Mahabharat Samhita Part 03

SR No.: 004323
Original Sutra Author: N/A
Author: Bhandarkar Oriental Research Institute
Publisher: Bhandarkar Oriental Research Institute
Publication Year: 1974
Total Pages: 864
Language: Sanskrit, Hindi
Classification: Book_Devnagari
File Size: 19 MB

Page 456

12. 71.8] महाभारते [12. 72. 19 अनीऍगुप्तदारः स्यान्चोक्षः स्यादघृणी नृपः / / अथ सर्वाणि कुर्वीथाः कार्याणि सपुरोहितः // 4 स्त्रियं सेवेत नात्यर्थं मृष्टं भुञ्जीत नाहितम् // 8 / धर्मकार्याणि निर्वयं मङ्गलानि प्रयुज्य च / अस्तब्धः पूजयेन्मान्यान्गुरून्सेवेदमायया। ब्राह्मणान्वाचयेथास्त्वमर्थसिद्धिजयाशिषः // 5 अर्चेद्देवान्नदम्भेन श्रियमिच्छेदकुत्सिताम् // 9 / आर्जवेन च संपन्नो धृत्या बुद्धथा च भारत / सेवेत प्रणयं हित्वा दक्षः स्यान्न त्वकालवित् / अर्थार्थं परिगृह्णीयात्कामक्रोधौ च वर्जयेत् // 6 सान्त्वयेन च भोगार्थमनुगृह्णन्न चाक्षिपेत् // 10 कामक्रोधौ पुरस्कृत्य योऽथ राजानुतिष्ठति / प्रहरेन्न त्वविज्ञाय हत्वा शत्रून शेषयेत् / न स धर्म न चाप्यर्थं परिगृह्णाति बालिशः // 7 क्रोधं कुर्यान्न चाकस्मान्मृदुः स्यान्नापकारिषु // 11 मा स्म लुब्धांश्च मूर्खाश्च कामे चार्थेषु यूयुजः / एवं चरस्व राज्यस्थो यदि श्रेय इहेच्छसि / अलुब्धान्बुद्धिसंपन्नान्सर्वकर्मसु योजयेत् // 8 अतोऽन्यथा नरपतिर्भयमृच्छत्यनुत्तमम् // 12 मूर्यो ह्यधिकृतोऽर्थेषु कार्याणामविशारदः / इति सर्वान्गुणानेतान्यथोक्तान्योऽनुवर्तते। प्रजाः क्लिश्नात्ययोगेन कामद्वेषसमन्वितः // 9 अनुभूयेह भद्राणि प्रेत्य स्वर्गे महीयते // 13 बलिषष्ठेन शुल्केन दण्डेनाथापराधिनाम् / वैशंपायन उवाच / शास्त्रनीतेन लिप्सेथा वेतनेन धनागमम् // 10 इदं वचः शांतनवस्य शुश्रुवा दापयित्वा करं धयं राष्ट्रं नित्यं यथाविधि। . ___ न्युधिष्ठिरः पाण्डवमुख्यसंवृतः / अशेषान्कल्पयेद्राजा योगक्षेमानतन्द्रितः // 11 तदा ववन्दे च पितामहं नृपो गोपायितारं दातारं धर्मनित्यमतन्द्रितम् / यथोक्तमेतच्च चकार बुद्धिमान् // 14 अकामद्वेषसंयुक्तमनुरज्यन्ति मानवाः / / 12 मा स्माधर्मेण लाभेन लिप्सेथास्त्वं धनागमम् / इति श्रीमहाभारते शान्तिपर्वणि धर्मार्थावध्रुवौ तस्य योऽपशास्त्रपरो भवेत् // 13 एकसप्ततितमोऽध्यायः // 71 // अपशास्त्रपरो राजा संचयान्नाधिगच्छति / ___72 अस्थाने चास्य तद्वित्तं सर्वमेव विनश्यति // 15 युधिष्ठिर उवाच / अर्थमूलोऽपहिंसां च कुरुते स्वयमात्मनः / कथं राजा प्रजा रक्षन्नाधिबन्धेन युज्यते / करैरशास्त्रदृष्टैर्हि मोहात्संपीडयन्प्रजाः // 15 धर्मे च नापराध्नोति तन्मे ब्रूहि पितामह // 1 ऊधश्छिन्द्याद्धि यो धेन्वाः क्षीरार्थी न लभेत्पयः / भीष्म उवाच / एवं राष्ट्रमयोगेन पीडितं न विवर्धते // 16 . समासेनैव ते तात धर्मान्वक्ष्यामि निश्वितान् / / यो हि दोग्ध्रीमुपास्ते तु स नित्यं लभते पयः / विस्तरेण हि धर्माणां न जात्वन्तमवाप्नुयात् // 2 एवं राष्ट्रमुपायेन भुञ्जानो लभते फलम् // 17 धर्मनिष्ठाञ्श्रुतवतो वेदव्रतसमाहितात् / अथ राष्ट्रमुपायेन भुज्यमानं सुरक्षितम् / अर्चितान्वासथास्त्वं गृहे गुणवतो द्विजान् // 3 / जनयत्यतुलां नित्यं कोशवृद्धिं युधिष्ठिर // 18 प्रत्युत्थायोपसंगृह्य चरणावभिवाद्य च / दोग्धि धान्यं हिरण्यं च प्रजा राज्ञि सुरक्षिता / - 2084