________________ 12. 69. 27 ] शान्तिपर्व [12. 69. 56 सुतं च स्थापयेद्राजा प्राज्ञं सर्वार्थदर्शिनं / / कडङ्गद्वारकाणि स्युरुच्छासार्थे पुरस्य ह / व्यवहारेषु सततं तत्र राज्यं व्यवस्थितम् // 27 तेषां च द्वारवद्गुप्तिः कार्या सर्वात्मना भवेत् // 42 आकरे लवणे शुल्के तरे नागवने तथा / द्वारेषु च गुरूण्येव यत्राणि स्थापयेत्सदा / न्यसेदमात्यान्नपतिः स्वाप्तान्वा पुरुषान्हितान् // 28 आरोपयेच्छतन्नीश्च स्वाधीनानि च कारयेत् // 43 सम्यग्दण्डधरो नित्यं राजा धर्ममवाप्नुयात् / / काष्ठानि चाभिहार्याणि तथा कूपांश्च खानयेत् / नृपस्य सततं दण्डः सम्यग्धर्मे प्रशस्यते // 29 संशोधयेत्तथा कूपान्कृतान्पूर्वं पयोर्थिभिः // 44 वेदवेदाङ्गवित्प्राज्ञः सुतपस्वी नृपो भवेत् / तृणच्छन्नानि वेश्मानि पङ्केनापि प्रलेपयेत् / दानशीलश्च सततं यज्ञशीलश्च भारत / / 30 / निर्हरेच्च तृणं मासे चैत्रे वह्निभयात्पुरः // 45 एते गुणाः समस्ताः स्युनृपस्य सततं स्थिराः / नक्तमेव च भक्तानि पाचयेत नराधिपः / क्रियालोपे तु नृपतेः कुतः स्वर्गः कुतो यशः // 31 न दिवाग्निचलेद्नेहे वर्जयित्वाग्निहोत्रिकम् // 46 चदा तु पीडितो राजा भवेद्राज्ञा बलीयसा। कर्मारारिष्टशालासु ज्वलेदग्निः समाहितः / विधा स्वाक्रन्द्य मित्राणि विधानमुपकल्पयेत् // 32 गृहाणि च प्रविश्याथ विधेयः स्याद्धताशनः // 47 घोषान्यसेत मार्गेषु प्रामानुत्थापयेदपि / महादण्डश्च तस्य स्याद्यस्याग्निवै दिवा भवेत् / प्रवेशयेच्च तान्सर्वाशाखानगरकेष्वपि / / 33 / प्रघोषयेदथैवं च रक्षणार्थं पुरस्य वै // 48 ये गुप्ताश्चैव दुर्गाश्च देशास्तेषु प्रवेशयेत् / भिक्षुकांश्चाक्रिकांश्चैव क्षीबोन्मत्तान्कुशीलवान् / धनिनो बलमुख्यांश्च सान्त्वयित्वा पुनः पुनः // 34 बाह्यान्कुर्यान्नरश्रेष्ठ दोषाय स्युर्हि तेऽन्यथा // 49 सस्याभिहारं कुर्याच्च स्वयमेव नराधिपः / चत्वरेषु च तीर्थेषु सभास्वावसथेषु च / असंभवे प्रवेशस्य दाहयेदग्निना भृशम् // 35 यथार्हवर्णं प्रणिधिं कुर्यात्सर्वत्र पार्थिवः // 50 क्षेत्रस्थेषु च सस्येषु शत्रोरुपजपेन्नरान् / विशालानराजमार्गाश्च कारयेत नराधिपः / विनाशयेद्वा सर्वस्वं बलेनाथ स्वकेन वै // 36 प्रपाश्च विपणीश्चैव यथोद्देशं समादिशेत् // 51 नदीषु मार्गेषु सदा संक्रमानवसादयेत् / भाण्डागारायुधागारान्धान्यागारांश्च सर्वशः / जलं निस्रावयेत्सर्वमनिस्राव्यं च दूषयेत् // 37 अश्वागारान्गजागारान्बलाधिकरणानि च // 52 तदात्वेनायतीभिश्च विवदन्भूम्यनन्तरम् / परिखाश्चैव कौरव्य प्रतोली: संकटानि च / प्रतीघातः परस्याजी मित्रकालेऽप्युपस्थिते // 38 न जातु कश्चित्पश्येत्तु गुह्यमेतद्युधिष्ठिर // 53 दुर्गाणां चाभितो राजा मूलच्छेदं प्रकारयेत् / अथ संनिचयं कुर्याद्राजा परबलादितः / सर्वेषां क्षुद्रवृक्षाणां चैत्यवृक्षान्विवर्जयेत् / / 39 तैलं मधु घृतं सस्यमौषधानि च सर्वशः // 54 वृद्धानां च वृक्षाणां शाखाः प्रच्छेदयेत्तथा। अङ्गारकुशमुञ्जानां पलाशशरपर्णिनाम् / त्यानां सर्वथा वर्ण्यमपि पत्रस्य पातनम् / / 40 / यवसेन्धनदिग्धानां कारयेत च संचयान् // 55 कण्ठीः कारयेत्सम्यगाकाशजननीस्तथा / आयुधानां च सर्वेषां शक्त्यष्टिपासवर्मणाम् / पापूरयेच्च परिखाः स्थाणुनक्रझपाकुलाः // 41 / संचयानेवमादीनां कारयेत नराधिपः // 56 .. मा. 261 - 2031 -