Mahabharat Samhita Part 03

SR No.: 004323
Original Sutra Author: N/A
Author: Bhandarkar Oriental Research Institute
Publisher: Bhandarkar Oriental Research Institute
Publication Year: 1974
Total Pages: 864
Language: Sanskrit, Hindi
Classification: Book_Devnagari
File Size: 19 MB

Page 446

12. 65. 9] महाभारते [ 12. 65. 34 चातुराश्रम्यधर्माश्च वेदधर्माश्च पार्थिव / एतान्येवंप्रकाराणि विहितानि पुरानघ / ब्राह्मणेनानुगन्तव्या नान्यो विद्यात्कथंचन // 9 सर्वलोकस्य कर्माणि कर्तव्यानीह पार्थिव / / 22 अम्यथा वर्तमानस्य न सा वृत्तिः प्रकल्प्यते / मान्धातोवाच / कर्मणा व्यज्यते धर्मो यथैव श्वा तथैव सः॥१० दृश्यन्ते मानवा लोके सर्ववर्णेषु दस्यवः। .. यो विकर्मस्थितो विप्रो न स सन्मानमर्हति / लिङ्गान्तरे वर्तमाना आश्रमेषु चतुर्वपि // 23 कर्मस्वनुपयुञ्जानमविश्वास्यं हि तं विदुः // 11 इन्द्र उवाच / एते धर्माः सर्ववर्णाश्च वीरैरुत्क्रष्टव्याः क्षत्रियैरेष धर्मः। विनष्टायां दण्डनीतौ राजधर्मे निराकृते। तस्माज्येष्ठा राजधर्मा न चान्ये संप्रमुह्यन्ति भूतानि राजदौरात्म्यतो नृप // 24 वीर्यज्येष्ठा वीरधर्मा मता ये // 12 असंख्याता भविष्यन्ति भिक्षवो लिङ्गिनस्तथा / मान्धातोवाच / आश्रमाणां विकल्पाश्च निवृत्तेऽस्मिन्कृते युगे // 25 अशृण्वानाः पुराणानां धर्माणां प्रवरा गतीः / यवनाः किराता गान्धाराश्वीनाः शबरबर्बराः / उत्पथं प्रतिपत्स्यन्ते काममन्युसमीरिताः / / 26 शकास्तुषाराः कह्वाश्च पह्नवाश्चान्ध्रमद्रकाः // 13 ओडाः पुलिन्दा रमठाः काचा म्लेच्छाश्च सर्वशः। यदा निवर्त्यते पापो दण्डनीत्या महात्मभिः / तदा धर्मो न चलते सद्भूतः शाश्वतः परः / / 27 ब्रह्मक्षत्रप्रसूताश्च वैश्याः शूद्राश्च मानवाः // 14 कथं धर्म चरेयुस्ते सर्वे विषयवासिनः / परलोकगुरुं चैव राजानं योऽवमन्यते। . . मद्विधैश्च कथं स्थाप्याः सर्वे ते दस्युजीविनः // 15 न तस्य दत्तं न हुतं न श्राद्धं फलति कचित् // 28 एतदिच्छाम्यहं श्रोतुं भगवंस्तद्भवीहि मे। मानुषाणामधिपति देवभूतं सनातनम् / त्वं बन्धुभूतो ह्यस्माकं क्षत्रियाणां सुरेश्वर // 16 देवाश्च बहु मन्यन्ते धर्मकामं नरेश्वरम् / / 29 प्रजापतिर्हि भगवान्यः सर्वमसृजज्जगत् / इन्द्र उवाच / मातापित्रोर्हि कर्तव्या शुश्रूषा सर्वदस्युभिः / स प्रवृत्तिनिवृत्त्यर्थं धर्माणां क्षत्रमिच्छति // 30 आचार्यगुरुशुश्रूषा तथैवाश्रमवासिनाम् // 17 प्रवृत्तस्य हि धर्मस्य बुद्ध्या यः स्मरते गतिम् / भूमिपालानां च शुश्रूषा कर्तव्या सर्वदस्युभिः / समे मान्यश्च पूज्यश्च तत्र क्षत्रं प्रतिष्ठितम् // 31 वेदधर्मक्रियाश्चैव तेषां धर्मो विधीयते // 18 भीष्म उवाच / पितृयज्ञास्तथा कूपाः प्रपाश्च शयनानि च / एवमुक्त्वा स भगवान्मरुद्गणवृतः प्रभुः / दानानि च यथाकालं द्विजेषु दयुरेव ते // 19 जगाम भवनं विष्णुरक्षरं परमं पदम् / / 32 अहिंसा सत्यमक्रोधो वृत्तिदायानुपालनम् / एवं प्रवर्तिते धर्मे पुरा सुचरितेऽनघ / भरणं पुत्रदाराणां शौचमद्रोह एव च // 20 कः क्षत्रमवमन्येत चेतनावान्बहुश्रुतः // 33 दक्षिणा सर्वयज्ञानां दातव्या भूतिमिच्छता। अन्यायेन प्रवृत्तानि निवृत्तानि तथैव / पाकयज्ञा महाश्चि कर्तव्याः सर्वदस्युभिः / / 21 / अन्तरा विलयं यान्ति यथा पृथि विचक्षुषः // 34 - 2074 -