________________ शल्यपर्व ततो दुर्योधनो राजा हतबन्धू रणाजिरात् / जनमेजय उवाच / अपसृत्य हृदं घोरं विवेश रिपुजाद्भयात् // 11 अथापराह्ने तस्याह्नः परिवार्य महारथैः / एवं निपातिते कर्णे समरे सव्यसाचिना / हृदादाहूय योगेन भीमसेनेन पातितः // 12 अल्पावशिष्टाः कुरवः किमकुर्वत वै द्विज // 1 / तस्मिन्हते महेष्वासे हतशिष्टास्त्रयो रथाः / उदीर्यमाणं च बलं दृष्ट्वा राजा सुयोधनः / संरभान्निशि राजेन्द्र जन्नुः पाञ्चालसैनिकान् // 1 पाण्डवैः प्राप्तकालं च किं प्रापद्यत कौरवः // 2 ततः पूर्वाह्नसमये शिविरादेत्य संजयः। एतदिच्छाम्यहं श्रोतुं तदाचक्ष्व द्विजोत्तम / प्रविवेश पुरीं दीनो दुःखशोकसमन्वितः // 14 न हि तृप्यामि पूषां शृण्वानश्चरितं महत् // 3 प्रविश्य च पुरं तूर्णं भुजावुच्छ्रित्य दुःखितः। वैशंपायन उवाच / वेपमानस्ततो राज्ञः प्रविवेश निवेशनम् // 15 ततः कर्णे हते राजन्धार्तराष्ट्रः सुयोधनः। रुरोद च नरव्याघ्र हा राजनिति दुःखितः / भृशं शोकार्णवे मग्नो निराशः सर्वतोऽभवत् // 4 अहो बत विविग्नाः स्म निधनेन महात्मनः॥१ हा कर्ण हा कर्ण इति शोचमानः पुनः पुनः / अहो सुबलवान्कालो गतिश्च परमा तथा / कृच्छ्रात्स्वशिबिरं प्रायाद्धतशेषैर्नृपैः सह // 5 शक्रतुल्यबलाः सर्वे यत्रावध्यन्त पार्थिवाः // 17 स समाश्वास्यमानोऽपि हेतुभिः शास्त्रनिश्चितैः / दृष्ट्वैव च पुरो राजञ्जनः सर्वः स संजयम् / राजभि लभच्छर्म सूतपुत्रवधं स्मरन् // 6 प्ररुरोद भृशोद्विग्नो हा राजनिति सस्वरम् // 18 स दैवं बलवन्मत्वा भवितव्यं च पार्थिवः / आकुमारं नरव्याघ्र तत्पुरं वै समन्ततः / संग्रामे निश्चयं कृत्वा पुनयुद्धाय निर्ययौ // 7 आर्तनादं महच्चक्रे श्रुत्वा विनिहतं नृपम् // 19 शल्यं सेनापतिं कृत्वा विधिवद्राजपुंगवः / धावतश्चाप्यपश्यच्च तत्र त्रीन्पुरुषर्षभान् / रणाय निर्ययौ राजा हतशेषैर्नृपैः सह // 8 नष्टचित्तानिवोन्मत्ताञ्शोकेन भृशपीडितान् // 2 ततः सुतुमुलं युद्धं कुरुपाण्डवसेनयोः / तथा स विह्वलः सूतः प्रविश्य नृपतिक्षयम् / बभूव भरतश्रेष्ठ देवासुररणोपमम् // 9 ददर्श नृपतिश्रेष्ठं प्रज्ञाचक्षुषमीश्वरम् // 21 ततः शल्यो महाराज कृत्वा कदनमाहवे / दृष्ट्वा चासीनमनघं समन्तात्परिवारितम् / पाण्डुसैन्यस्य मध्याह्ने धर्मराजेन पातितः // 10 / स्नुषाभिर्भरतश्रेष्ठ गान्धार्या विदुरेण च // 22 -1804