________________ 12. 54. 31] महाभारते [12. 55. 17 एतस्मात्कारणाद्भीष्म मतिर्दिव्या मया हि ते। यस्य नास्ति समः कश्चित्स मां पृच्छतु पाण्डवः // 4 दत्ता यशो विप्रथेत कथं भूयस्तवेति ह // 31 / / धृतिर्दमो ब्रह्मचर्य क्षमा धर्मश्च नित्यदा। यावद्धि प्रथते लोके पुरुषस्य यशो भुवि / यस्मिन्नोजश्च तेजश्च स मां पृच्छतु पाण्डवः // 5 तावत्तस्याक्षयं स्थानं भवतीति विनिश्चितम् // 32 सत्यं दानं तपः शौचं शान्तिर्दाक्ष्यमसंभ्रमः। राजानो हतशिष्टास्त्वां राजन्नभित आसते / यस्मिन्नेतानि सर्वाणि स मां पृच्छतु पाण्डवः // 6 धर्माननुयुयुक्षन्तस्तेभ्यः प्रब्रूहि भारत / / 33 यो न कामान्न संरम्भान्न भयान्नार्थकारणात् / भवान्हि वयसा वृद्धः श्रुताचारसमन्वितः / कुर्यादधर्म धर्मात्मा स मां पृच्छतु पाण्डवः // . कुशलो राजधर्माणां पूर्वेषामपराश्च ये // 34 संबन्धिनोऽतिथीभृत्यान्संश्रितोपाश्रितांश्च यः। जन्मप्रभृति ते कश्चिद्वृजिनं न ददर्श ह / संमानयति सत्कृत्य स मां पृच्छतु पाण्डवः॥ 8 ज्ञातारमनुधर्माणां त्वां विदुः सर्वपार्थिवाः // 35 / सत्यनित्यः क्षमानित्यो ज्ञाननित्योऽतिथिप्रियः / तेभ्यः पितेव पुत्रेभ्यो राजन्ब्रूहि परं नयम् / यो ददाति सतां नित्यं स मां पृच्छतु पाण्डवः // 9 ऋषयश्च हि देवाश्च त्वया नित्यमुपासिताः / / 36 इज्याध्ययननित्यश्च धर्मे च निरतः सदा / तस्माद्वक्तव्यमेवेह त्वया पश्याम्यशेषतः / / शान्तः श्रुतरहस्यश्च स मां पृच्छतु पाण्डवः // 10 धर्माशुश्रूषमाणेभ्यः पृष्टेन च सता पुनः॥ 37 वासुदेव उवाच / वक्तव्यं विदुषा चेति धर्ममाहुर्मनीषिणः / लज्जया परयोपेतो धर्मात्मा स युधिष्ठिरः / अप्रतिब्रुवतः कष्टो दोषो हि भवति प्रभो // 38 अभिशापभयाद्भीतो भवन्तं नोपसर्पति / / 11 तस्मात्पुत्रैश्च पौत्रैश्च धर्मान्पृष्टः सनातनान् / लोकस्य कदनं कृत्वा लोकनाथो विशां पते / विद्वाञ्जिज्ञासमानस्त्वं प्रबेहि भरतर्षभ / / 39 अभिशापभयाद्भीतो भवन्तं नोपसर्पति // 12 इति श्रीमहाभारते शान्तिपर्वणि पूज्यान्मान्यांश्च भक्तांश्च गुरून्संबन्धिबान्धवान् / चतुःपञ्चाशोऽध्यायः॥ 54 // अर्ध्याह्ननिषुभिर्हत्वा भवन्तं नोपसर्पति // 13 . वैशंपायन उवाच / भीष्म उवाच / अथाब्रवीन्महातेजा वाक्यं कौरवनन्दनः / ब्राह्मणानां यथा धर्मो दानमध्ययनं तपः / हन्त धर्मान्प्रवक्ष्यामि दृढे वाङ्मनसी मम / क्षत्रियाणां तथा कृष्ण समरे देहपातनम् // 14 तव प्रसादाद्गोविन्द भूतात्मा ह्यसि शाश्वतः // 1 पितृन्पितामहान्पुत्रान्गुरून्संबन्धिंबान्धवान् / / युधिष्ठिरस्तु मां राजा धर्मान्समनुपृच्छतु / मिथ्याप्रवृत्तान्यः संख्ये निहन्याद्धर्म एव सः॥ 15 एवं प्रीतो भविष्यामि धर्मान्वक्ष्यामि चानघ / 2 समयत्यागिनो लुब्धान्गुरूनपि च केशव / यस्मिन्राजर्षभे जाते धर्मात्मनि महात्मनि / निहन्ति समरे पापान्क्षत्रियो यः स धर्मवित् // 16 अहृष्यन्नषयः सर्वे स मां पृच्छतु पाण्डवः / / 3 आहूतेन रणे नित्यं योद्धव्यं क्षत्रबन्धुना / सर्वेषां दीप्तयशसां कुरूणां धर्मचारिणाम् / धयं स्वयं च लोक्यं च युद्धं हि मनुरब्रवीत् // 17 -2056 -