________________ 12. 128. 46 ] महाभारते [12. 130.5 129 यदिदं दृश्यते वित्तं पृथिव्यामिह किंचन / अवरोधाज्जुगुप्सेत का सपत्नधने दया / ममेदं स्यान्ममेदं स्यादित्ययं काश्ते जनः // 46 न त्वेवात्मा प्रदातव्यः शक्ये सति कथंचन // 8 न च राज्यसमो धर्मः कश्चिदस्ति परंतप / युधिष्ठिर उवाच / धर्म शंसन्ति ते राज्ञामापदर्थमितोऽन्यथा // 47 आभ्यन्तरे प्रकुपिते बाह्ये चोपनिपीडिते। दानेन कर्मणा चान्ये तपसान्ये तपस्विनः / क्षीणे कोशे झुते मत्रे किं कार्यमवशिष्यते // 9 बुद्ध्या दाक्ष्येण चाप्यन्ये चिन्वन्ति धनसंचयान् // __भीष्म उवाच / अधनं दुर्बलं प्राहुर्धनेन बलवान्भवेत् / क्षिप्रं वा संधिकामः स्यात्क्षिप्रं वा तीक्ष्णविक्रमः / सर्व धनवतः प्राप्यं सर्वं तरति कोशवान् / पदापनयनं क्षिप्रमेतावत्सांपरायिकम् // 10 कोशाद्धर्मश्च कामश्च परो लोकस्तथाप्ययम् // 49 अनुरक्तेन पुष्टेन हृष्टेन जगतीपते।। इति श्रीमहाभारते शान्तिपर्वणि अल्पेनापि हि सैन्येन महीं जयति पार्थिवः // 11 अष्टाविंशत्यधिकशततमोऽध्यायः // 128 // हतो वा दिवमारोहेद्विजयी क्षितिमावसेत् / ॥समाप्तं राजधर्मपर्व // युद्धे तु संत्यजन्प्राणाशक्रस्यैति सलोकताम् // 12 सर्वलोकागमं कृत्वा मृदुत्वं गन्तुमेव च / युधिष्ठिर उवाच। विश्वासाद्विनयं कुर्याद्वयवस्येद्वाप्युपानहौ // 13 क्षीणस्य दीर्घसूत्रस्य सानुक्रोशस्य बन्धुषु / अपक्रमितुमिच्छेद्वा यथाकामं तु सान्त्वयेत् / विरक्तपौरराष्ट्रस्य निद्रव्यनिचयस्य च // 1 विलिङ्गमित्वा मित्रेण ततः स्वयमुपक्रमेत् // 14 परिशङ्कितमुख्यस्य स्रुतमन्त्रस्य भारत / इति श्रीमहाभारते शान्तिपर्वणि असंभावितमित्रस्य भिन्नामात्यस्य सर्वशः / / 2 एकोनत्रिंशदधिकशततमोऽध्यायः // 129 // परचक्राभियातस्य दुर्बलस्य बलीयसा / आपन्नचेतसो ब्रूहि किं कार्यमवशिष्यते // 3 युधिष्ठिर उवाच / ___भीष्म उवाच / हीने परमके धर्मे सर्वलोकातिलचिनि / बाह्यश्चेद्विजिगीषुः स्याद्धर्मार्थकुशलः शुचिः / सर्वस्मिन्दस्युसाद्भुते पृथिव्यामुपजीवने // 1 जवेन संधिं कुर्वीत पूर्वान्पूर्वान्धिमोक्षयन् // 4 केनास्मिन्ब्राह्मणो जीवेजघन्ये काल आगते / अधर्मविजिगीषुश्चेद्बलवान्पापनिश्चयः। असंत्यजन्पुत्रपौत्राननुक्रोशात्पितामह // 2 आत्मनः संनिरोधेन संधिं तेनाभियोजयेत् // 5 भीष्म उवाच / अपास्य राजधानी वा तरेदन्येन वापदम् / विज्ञानबलमास्थाय जीवितव्यं तथागते / तद्भावभावे द्रव्याणि जीवन्पुनरुपार्जयेत् // 6 सर्वं साध्वर्थमेवेदमसाध्वर्थं न किंचन // 3 यास्तु स्युः केवलत्यागाच्छक्यास्तरितुमापदः / असाधुभ्यो निरादाय साधुभ्यो यः प्रयच्छति / कस्तत्राधिकमात्मानं संत्यजेदर्थधर्मवित् // 7 आत्मानं संक्रमं कृत्वा कृत्स्नधर्मविदेव सः // 4 -2160 -