________________ 12. 103. 9.] शान्तिपर्व [12. 103. 34 शङ्खाश्च भेर्यश्च नदन्ति यत्र / उदारसारा महती रुरुसंघोपमा चमः // 19 युयुत्सवश्वाप्रतीपा भवन्ति परस्परज्ञाः संहृष्टास्स्यक्तप्राणाः सुनिश्चिताः / जयस्यैतद्भाविनो रूपमाहुः // 9 अपि पश्चाशतिः शूरा मृद्गन्ति परवाहिनीम् // 20 इष्टा मृगाः पृष्ठतो वामतश्च अथ वा पश्च षट् सप्त सहिताः कृतनिश्चयाः। संप्रस्थितानां च गमिष्यतां च / कुलीनाः पूजिताः सम्यग्विजयन्तीह शात्रवान् // 21 जिघांसतां दक्षिणाः सिद्धिमाहु संनिपातो न गन्तव्यः शक्ये सति कथंचन / ये त्वग्रतस्ते प्रतिषेधयन्ति // 10 सान्त्वभेदप्रदानानां युद्धमुत्तरमुच्यते // 22 मङ्गल्यशब्दाः शकुना वदन्ति संसर्पणाद्धि सेनायां भयं भीरून्प्रबाधते / हंसाः क्रौश्वाः शतपत्राश्च चाषाः / वनादिव प्रज्वलितादियं क नु पतिष्यति // 23 हृष्टा योधाः सत्त्ववन्तो भवन्ति अभिप्रयातां समितिं ज्ञात्वा ये प्रतियान्त्यथ / जयस्यैतद्भाविनो रूपमाहुः // 11 तेषां स्पन्दन्ति गात्राणि योधानां विषयस्य च॥२४ शस्त्रैः पत्रैः कवचैः केतुभिश्च विषयो व्यथते राजन्सर्वः सस्थाणुजङ्गमः / ___ सुभानुभिर्मुखवणैश्च यूनाम् / शस्त्रप्रतापतप्तानां मज्जा सीदति देहिनाम् / / 25 भ्राजिष्मती दुष्प्रतिप्रेक्षणीया तेषां सान्त्वं करमिश्रं प्रणेतव्यं पुनः पुनः / येषां चमूस्तेऽभिभवन्ति शत्रून् // 12 संपीड्यमाना हि परे योगमायान्ति सर्वशः // 26 शुश्रूषवश्वानभिमानिनश्च अन्तराणां च भेदार्थ चारानभ्यवचारयेत् / ____ परस्परं सौहृदमास्थिताश्च / यश्च तस्मात्परो राजा तेन संधिः प्रशस्यते // 27 येषां योधाः शौचमनुष्ठिताश्च न हि तस्यान्यथा पीडा शक्या कर्तुं तथाविधा। जयस्यैतद्भाविनो रूपमाहुः // 13 यथा सार्धममित्रेण सर्वतः प्रतिबाधनम् // 28 शब्दाः स्पर्शास्तथा गन्धा विचरन्ति मनःप्रियाः। क्षमा वै साधुमाया हि न हि साध्वक्षमा सदा / धैर्य चाविशते योधान्विजयस्य मुखं तु तत् // 14 क्षमायाश्चाक्षमायाश्च विद्धि पार्थ प्रयोजनम् // 29 इष्टो वामः प्रविष्टस्य दक्षिणः प्रविविक्षतः / विजित्य क्षममाणस्य यशो राज्ञोऽभिवर्धते / पश्चात्संसाधयत्यर्थं पुरस्तात्प्रतिषेधति // 15 महापराधा ह्यप्यस्मिन्विश्वसन्ति हि शत्रवः // 30 संभृत्य महतीं सेनां चतुरङ्गां युधिष्ठिर / मन्यते कर्शयित्वा तु क्षमा साध्विति शम्बरः / साम्नैवावर्तने पूर्व प्रयतेथास्ततो युधि // 16 असंतप्तं तु यहारु प्रत्येति प्रकृतिं पुनः // 31 जघन्य एष विजयो याद्धं नाम भारत / नैतत्प्रशंसन्त्याचार्या न च साधु निदर्शनम् / यादृच्छिको युधि जयो दैवो वेति विचारणम् // 17 अक्लेशेनाविनाशेन नियन्तव्याः स्वपुत्रवत् // 32 अपामिव महावेगवस्ता मृगगणा इव / द्वेष्यो भवति भूतानामुग्रो राजा युधिष्ठिर / दुर्निर्यितमा चैव प्रभग्ना महती चमूः // 18 मृदुमप्यवमन्यन्ते तस्मादुभयभाग्भवेत् // 33 भामा इत्येव भज्यन्ते विद्वांसोऽपि नकारणम् / प्रहरिष्यन्प्रियं ब्रूयात्प्रहरन्नपि भारत / -2123 -