॥ 212 // महाहद इवाक्षोभ्य प्रज्ञातृप्तः प्रसीदति // 13 213 अभयं सर्वभूतेभ्यः सर्वेषामभयं यतः / युधिष्ठिर उवाच। नमस्यः सर्वभूतानां दान्तो भवति ज्ञानवान् // 14 किं कुर्वन्सुखमाप्नोति किं कुर्वन्दुःखमाप्नुते / न हृष्यति महत्यर्थे व्यसने च न शोचति / किं कुर्वन्निर्भयो लोके सिद्धश्चरति भारत // 1 स वै परिमितप्रज्ञः स दान्तो द्विज उच्यते // 15 भीष्म उवाच / कर्मभिः श्रुतसंपन्नः सद्भिराचरितैः शुभैः / दममेव प्रशंसन्ति वृद्धाः श्रुतिसमाधयः। सदैव दमसंयुक्तस्तस्य भुङ्क्ते महत्फलम् // 16 सर्वेषामेव वर्णानां ब्राह्मणस्य विशेषतः // 2 अनसूया क्षमा शान्तिः संतोषः प्रियवादिता / नादान्तस्य क्रियासिद्धिर्यथावदुपलभ्यते / सत्यं दानमनायासो नैष मार्गो दुरात्मनाम् // 17 क्रिया तपश्च वेदाश्च दमे सर्वं प्रतिष्ठितम् // 3 / कामक्रोधौ वशे कृत्वा ब्रह्मचारी जितेन्द्रियः / दमस्तेजो वर्धयति पवित्रं दम उच्यते / विक्रम्य घोरे तपसि ब्राह्मणः संशितव्रतः / विपाप्मा निर्भयो दान्तः पुरुषो विन्दते महत् // 4 / कालाकाङ्की चरेल्लोकान्निरपाय इवात्मवान // 18 सुखं दान्तः प्रस्वपिति सुखं च प्रतिबुध्यते / इति श्रीमहाभारते शान्तिपर्वणि सुखं लोके विपर्येति मनश्चास्य प्रसीदति // 5 त्रयोदशाधिकद्विशततमोऽध्यायः // 213 // तेजो दमेन ध्रियते न तत्तीक्ष्णोऽधिगच्छति। 214 अमित्रांश्च बहून्नित्यं पृथगात्मनि पश्यति // 6 युधिष्ठिर उवाच / क्रव्याद्भय इव भूतानामदान्तेभ्यः सदा भयम् / द्विजातयो व्रतोपेता यदिदं भुञ्जते हविः / तेषां विप्रतिषेधार्थ राजा सृष्टः स्वयंभुवा // 7 अन्नं ब्राह्मणकामाय कथमेतत्पितामह // 1 आश्रमेषु च सर्वेषु दम एव विशिष्यते। भीष्म उवाच / यच्च तेषु फलं धर्मे भूयो दान्ते तदुच्यते // 8 अवेदोक्तवतोपेता भुञ्जानाः कार्यकारिणः / तेषां लिङ्गानि वक्ष्यामि येषां समुदयो दमः। / वेदोक्तेषु च भुञ्जाना व्रतलुप्ता युधिष्ठिर // 2 - 2278 -