________________ 12. 64. 4] महाभारते [12. 64.28 अनिश्चयज्ञा धर्माणामदृष्टान्ते परे रताः // 4 नारायणं ह्यादिदेवं पुराणम् // 15 प्रत्यक्षसुखभूयिष्ठमात्मसाक्षिकमच्छलम् / नासौ देवो विश्वरूपो मयापि सर्वलोकहितं धर्म क्षत्रियेषु प्रतिष्ठितम् // 5 शक्यो द्रष्टुं ब्रह्मणा वापि साक्षात् / / धर्माश्रमव्यवसिनां ब्राह्मणानां युधिष्ठिर।। येऽन्ये कामास्तव राजन्हृदिस्था यथा त्रयाणां वर्णानां संख्यातोपश्रुतिः पुरा / दास्यामि तांस्त्वं हि मर्येषु राजा // 16 राजधर्मेष्वनुपमा लोक्या सुचरितैरिह // 6 सत्ये स्थितो धर्मपरो जितेन्द्रियः उदाहृतं ते राजेन्द्र यथा विष्णुं महौजसम् / शूरो दृढं प्रीतिरतः सुराणाम् / सर्वभूतेश्वरं देवं प्रभु नारायणं पुरा। बुद्धथा भक्त्या चोत्तमश्रद्धया च जग्मुः सुबहवः शूरा राजानो दण्डनीतये // 7 ततस्तेऽहं दद्मि वरं यथेष्टम् // 17 एकैकमात्मनः कर्म तुलयित्वाश्रमे पुरा / मान्धातोवाच / / राजानः पर्युपातिष्ठन्दृष्टान्तवचने स्थिताः // 8 असंशयं भगवन्नादिदेवं साध्या देवा वसवश्वाश्विनौ च द्रक्ष्याम्यहं शिरसाहं प्रसाद्य / रुद्राश्च विश्वे मरुतां गणाश्च / त्यक्त्वा भोगान्धर्मकामो ह्यरण्यसृष्टाः पुरा आदिदेवेन देवा मिच्छे गन्तुं सत्पथं लोकजुष्टम् // 18 क्षात्रे धर्मे वर्तयन्ते च सिद्धाः // 9 मात्राद्धर्माद्विपुलादप्रमेयाअत्र ते वर्तयिष्यामि धर्ममर्थविनिश्चयम् / ल्लोकाः प्राप्ताः स्थापितं स्वं यशश्च / निर्मर्यादे वर्तमाने दानवैकायने कृते / धर्मो योऽसावादिदेवात्प्रवृत्तो बभूव राजा राजेन्द्र मान्धाता नाम वीर्यवान् // 10 लोकज्येष्ठस्तं न जानामि कर्तुम् // 19 पुरा वसुमतीपालो यज्ञं चक्रे दिदृक्षया / इन्द्र उवाच / अनादिमध्यनिधनं देवं नारायणं प्रति // 11 असैनिकोऽधर्मपरश्चरेथाः स राजा राजशार्दूल मान्धाता परमेष्ठिनः / . परां गति लप्स्यसे चाप्रमत्तः / जग्राह शिरसा पादौ यज्ञे विष्णोर्महात्मनः // 12 क्षात्रो धर्मो ह्यादिदेवात्प्रवृत्तः दर्शयामास तं विष्णू रूपमास्थाय वासवम् / पश्चादन्ये शेषभूताश्च धर्माः // 20 स पार्थिवैर्वृतः सद्भिरर्चयामास तं प्रभुम् / / 13 शेषाः सृष्टा ह्यन्तवन्तो ह्यनन्ताः तस्य पार्थिवसंघस्य तस्य चैव महात्मनः / सुप्रस्थानाः क्षत्रधर्माविशिष्टाः / संवादोऽयं महानासीद्विष्णुं प्रति महाद्युते // 14 अस्मिन्धर्मे सर्वधर्माः प्रविष्टाइन्द्र उवाच / स्तस्माद्धर्म श्रेष्ठमिमं वदन्ति // 21 किमिष्यते धर्मभृतां वरिष्ठ कर्मणा वै पुरा देवा ऋषयश्चामितौजसः / यद्छुकामोऽसि तमप्रमेयम् / त्राताः सर्वे प्रमथ्यारीन्क्षत्रधर्मेण विष्णुना // 22 अनन्तमायामितसत्त्ववीर्य ___ यदि ह्यसौ भगवान्नाहनिष्य- 2072 -