Mahabharat Samhita Part 03

SR No.: 004323
Original Sutra Author: N/A
Author: Bhandarkar Oriental Research Institute
Publisher: Bhandarkar Oriental Research Institute
Publication Year: 1974
Total Pages: 864
Language: Sanskrit, Hindi
Classification: Book_Devnagari
File Size: 19 MB

Page 610

12. 182. 14 ] महाभारते [12. 183. 11 अजितं जेतुकामेन भाव्यं सङ्गेष्वसङ्गिना // 14 ____ तत्खलु द्विविधं सुखमुच्यते शारीरं मानस इन्द्रियैर्गृह्यते यद्यत्तत्तद्व्यक्तमिति स्थितिः / च / 1 / इह खल्वमुष्मिश्च लोके सर्वारम्भप्रवृत्तयः अव्यक्तमिति विज्ञेयं लिङ्गग्राह्यमतीन्द्रियम् / / 15 / सुखार्था अभिधीयन्ते / 2 / न ह्यतस्त्रिवर्गफलं विमनः प्राणे निगृह्णीयात्प्राणं ब्रह्मणि धारयेत् / शिष्टतरमस्ति / 3 / स एष काम्यो गुणविशेषो निर्वाणादेव निर्वाणो न च किंचिद्विचिन्तयेत् / / धर्मार्थयोरारम्भस्तद्वेतुरस्योत्पत्तिः सुखप्रयोजना।। सुखं वै ब्राह्मणो ब्रह्म स वै तेनाधिगच्छति // 16 शौचेन सततं युक्तस्तथाचारसमन्वितः / भरद्वाज उवाच / सानुक्रोशश्च भूतेषु तद्विजातिषु लक्षणम् // 17 यदेतद्भवताभिहितं सुखानां परमाः स्त्रिय इति इति श्रीमहाभारते शान्तिपर्वणि तन्न गृह्णीमः / 1 / न ह्येषामृषीणां महति स्थिताद्वयशीत्यधिकशततमोऽध्यायः॥ 182 // नामप्राप्य एष गुणविशेषो न चैनमभिलषन्ति / 2 / 983 श्रूयते च भगवांस्त्रिलोककृद्ब्रह्मा प्रभुरेकाकी तिभृगुरुवाच / ष्ठति / 3 / ब्रह्मचारी न कामसुखेष्वात्मानमवदसत्यं ब्रह्म तपः सत्यं सत्यं सृजति च प्रजाः / धाति / 4 / अपि च भगवान्विश्वेश्वर उमापतिः सत्येन धार्यते लोकः स्वर्ग सत्येन गच्छति // 1 काममभिवर्तमानमनङ्गत्वेन शममनयत् / 5 / अनृतं तमसो रूपं तमसा नीयते ह्यधः। तस्माद्भमो न महात्मभिरयं प्रतिगृहीतो न त्वेष तमोप्रस्ता न पश्यन्ति प्रकाशं तमसावृतम् // 2 तावद्विशिष्टो गुण इति नैतद्भगवतः प्रत्येति / 6 / स्वर्गः प्रकाश इत्याहुनरकं तम एव च। भगवता तूक्तं सुखानां परमा स्त्रिय इति / / . सत्यानृतात्तदुभयं प्राप्यते जगतीचरैः // 3 लोकप्रवादोऽपि च भवति द्विविधः फलोदयः तत्र त्वेवंविधा वृत्तिर्लोके सत्यानृता भवेत् / सुकृतात्सुखमवाप्यते दुष्कृताहुःखमिति / / अत्रोधर्माधर्मी प्रकाशश्च तमो दुःखं सुखं तथा // 4 च्यताम् / 9 // 10 तत्र यत्सत्यं स धर्मो यो धर्मः स प्रकाशो यः भृगुरुवाच / प्रकाशस्तत्सुखमिति / 1 / तत्र यदनृतं सोऽधर्मो ___ अनृतात्खलु तमः प्रादुर्भूतं तमोग्रस्ता अधर्मयोऽधर्मस्तत्तमो यत्तमस्तदुःखमिति / 2 // 5 मेवानुवर्तन्ते न धर्मम् / 1 / क्रोधलोभमोहमानाअत्रोच्यते / नृतादिमिरवच्छन्ना न खल्वस्मिल्लोके न चामुत्र शारीरैर्मानसैर्दुःखैः सुखैश्चाप्यसुखोदयैः / सुखमाप्नुवन्ति / 2 / विविधव्याधिगणोपतापैरवलोकसृष्टिं प्रपश्यन्तो न मुह्यन्ति विचक्षणाः // 6 . कीर्यन्ते / 3 / वधबन्धरोगपरिक्लेशादिभिश्च क्षुत्पितत्र दुःखविमोक्षार्थ प्रयतेत विचक्षणः / | पासाश्रमकृतैरुपतापैरुपतप्यन्ते / 4 / चण्डवातासुखं ह्यनित्यं भूतानामिहलोके परत्र च // 7 त्युष्णातिशीतकृतैश्च प्रतिभयैः शारीरैर्दुःखैरुपराहुग्रस्तस्य सोमस्य यथा ज्योत्स्ना न भासते।। | तप्यन्ते / 5 / बन्धुधनविनाशविप्रयोगकृतैश्च मानसैः तथा तमोभिभूतानां भूतानां भ्रश्यते सुखम् // 8 | शोकेरभिभूयन्ते जरामृत्युकृतैश्चान्यैरिति / 6 // 11 -2238 -