Page Text
________________ 12. 86. 3] शान्तिपर्व [ 12. 86. 31 युधिष्ठिर उवाच / बलात्कृतानां बलिभिः कृपणं बहु जल्पताम् / कीदृशं व्यवहारं तु कैश्च व्यवहरेन्नृपः / नाथो वै भूमिपो नित्यमनाथानां नृणां भवेत् // 17 एतत्पृष्टो महाप्राज्ञ यथावद्वक्तुमर्हसि // 3 ततः साक्षिवलं साधु द्वैधे वादकृतं भवेत् / ये चैते पूर्वकथिता गुणास्ते पुरुषं प्रति / असाक्षिकमनाथं वा परीक्ष्यं तद्विशेषतः // 18 नैकस्मिन्पुरुषे ह्येते विद्यन्त इति मे मतिः // 4 अपराधानुरूपं च दण्डं पापेषु पातयेत् / भीष्म उवाच / उद्वेजयेद्धनैर्ऋद्धान्दरिद्रान्वधबन्धनैः / / 29 एवमेतन्महाप्राज्ञ यथा वदसि बुद्धिमान / / विनयैरपि दुर्वृत्तान्प्रहारैरपि पार्थिवः / दुर्लभः पुरुषः कश्चिदेभिर्गुणगणैर्युतः // 5 . सान्त्वेनोपप्रदानेन शिष्टांश्च परिपालयेत् // 20 किं तु संक्षेपतः शीलं प्रयत्ने नेह दुर्लभम् / राज्ञो वधं चिकीर्षेद्यस्तस्य चित्रो वधो भवेत् / वक्ष्यापि तु यथामात्यान्यादृशांश्च करिष्यसि // 6 आजीवकस्य स्तेनस्य वर्णसंकरकस्य च // 21 चतुरो ब्राह्मणान्वैद्यान्प्रगल्भान्सात्त्विकाञ्शुचीन् / सम्यक्प्रणयतो दण्डं भूमिपस्य विशां पते / त्रींश्च शुद्रान्विनीतांश्च शुचीन्कर्मणि पूर्वके // 7 युक्तस्य वा नास्त्यधर्मो धर्म एवेह शाश्वतः // 22 अष्टाभिश्च गुणैर्युक्तं सूतं पौराणिकं चरेत् / कामकारेण दण्डं तु यः कुर्यादविचक्षणः / पश्चाशद्वर्षवयसं प्रगल्भमनसूयकम् // 8 स इहाकीर्तिसंयुक्तो मृतो नरकमाप्नुयात् // 23 मतिस्मृतिसमायुक्तं विनीतं समदर्शनम् / न परस्य श्रवादेव परेषां दण्डमर्पयेत् / कार्ये विवदमानानां शक्तमर्थेष्वलोलुपम् // 9 आगमानुगमं कृत्वा बध्नीयान्मोक्षयेत वा // 24 विवर्जितानां व्यसनैः सुघोरैः सप्तभिभृशम् / न तु हन्यान्नृपो जातु दूतं कस्यांचिदापदि / अष्टानां मन्त्रिणां मध्ये मन्त्रं राजोपधारयेत // 10 दूतस्य हन्ता निरयमाविशेत्सचिवैः सह // 25 ततः संप्रेषयेद्राष्ट्रे राष्ट्रायाथ च दर्शयेत् / यथोक्तवादिनं दूतं क्षत्रधर्मरतो नृपः / अनेन व्यवहारेण द्रष्टव्यास्ते प्रजाः सदा // 11 यो हन्यात्पितरस्तस्य भ्रूणहत्यामवाप्नुयुः // 26 न चापि गूढं कार्य ते ग्राह्यं कार्योपघातकम् / / कुलीनः शीलसंपन्नो वाग्मी दक्षः प्रियंवदः / कार्ये खलु विपन्ने त्वां सोऽधर्मस्तांश्च पीडयेत् // 12 यथोक्तवादी स्मृतिमान्दूतः स्यात्सप्तभिर्गुणैः / / 27 विद्रवेञ्चैव राष्ट्रं ते श्येनात्पक्षिगणा इव / एतैरेव गुणैर्युक्तः प्रतीहारोऽस्य रक्षिता / परिस्रवेच्च सततं नौर्विशीर्णेव सागरे // 13 शिरोरक्षश्च भवति गुणैरेतैः समन्वितः // 28 प्रजाः पालयतोऽसम्यगधर्मेणेह भूपतेः / धर्मार्थशास्त्रतत्त्वज्ञः संधिविग्रहको भवेत् / हादं भयं संभवति स्वर्गश्चास्य विरुध्यते // 14 / / मतिमान्धृतिमान्धीमारहस्यविनिगूहिता // 29 अथ योऽधर्मतः पाति राजामात्योऽथ वात्मजः / कुलीनः सत्यसंपन्नः शक्तोऽमात्यः प्रशंसितः / धर्मासने नियुक्तः सन्धर्ममूलं नरर्षभ / / 15 एतैरेव गुणैर्युक्तस्तथा सेनापतिर्भवेत् // 30 कार्येष्वधिकृताः सभ्यगकुर्वन्तो नृपानुगाः।। व्यूहयत्रायुधीयानां तत्त्वज्ञो विक्रमान्वितः / आत्मानं पुरतः कृत्वा यान्त्यधः सहपार्थिवाः // 16 / वर्षशीतोष्णवातानां सहिष्णुः पररन्ध्रवित् // 31 -2103 -
| SR No. | 004323 |
| Book Title | Mahabharat Samhita Part 03 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Bhandarkar Oriental Research Institute |
| Publisher | Bhandarkar Oriental Research Institute |
| Publication Year | 1974 |
| Total Pages | 864 |
| Language | Sanskrit, Hindi |
| Classification | Book_Devnagari |
| File Size | 19 MB |