________________ 12. 96.7] शान्तिपर्व [12. 97. 11 भीष्म उवाच / ततः समूलो ह्रियते नदीकूलादिव द्रुमः / नासंनद्धो नाकवचो योद्धव्यः क्षत्रियो रणे। अथैनमभिनिन्दन्ति भिन्नं कुम्भमिवाश्मनि / एक एकेन वाच्यश्च विसृजस्व क्षिपामि च // 7 तस्माद्धर्मेण विजयं कामं लिप्सेत भूमिपः // 21 स चेत्संनद्ध आगच्छेत्संनद्धव्यं ततो भवेत् / इति श्रीमहाभारते शान्तिपर्वणि स चेत्ससैन्य आगच्छेत्ससैन्यस्तमथाह्वयेत् // 8 षण्णवतितमोऽध्यायः // 96 // स चेन्निकृत्या युध्येत निकृत्या तं प्रयोधयेत् / अथ चेद्धर्मतो युध्येद्धर्मेणैव निवारयेत् // 9 भीष्म उवाच / नाश्वेन रथिनं यायादुदियाद्रथिनं रथी। . नाधर्मेण महीं जेतुं लिप्सेत जगतीपतिः / व्यसने न प्रहर्तव्यं न भीताय जिताय च // 10 अधर्मविजयं लब्ध्वा कोऽनुमन्येत भूमिपः // 1 नेषुर्लिप्तो न कर्णी स्यादसतामेतदायुधम् / अधर्मयुक्तो विजयो ह्यध्रुवोऽस्वर्य एव च / जयार्थमेव योद्धव्यं न क्रुध्येदजिघांसतः // 11 सादयत्येष राजानं महीं च भरतर्षभ // 2 साधूनां तु मिथोभेदात्साधुश्चेद्वयसनी भवेत् / विशीर्णकवचं चैव तवास्मीति च वादिनम् / सव्रणो नाभिहन्तव्यो नानपत्यः कथंचन // 12 कृताञ्जलिं न्यस्तशस्त्रं गृहीत्वा न विहिंसयेत् // 3 भग्नशस्त्रो विपन्नाश्वश्छिन्नज्यो हतवाहनः / / बलेनावजितो यश्च न तं युध्येत भूमिपः / चिकित्स्यः स्यात्स्वविषये प्राप्यो वा स्वगृहान्भवेत् / संवत्सरं विप्रणयेत्तस्माज्जातः पुनर्भवेत् // 4 निव्रणोऽपि च भोक्तव्यं एष धर्मः सनातनः // 13 नाक्सिंवत्सरात्कन्या स्प्रष्टव्या विक्रमाहृता / तस्माद्धर्मेण योद्धव्यं मनुः स्वायंभुवोऽब्रवीत् / एवमेव धनं सर्वं यच्चान्यत्सहसाहृतम् // 5 सत्सु नित्यं सतां धर्मस्तमास्थाय न नाशयेत् // 14 न तु वन्ध्यं धनं तिष्ठेत्पिबेयुाह्मणाः पयः / यो वै जयत्यधर्मेण क्षत्रियो वर्धमानकः। युञ्जीरन्वाप्यनडुहः क्षन्तव्यं वा तदा भवेत् // 6 आत्मानमात्मना हन्ति पापो निकृतिजीवनः // 15 राज्ञा राजैव योद्धव्यस्तथा धर्मो विधीयते / कर्म चैतदसाधूनामसाधु साधुना जयेत् / नान्यो राजानमभ्यसेदराजन्यः कथंचन // 7 धर्मेण निधनं श्रेयो न जयः पापकर्मणा // 16 अनीकयोः संहतयोर्यदीयाब्राह्मणोऽन्तरा / नाधर्मश्चरितो राजन्सद्यः फलति गौरिव / शान्तिमिच्छन्नुभयतो न योद्धव्यं तदा भवेत् / मूलान्यस्य प्रशाखाश्च दहन्समनुगच्छति // 17 मर्यादां शाश्वती भिन्द्याब्राह्मणं योऽभिलक्षयेत् // 8 पापेन कर्मणः वित्तं लब्ध्वा पापः प्रहृष्यति / अथ चेल्लङ्घयेदेनां मर्यादा क्षत्रियब्रुवः / स वर्धमानः स्तेयेन पापः पापे प्रसजति // 18 अप्रशस्यस्तदूर्ध्व स्यादनादेयश्च संसदि // 9 न धर्मोऽस्तीति मन्वानः शुचीनवहसन्निव / | या तु धर्मविलोपेन मर्यादाभेदनेन च / अश्रद्दधानभावाच्च विनाशमुपगच्छति / / 19 तां वृत्ति नानुवर्तेत विजिगीषुर्महीपतिः / स बद्धो वारुणैः पाशैरमर्त्य इव मन्यते / धर्मलब्धाद्धि विजयात्को लाभोऽभ्यधिको भवेत् // महादतिरिवाध्मातः स्वकृतेन विवर्धते // 20 / सहसा नाम्य भूतानि क्षिप्रमेव प्रसादयेत् / -2115 -