________________ 12. 61. 6] शान्तिपर्व [12. 62.4 कर्तव्यानीह विप्रेण राजन्नादौ विपश्चिता // 6 गार्हस्थ्यमध्यावसते यथावत् / चरितब्रह्मचर्यस्य ब्राह्मणस्य विशां पते / गृहस्थवृत्तिं प्रविशोध्य सम्यभैक्षचर्यास्वधीकारः प्रशस्त इह मोक्षिणः // 7 / क्स्वर्गे विशुद्धं फलमाप्नुते सः // 16 यत्रास्तमितशायी स्यान्निरग्निरनिकेतनः। तस्य देहपरित्यागादिष्टाः कामाक्षया मताः / यथोपलब्धजीवी स्यान्मुनिर्दान्तो जितेन्द्रियः / / 8 / आनन्त्यायोपतिष्ठन्ति सर्वतोक्षिशिरोमुखाः // 17 निराशीः स्यात्सर्वसमो निर्भोगो निर्विकारवान् / / खादन्नेको जपन्नेकः सर्पन्नेको युधिष्ठिर।। विप्रः क्षेमाश्रमं प्राप्तो गच्छत्यक्षरसात्मताम् / / 9 एकस्मिन्नेव आचार्ये शुश्रूषुर्मलपङ्कवान् // 18 अधीत्य वेदान्कृतसर्वकृत्यः ब्रह्मचारी व्रती नित्यं नित्यं दीक्षापरो वशी / __संतानमुत्पाद्य सुखानि भुक्त्वा / अविचार्य तथा वेदं कृत्यं कुर्वन्वसेत्सदा // 19 समाहितः प्रचरेदुश्चरं तं शुश्रूषां सततं कुर्वन्गुरोः संप्रणमेत च / गार्हस्थ्यधर्म मुनिधर्मदृष्टम् // 10 / षट्कर्मस्वनिवृत्तश्च नप्रवृत्तश्च सर्वशः / 20 स्वदारतुष्ट ऋतुकालगामी न चरत्यधिकारेण सेवितं द्विषतो न च / नियोगसेवी नशठो नजिह्मः / एषोऽऽश्रमपदस्तात ब्रह्मचारिण इष्यते // 21 मिताशनो देवपरः कृतज्ञः इति श्रीमहाभारते शान्तिपर्वणि . सत्यो मृदुश्चानृशंसः क्षमावान् // 11 एकषष्टितमोऽध्यायः॥ 61 // दान्तो विधेयो हव्यकव्येऽप्रमत्तो अन्नस्य दाता सततं द्विजेभ्यः / अमत्सरी सर्वलिङ्गिप्रदाता युधिष्ठिर उवाच / वैताननित्यश्च गृहाश्रमी स्यात् / / 12 शिवान्सुखान्महोदर्कानहिंस्राल्लोकसंमतान् / अथात्र नारायणगीतमाहु ब्रूहि धर्मान्सुखोपायान्मद्विधानां सुखावहान् // 1 महर्षयस्तात महानुभावाः / भीष्म उवाच / महार्थमत्यर्थतपःप्रयुक्तं ब्राह्मणस्येह चत्वार आश्रमा विहिताः प्रभो। तदुच्यमानं हि मया निबोध // 13 वर्णास्ताननुवर्तन्ते त्रयो भरतसत्तम / / 2 सत्यार्जवं चातिथिपूजनं च उक्तानि कर्माणि बहूनि राजधर्मस्तथार्थश्च रतिश्च दारे। स्वाणि राजन्यपरायणानि। निषेवितव्यानि सुखानि लोके नेमानि दृष्टान्तविधौ स्मृतानि ह्यस्मिन्परे चैव मतं ममैतत् // 14 क्षात्रे हि सर्वं विहितं यथावत् // 3 भरणं पुत्रदाराणां वेदानां पारणं तथा / क्षात्राणि वैश्यानि च सेवमानः सतां तमाश्रमं श्रेष्ठं वदन्ति परमर्षयः // 15 शौद्राणि कर्माणि च ब्राह्मणः सन् / एवं हि यो ब्राह्मणो यज्ञशीलो अस्मिल्लोके निन्दितो मन्दचेताः - 2069 -