Page Text
________________ 12. 22. 3] शान्तिपर्व [ 12. 23. 16 विशिष्टं बहुभिर्यज्ञैः क्षत्रधर्ममनुस्मर // 3 नोवाच किंचित्कौरव्यस्ततो द्वैपायनोऽब्रवीत् // 1 ब्राह्मणानां तपस्त्यागः प्रेत्यधर्मविधिः स्मृतः। बीभत्सोर्वचनं सम्यक्सत्यमेतद्युधिष्ठिर / क्षत्रियाणां च विहितं संग्रामे निधनं विभो॥४ शास्त्रदृष्टः परो धर्मः स्मृतो गार्हस्थ्य आश्रमः // 2 क्षत्रधर्मो महारौद्रः शस्त्रनित्य इति स्मृतः। ' खधर्मं चर धर्मज्ञ यथाशास्त्रं यथाविधि / वधश्च भरतश्रेष्ठ काले शस्त्रेण संयुगे // 5 न हि गार्हस्थ्यमुत्सृज्य तवारण्यं विधीयते // 3 ब्राह्मणस्यापि चेद्राजन्क्षत्रधर्मेण तिष्ठतः / गृहस्थं हि सदा देवाः पितर ऋषयस्तथा। प्रशस्तं जीवितं लोके क्षत्रं हि ब्रह्मसंस्थितम् // 6 | भृत्याश्चैवोपजीवन्ति तान्भजस्व महीपते // 4 . . न त्यागो न पुनर्याच्या न तपो मनुजेश्वर / वयांसि पशवश्चैव भूतानि च महीपते / क्षत्रियस्य विधीयन्ते न परस्वोपजीवनम् // 7 गृहस्थैरेव धार्यन्ते तस्माज्येष्ठाश्रमो गृही // 5 स भवान्सर्वधर्मज्ञः सर्वात्मा भरतर्षभ। सोऽयं चतुर्णामेतेषामाश्रमाणां दुराचरः / राजा मनीषी निपुणो लोके दृष्टपरावरः // 8 तं चराविमनाः पार्थ दुश्चरं दुर्बलेन्द्रियैः // 6 त्यक्त्वा संतापजं शोकं दंशितो भव कर्मणि / वेदज्ञानं च ते कृत्स्नं तपश्च चरितं महत् / क्षत्रियस्य विशेषेण हृदयं वसंहतम् // 9 . पितृपैतामहे राज्ये धुरमुद्वोढुमर्हसि // 7 जित्वारीन्क्षत्रधर्मेण प्राप्य राज्यमंकण्टकम् / तपो यज्ञस्तथा विद्या भैक्षमिन्द्रियनिग्रहः / विजितात्मा मनुष्येन्द्र यज्ञदानपरो भव // 10 ध्यानमेकान्तशीलत्वं तुष्टिीनं च शक्तितः / / 8 इन्द्रो वै ब्रह्मणः पुत्रः कर्मणा क्षत्रियोऽभवत् / ब्राह्मणानां महाराज चेष्टाः संसिद्धिकारिकाः। . ज्ञातीनां पापवृत्तीनां जघान नवतीनव // 11 क्षत्रियाणां च वक्ष्यामि तवापि विदितं पुनः // 9 तञ्चास्य कर्म पूज्यं हि प्रशस्यं च विशां पते / यज्ञो विद्या समुत्थानमसंतोषः श्रियं प्रति / तेन चेन्द्रत्वमापेदे देवानामिति नः श्रुतम् // 12 दण्डधारणमत्युग्रं प्रजानां परिपालनम् // 10 स त्वं यज्ञैर्महाराज यजस्व बहुदक्षिणैः / वेदज्ञानं तथा कृत्स्नं तपः सुचरितं तथा। . यथैवेन्द्रो मनुष्येन्द्र चिराय विगतज्वरः // 13 द्रविणोपार्जनं भूरि पात्रेषु प्रतिपादनम् // 11 मा त्वमेवंगते किंचित्क्षत्रियर्षभ शोचिथाः / एतानि राज्ञां कर्माणि सुकृतानि विशां पते / गतास्ते क्षत्रधर्मेण शस्त्रपूताः परां गतिम् // 14 इमं लोकममुं लोकं साधयन्तीति नः श्रुतम् // 12 भवितव्यं तथा तच्च यद्वृत्तं भरतर्षभ / तेषां ज्यायस्तु कौन्तेय दण्डधारणमुच्यते / दिष्टं हि राजशार्दूल न शक्यमतिवर्तितुम् / / 15 बलं हि क्षत्रिये नित्यं बले दण्डः समाहितः // 13 इति श्रीमहाभारते शान्तिपर्वणि एताश्चेष्टाः क्षत्रियाणां राजन्संसिद्धिकारिकाः / द्वाविंशोऽध्यायः // 22 // अपि गाथामिमां चापि बृहस्पतिरभाषत // 14 वैशंपायन उवाच / भूमिरेतौ निगिरति सर्पो बिलशयानिव / 23 राजानं चाविरोद्धारं ब्राह्मणं चाप्रवासिनम् // 15 . एवमुक्तस्तु कौन्तेयो गुडाकेशेन भारत / सुद्युम्नश्चापि राजर्षिः श्रूयते दण्डधारणात् / - 2011 -
| SR No. | 004323 |
| Book Title | Mahabharat Samhita Part 03 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Bhandarkar Oriental Research Institute |
| Publisher | Bhandarkar Oriental Research Institute |
| Publication Year | 1974 |
| Total Pages | 864 |
| Language | Sanskrit, Hindi |
| Classification | Book_Devnagari |
| File Size | 19 MB |