________________ 5. 39.9] महाभारते [5. 39. 38 परापवादनिरताः परदुःखोदयेषु च / सुवृत्तो भव राजेन्द्र पाण्डवान्प्रति मानद / परस्परविरोधे च यतन्ते सततोत्थिताः // 9 अधर्षणीयः शत्रूणां तैर्वृतस्त्वं भविष्यसि // 24 सदोषं दर्शनं येषां संवासे सुमहद्भयम् / श्रीमन्तं ज्ञातिमासाद्य यो ज्ञातिरवसीदति / अर्थादाने महान्दोषः प्रदाने च महद्भयम् // 10 / दिग्धहस्तं मृग इव स एनस्तस्य विन्दति // 25 ये पापा इति विख्याताः संवासे परिगर्हिताः। / पश्चादपि नरश्रेष्ठ तव तापो भविष्यति। युक्ताश्चान्यैर्महादोषैर्ये नरास्तान्विवर्जयेत् // 11 तान्वा हतान्सुतान्वापि श्रुत्वा तदनुचिन्तय // 26 निवर्तमाने सौहार्दे प्रीतिर्नीचे प्रणश्यति / येन खदां समारूढः परितप्येत कर्मणा / या चैव फलनिर्वृत्तिः सौहृदे चैव यत्सुखम् // 12 आदावेव न तत्कुर्यादध्रुवे जीविते सति // 27 यतते चापवादाय यत्नमारभते क्षये। न कश्चिन्नापनयते पुमानन्यत्र भार्गवात् / अल्पेऽप्यपकृते मोहान्न शान्तिमुपगच्छति // 13 शेषसंप्रतिपत्तिस्तु बुद्धिमत्त्वेव तिष्ठति // .28 तादृशैः संगतं नीचैर्नृशंसैरकृतात्मभिः / दुर्योधनेन यद्येतत्पापं तेषु पुरा कृतम् / निशाम्य निपुणं बुद्ध्या विद्वान्दूराद्विवर्जयेत् // 14 त्वया तत्कुलवृद्धेन प्रत्यानेयं नरेश्वर // 29 यो ज्ञातिमनुगृह्णाति दरिद्रं दीनमातुरम् / तांस्त्वं पदे प्रतिष्ठाप्य लोके विगतकल्मषः / स पुत्रपशुभिवृद्धिं यशश्चाव्ययमश्नुते // 15 भविष्यसि नरश्रेष्ठ पूजनीयो मनीषिणाम् // 30 ज्ञातयो वर्धनीयास्तैर्य इच्छन्त्यात्मनः शुभम् / सुव्याहृतानि धीराणां फलतः प्रविचिन्त्य यः / कुलवृद्धिं च राजेन्द्र तस्मात्साधु समाचर // 16 अध्यवस्यति कार्येषु चिरं यशसि तिष्ठति / / 31 श्रेयसा योक्ष्यसे राजन्कुर्वाणो ज्ञातिसक्रियाम् / अवृत्तिं विनयो हन्ति हन्त्यनर्थं पराक्रमः / विगुणा ह्यपि संरक्ष्या ज्ञातयो भरतर्षभ // 17 हन्ति नित्यं क्षमा क्रोधमाचारो हन्त्यलक्षणम्॥३२ किं पुनर्गुणवन्तस्ते त्वत्प्रसादाभिकाङ्क्षिणः / परिच्छदेन क्षेत्रेण वेश्मना परिचर्यया / प्रसादं कुरु दीनानां पाण्डवानां विशां पते // 18 परीक्षेत कुलं राजन्भोजनाच्छादनेन च // 33 दीयन्तां ग्रामकाः केचित्तेषां वृत्त्यर्थमीश्वर।" ययोश्चित्तेन वा चित्तं नैभृतं नैभृतेन वा / एवं लोके यशःप्राप्तो भविष्यसि नराधिप // 19 समेति प्रज्ञया प्रज्ञा तयोमैत्री न जीर्यते // 34 वृद्धेन हि त्वया कार्य पुत्राणां तात रक्षणम् / / दुर्बुद्धिमकृतप्रज्ञं छन्नं कूपं तृणैरिव / / मया चापि हितं वाच्यं विद्धि मां त्वद्धितैषिणम्॥२० विवर्जयीत मेधावी तस्मिन्मैत्री प्रणश्यति // 35 ज्ञातिभिर्विग्रहस्तात न कर्तव्यो भवार्थिना। अवलिप्तेषु मूर्खेषु रौद्रसाहसिकेषु च / सुखानि सह भोज्यानि ज्ञातिभिर्भरतर्षभ / / 21 तथैवापेतधर्मेषु न मैत्रीमाचरेद्बुधः // 36 संभोजनं संकथनं संप्रीतिश्च परस्परम् / कृतज्ञं धार्मिकं सत्यमक्षुद्रं दृढभक्तिकम् / ज्ञातिभिः सह कार्याणि न विरोधः कथंचन // 22 जितेन्द्रियं स्थितं स्थित्यां मित्रमत्यागि चेष्यते // 37 ज्ञातयस्तारयन्तीह ज्ञातयो मज्जयन्ति च। इन्द्रियाणामनुत्सर्गो मृत्युना न विशिष्यते। सुवृत्तास्तारयन्तीह दुर्वृत्ता मजयन्ति च // 23 अत्यर्थं पुनरुत्सर्गः सादयेदैवतान्यपि // 38 - 942 -