Page Text
________________ 12. 56. 24 ] महाभारते [ 12. 56. 54 तेषां सर्वत्रगं तेजः स्वासु योनिषु शाम्यति // 24 / हस्तियन्ता गजस्येव शिर एवारुरुक्षति / / 39 अयो हन्ति यदाश्मानमग्निश्चापोऽभिपद्यते। तस्मान्नैव मृदुर्नित्यं तीक्ष्णो वापि भवेन्नपः / ब्रह्म च क्षत्रियो द्वेष्टि तदा सीदन्ति ते त्रयः // 25 वसन्तेऽर्क इत्र श्रीमान शीतो न च घर्गदः / / 40 एतज्ज्ञात्वा महाराज नमस्या एव ते द्विजाः। प्रत्यक्षेणानुमानेन तथौपम्योपदेशतः / भौमं ब्रह्म द्विजश्रेष्ठा धारयन्ति शमान्विताः // 26 परीक्ष्यास्ते महाराज स्वे परे चैव सर्वदा // 41 एवं चैव नरव्याघ्र लोकतन्त्रविघातकाः। व्यसनानि च सर्वाणि त्यजेथा भूरिदक्षिण / निग्राह्या एव सततं बाहभ्यां ये स्यरीहशाः // 27 न चैव न प्रयुञ्जीत सङ्गं तु परिवर्जयेत् / / 42 श्लोकौ चोशनसा गीतौ पुरा तात महर्षिणा / नित्यं हि व्यसनी लोके परिभूतो भवत्युत / तौ निबोध महाप्राज्ञ त्वमेकाग्रमना नृप // 28 उद्वेजयति लोकं चाप्यतिद्वेषी महीपतिः / / 43 उद्यम्य शस्त्रमायान्तमपि वेदान्तगं रणे। भवितव्यं सदा राज्ञा गर्भिणीसहधर्मिणा / निगृह्णीयात्स्वधर्मेण धर्मापेक्षी नरेश्वरः // 29 कारणं च महाराज शृणु येनेदमिष्यते // 44 विनश्यमानं धर्म हि यो रक्षति स धर्मवित् / यथा हि गर्भिणी हित्वा स्वं प्रियं मनसोऽनुगम् / न तेन भ्रूणहा स स्यान्मन्युस्तं मन्युमृच्छति // 30 गर्भस्य हितमाधत्ते तथा राज्ञाप्यसंशयम् // 45 एवं चैव नरश्रेष्ठ रक्ष्या एव द्विजातयः / वर्तितव्यं कुरुश्रेष्ठ नित्यं धर्मानुवर्तिना। . स्वपराद्धानपि हि तान्विषयान्ते समुत्सृजेत् // 31 स्वं प्रियं समभित्यज्य यद्यल्लोकहितं भवेत् // 46 अभिशस्तमपि ह्येषां कृपायीत विशां पते / न संत्याज्यं च ते धैर्य कदाचिदपि पाण्डव / ब्रह्मन्ने गुरुतल्पे च भ्रूणहत्ये तथैव च // 32 धीरस्य स्पष्टदण्डस्य न ह्याज्ञा प्रतिहन्यते // 47 राजद्विष्टे च विप्रस्य विषयान्ते विसर्जनम् / परिहासश्च भृत्यैस्ते न नित्यं वदतां वर / विधीयते न शारीरं भयमेषां कदाचन // 33 कर्तव्यो राजशार्दूल दोषमत्र हि मे शृणु / / 48 दयिताश्च नरास्ते स्युर्नित्यं पुरुषसत्तम / अवमन्यन्ति भर्तारं संहर्षा दुपजीविनः / न कोशः परमो ह्यन्यो राज्ञां पुरुषसंचयात् // 34 स्वे स्थाने न च तिष्ठन्ति लङ्घयन्ति हि तद्वचः॥४॥ दुर्गेषु च महाराज षट्सु ये शास्त्रनिश्चिताः / प्रेष्यमाणा विकल्पन्ते गुह्यं चाप्यनुयुञ्जते / सर्वेषु तेषु मन्यन्ते नरदुर्ग सुदुस्तरम् // 35 अयाच्यं चैव याचन्तेऽभोज्यान्याहारयन्ति च / / 50 तस्मान्नित्यं दया कार्या चातुर्वर्ण्य विपश्चिता / क्रुध्यन्ति परिदीप्यन्ति भूमिमध्यासतेऽस्य च / धर्मात्मा सत्यवाक्चैव राजा रञ्जयति प्रजाः॥३६ उत्कोचैर्वश्चनाभिश्च कार्याण्यनुविहन्ति च // 51 न च क्षान्तेन ते भाव्यं नित्यं पुरुषसत्तम। जर्जरं चास्य विषयं कुर्वन्ति प्रतिरूपकैः / अधर्यो हि मृदू राजा क्षमावानिव कुञ्जरः / / 37 स्त्रीरक्षिभिश्च सज्जन्ते तुल्यवेषा भवन्ति च // 52 बार्हस्पत्ये च शास्त्रे वै श्लोका विनियताः पुरा।। वातं च ष्ठीवनं चैव कुर्वते चास्य संनिधौ / अस्मिन्नर्थे महाराज तन्मे निगदतः शृणु // 38 निर्लज्जा नरशार्दूल व्याहरन्ति च तद्वचः / / 53 क्षममाणं नृपं नित्यं नीचः परिभवेजनः / हयं वा दन्तिनं वापि रथं नृपतिसंमतम् / - 2058 -
| SR No. | 004323 |
| Book Title | Mahabharat Samhita Part 03 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Bhandarkar Oriental Research Institute |
| Publisher | Bhandarkar Oriental Research Institute |
| Publication Year | 1974 |
| Total Pages | 864 |
| Language | Sanskrit, Hindi |
| Classification | Book_Devnagari |
| File Size | 19 MB |