Mahabharat Samhita Part 03

SR No.: 004323
Original Sutra Author: N/A
Author: Bhandarkar Oriental Research Institute
Publisher: Bhandarkar Oriental Research Institute
Publication Year: 1974
Total Pages: 864
Language: Sanskrit, Hindi
Classification: Book_Devnagari
File Size: 19 MB

Page 486

12. 94. 34 ] महाभारते [ 12. 96.6 नाकाले प्रणयेदर्थान्नाप्रिये जातु संज्वरेत् / न वै द्विषन्तः क्षीयन्ते राज्ञो नित्यमपि नतः / प्रिये नातिभृशं हृष्येाज्येतारोग्यकर्मणि // 34 क्रोधं नियन्तुं यो वेद तस्य द्वेष्टा न विद्यते // 9 के मानुरक्ता राजान के भयात्समुपाश्रिताः। यदार्यजनविद्विष्टं कर्म तन्नाचरेद्बुधः / मध्यस्थदोषाः के चैषामिति नित्यं विचिन्तयेत् // यत्कल्याणमभिध्यायेत्तत्रात्मानं नियोजयेत् / / 10 न जातु बलवान्भूत्वा दुर्बले विश्वसेत्त्वचित् / नैनमन्येऽवजानन्ति नात्मना परितप्यते / भारुण्डसदृशा ह्येते निपतन्ति प्रमाद्यतः // 36 कृत्यशेषेण यो राजा सुखान्यनुबुभूषति // 11 अपि सर्वैर्गुणैर्युक्तं भर्तारं प्रियवादिनम् / इदंवृत्तं मनुष्येषु वर्तते यो महीपतिः / अभिद्रुह्यति पापात्मा तस्माद्धि विभिषेजनात्॥३७ उभौ लोकौ विनिर्जित्य विजये संप्रतिष्ठते // 12 एतां राजोपनिषदं ययातिः स्माह नाहुषः। भीष्म उवाच / मनुष्यविजये युक्तो हन्ति शत्रूननुत्तमान् // 38 इत्युक्तो वामदेवेन सर्वं तत्कृतवान्नपः। . . इति श्रीमहाभारते शान्तिपर्वणि तथा कुर्वस्त्वमप्येतौ लोको जेता न संशयः // 13 चतुर्नवतितमोऽध्यायः // 94 // इति श्रीमहाभारते शान्तिपर्वणि पञ्चनवतितमोऽध्यायः॥९५॥ . वामदेव उवाच / अयुद्धेनैव विजयं वर्धयेद्वसुधाधिपः / युधिष्ठिर उवाच। जघन्यमाहुर्विजयं यो युद्धेन नराधिप // 1 अथ यो विजिगीषेत क्षत्रियः क्षत्रियं युधि / न चाप्यलब्धं लिप्सेत मूले नातिदृढे सति / कस्तस्य धो विजय एतत्पृष्टो ब्रवीहि मे // 1 न हि दुर्बलमूलस्य राज्ञो लाभो विधीयते // 2 भीष्म उवाच / यस्य स्फीतो जनपदः संपन्नः प्रियराजकः / संतुष्टपुष्टसचिवो दृढमूलः स पार्थिवः // 3 / ससहायोऽसहायो वा राष्ट्रमागम्य भूमिपः / यस्य योधाः सुसंतुष्टाः सान्त्विताः सूपधास्थिताः / ब्रयादहं वो राजेति रक्षिष्यामि च वः सदा // 2 अल्पेनापि स दण्डेन महीं जयति भूमिपः // 4 मम धयं बलिं दत्त किं वा मां प्रतिपत्स्यथ / पौरजानपदा यस्य स्वनुरक्ताः सुपूजिताः / ते चेत्तमागतं तत्र वृणुयुः कुशलं भवेत् // 3 सधना धान्यवन्तश्च दृढमूलः स पार्थिवः // 5 ते चेदक्षत्रियाः सन्तो विरुध्येयुः कथंचन / प्रभावकालावधिको यदा मन्येत चात्मनः। सर्वोपायनियन्तव्या विकर्मस्था नराधिप // 4 तदा लिप्सेत मेधावी परभूमि धनान्युत // 6 अशक्तं क्षत्रियं मत्वा शस्त्रं गृह्णात्यथापरः / भोगेष्वदयमानस्य भूतेषु च दद्यावतः / त्राणायाप्यसमथं तं मन्यमानमतीव च // 5 वर्धते त्वरमाणस्य विषयो रक्षितात्मनः // 7 युधिष्ठिर उवाच / तक्षत्यात्मानमेवैष वनं परशुना यथा / अथ यः क्षत्रियो राजा क्षत्रियं प्रत्युपाव्रजेत् / यः सम्यग्वर्तमानेषु स्वेषु मिथ्या प्रवर्तते // 8 / कथं स प्रतियोद्धव्यस्तन्मे ब्रूहि पितामह // 6 -2114 -