________________ 12. 77. 5] शान्तिपर्व [12. 78. 17 अश्वारोहा गजारोहा रथिनोऽथ पदातयः / इति राज्ञां पुरावृत्तमभिजल्पन्ति साधवः // 3 एते वैश्यसमा राजन्ब्राह्मणानां भवन्त्युत // 5 यस्य स्म विषये राज्ञः स्तेनो भवति वै द्विजः / जन्मकर्मविहीना ये कदर्या ब्रह्मबन्धवः / राज्ञ एवापराधं तं मन्यन्ते किल्बिषं नृप // 4 एते शूद्रसमा राजन्ब्राह्मणानां भवन्त्युत // 6 अभिशस्तमिवात्मानं मन्यन्ते तेन कर्मणा। अश्रोत्रियाः सर्व एव सर्वे चानाहिताग्नयः / तस्माद्राजर्षयः सर्वे ब्राह्मणानन्वपालयन् // 5 तान्सन्धिार्मिको राजा बलिं विष्टिं च कारयेत् // अत्राप्युदाहरन्तीममितिहासं पुरातनम् / आह्वायका देवलका नक्षत्रग्रामयाजकाः / गीतं केकयराजेन ह्रियमाणेन रक्षसा // 6 एते ब्राह्मणचण्डाला महापथिकपञ्चमाः // 8 केकयानामधिपतिं रक्षो जग्राह दारुणम् / एतेभ्यो बलिमादद्याद्धीनकोशो महीपतिः / स्वाध्यायेनान्वितं राजन्नरण्ये संशितव्रतम् // 7 ऋते ब्रह्मसमेभ्यश्च देवकल्पेभ्य एव च // 9 राजोवाच / अब्राह्मणानां वित्तस्य स्वामी राजेति वैदिकम् / न मे स्तेनो जनपदे न कदर्यो न मद्यपः / ब्राह्मणानां च ये केचिद्विकर्मस्था भवन्त्युत // 10 नानाहिताग्नि यज्वा मामकान्तरमाविशः // 8 विकर्मस्थास्तु नोपेक्ष्या जातु राज्ञा कथंचन।। न च मे ब्राह्मणोऽविद्वान्नावती नाप्यसोमपः / नियम्याः संविभज्याश्च धर्मानुग्रहकाम्यया // 11 नानाहिताग्निर्विषये मामकान्तरमाविशः // 9 यस्य स्म विषये राज्ञः स्तेनो भवति वै द्विजः। नानाप्तदक्षिणैर्यज्ञैर्यजन्ते विषये मम / राज्ञ एवापराधं तं मन्यन्ते तद्विदो जनाः / / 12 / अधीते नाव्रती कश्चिन्मामकान्तरमाविशः // 10 अवृत्त्या यो भवेत्स्तेनो वेदवित्स्नातकस्तथा। अधीयतेऽध्यापयन्ति यजन्ते याजयन्ति च / राजन्स राज्ञा भर्तव्य इति धर्मविदो विदुः // 13 / ददति प्रतिगृह्णन्ति षट्सु कर्मस्ववस्थिताः // 11 स चेन्नो परिवर्तेत कृतवृत्तिः परंतप / पूजिताः संविभक्ताश्च मृदवः सत्यवादिनः / ततो निर्वासनीयः स्यात्तस्माद्देशात्सबान्धवः // 14 ब्राह्मणा मे स्वकर्मस्था मामकान्तरमाविशः // 12 इति श्रीमहाभारते शान्तिपर्वणि न याचन्ते प्रयच्छन्ति सत्यधर्मविशारदाः / सप्तसप्ततितमोऽध्यायः॥ 77 // नाध्यापयन्त्यधीयन्ते यजन्ते न च याजकाः // 13 ब्राह्मणान्परिरक्षन्ति संग्रामेष्वपलायिनः / युधिष्ठिर उवाच। क्षत्रिया मे स्वकर्मस्था मामकान्तरमाविशः // 14 केषां राजा प्रभवति वित्तस्य भरतर्षभ / कृषिगोरक्षवाणिज्यमुपजीवन्त्यमायया / कया च वृत्त्या वर्तेत तन्मे ब्रूहि पितामह // 1 अप्रमत्ताः क्रियावन्तः सुव्रताः सत्यवादिनः // 15 भीष्म उवाच। संविभागं दमं शौचं सौहृदं च व्यपाश्रिताः / अब्राह्मणानां वित्तस्य स्वामी राजेति वैदिकम् / मम वैश्याः स्वकर्मस्था मामकान्तरमाविशः // 16 ब्राह्मणानां च ये केचिद्विकर्मस्था भवन्त्युत // 2 त्रीन्वर्णाननुतिष्ठन्ति यथावदनसूयकाः / विकर्मस्थाश्च नोपेक्ष्या विप्रा राज्ञा कथंचन।। मम शूद्राः स्वकर्मस्था मामकान्तरमाविशः // 17 -2091 - 78