________________ 12. 67. 17] शान्तिपर्व [ 12. 68.4 परस्परं भक्षयन्तो मत्स्या इव जले कृशान् // 17 अपतत्रसिरे सर्वे स्वधर्मे च दधुर्मनः // 30 ताः समेत्य ततश्चक्रुः समयानिति नः श्रुतम् / / ततो महीं परिययौ पर्जन्य इव वृष्टिमान् / वाक्ऋरो दण्डपरुषो यश्च स्यात्पारदारिकः / शमयन्सर्वतः पापान्स्वकर्मसु च योजयन् // 31 यश्च नस्वमथादद्यात्त्याज्या नस्तादृशा इति // 18 एवं ये भूतिमिच्छेयुः पृथिव्यां मानवाः क्वचित् / विश्वासनार्थं वर्णानां सर्वेषामविशेषतः / कुयू राजानमेवाग्रे प्रजानुग्रहकारणात् // 32 तास्तथा समयं कृत्वा समये नावतस्थिरे // 19 नमस्येयुश्च तं भक्त्या शिष्या इव गुरुं सदा / सहितास्तास्तदा जग्मुरसुखार्ताः पितामहम् / / देवा इव सहस्राक्षं प्रजा राजानमन्तिके // 33 अनीश्वरा विनश्यामो भगवन्नीश्वरं दिश // 20 सत्कृतं स्वजनेनेह परोऽपि बहु मन्यते / यं पूजयेम संभूय यश्च नः परिपालयेत् / . स्वजनेन त्ववज्ञानं परे परिभवन्त्युत // 34 ताभ्यो मनुं व्यादिदेश मनुर्नाभिननन्द ताः॥२१ राज्ञः परैः परिभवः सर्वेषामसुखावहः / मनुरुवाच / तस्माच्छत्रं च पत्रं च वासांस्याभरणानि च // 35 बिभेमि कर्मणः क्रूराद्राज्यं हि भृशदुष्करम् / भोजनान्यथ पानानि राज्ञे दार्गृहाणि च / विशेषतो मनुष्येषु मिथ्यावृत्तिषु नित्यदा // 22 आसनानि च शय्याश्च सर्वोपकरणानि च // 36 भीष्म उवाच / गुप्तात्मा स्याहुराधर्षः स्मितपूर्वाभिभाषिता / तमब्रुवन्प्रजा मा भैः कर्मणैनो गमिष्यति / आभाषितश्च मधुरं प्रतिभाषेत मानवान् // 37 पशूनामधिपञ्चाशद्धिरण्यस्य तथैव च / कृतज्ञो दृढभक्तिः स्यात्संविभागी जितेन्द्रियः / धान्यस्य दशमं भागं दास्यामः कोशवर्धनम् // 23 ईक्षितः प्रतिवीक्षेत मृदु चर्जु च वल्गु च // 38 मुख्येन शस्त्रपत्रेण ये मनुष्याः प्रधानतः। इति श्रीमहाभारते शान्तिपर्वणि भवन्तं तेऽनुयास्यन्ति महेन्द्रमिव देवताः // 24 सप्तषष्टितमोऽध्यायः // 6 // स त्वं जातबलो राजन्दुष्प्रधर्षः प्रतापवान् / 68 सुखे धास्यसि नः सर्वान्कुबेर इव नैर्ऋतान् / / 25 युधिष्ठिर उवाच। यं च धर्म चरिष्यन्ति प्रजा राज्ञा सुरक्षिताः। | किमाहुर्दैवतं विप्रा राजानं भरतर्षभ / चतुर्थ तस्य धर्मस्य त्वत्संस्थं नो भविष्यति // 26. मनुष्याणामधिपतिं तन्मे ब्रूहि पितामह // 1 तेन धर्मेण महता सुखलब्धेन भावितः / भीष्म उवाच / पाह्यस्मान्सर्वतो राजन्देवानिव शतक्रतुः / / 27 / अत्राप्युदाहरन्तीममितिहासं पुरातनम् / विजयायाशु निर्याहि प्रतपरश्मिमानिव / बृहस्पति वसुमना यथा पप्रच्छ भारत // 2 मानं विधम शत्रूणां धर्मो जयतु नः सदा // 28 / राजा वसुमना नाम कौसल्यो धीमतां वरः / स निर्ययौ महातेजा बलेन महता वृतः / महर्षि परिपप्रच्छ कृतप्रज्ञो बृहस्पतिम् // 3 महाभिजनसंपन्नस्तेजसा प्रज्वलन्निव // 29 सर्व वैनयिकं कृत्वा विनयज्ञो बृहस्पतेः / तस्य तां महिमां दृष्ट्वा महेन्द्रस्येव देवताः / / दक्षिणानन्तरो भूत्वा प्रणम्य विधिपूर्वकम् // 4 -2077 -