________________ 5. 37. 22] महाभारते [5. 37. 39 न्सहायसाध्यानि हि दुष्कराणि // 22 आरोग्यमायुश्च सुखं बलं च / अभिप्रायं यो विदित्वा तु भर्तुः / अनाविलं चास्य भवेदपत्यं सर्वाणि कार्याणि करोत्यतन्द्रीः / ___ न चैनमायून इति क्षिपन्ति // 30 वक्ता हितानामनुरक्त आर्यः अकर्मशीलं च महाशनं च शक्तिज्ञ आत्मेव हि सोऽनुकम्प्यः // 23 लोकद्विष्टं बहुमायं नृशंसम् / वाक्यं तु यो नाद्रियतेऽनुशिष्टः अदेशकालज्ञमनिष्टवेषप्रत्याह यश्चापि नियुज्यमानः / मेतान्गृहे न प्रतिवासयीत // 31 प्रज्ञाभिमानी प्रतिकूलवादी कदर्यमाक्रोशकमश्रुतं च त्याज्यः स तादृक्त्वरयैव भृत्यः // 24 वराकसंभूतममान्यमानिनम् / अस्तब्धमक्लीबमदीर्घसूत्रं निष्ठरिणं कृतवैरं कृतघ्नसानुक्रोशं श्लक्ष्णमहार्यमन्यैः / मेतान्भृशार्ताऽपि न जातु याचेत् // 32 अरोगजातीयमुदारवाक्यं संक्लिष्टकर्माणमतिप्रवाद दूतं वदन्त्यष्टगुणोपपन्नम् // 25 नित्यानृतं चादृढभक्तिकं च / न विश्वासाज्जातु परस्य गेहं विकृष्टरागं बहुमानिनं चागच्छेन्नरश्चेतयानो विकाले। प्येतान्न सेवेत नराधमान्षट् // 33 न चत्वरे निशि तिष्ठेन्निगूढो सहायबन्धना ह्यर्थाः सहायाश्चार्थबन्धनाः / न राजन्यां योषितं प्रार्थयीत // 26 अन्योन्यबन्धनावेतौ विनान्योन्यं न सिध्यतः // 34 न निह्नवं सत्रगतस्य गच्छे उत्पाद्य पुत्राननृणांश्च कृत्वा संसृष्टमत्रस्य कुसंगतस्य। ___ वृत्तिं च तेभ्योऽनुविधाय कांचित् / न च ब्रयान्नाश्वसामि त्वयीति स्थाने कुमारीः प्रतिपाद्य सर्वा सकारणं व्यपदेशं तु कुर्यात् // 27 - अरण्यसंस्थो मुनिवदुभूषेत् // 35 घृणी राजा पुंश्चली राजभृत्यः हितं यत्सर्वभूतानामात्मनश्च सुखावहम् / ___ पुत्रो भ्राता विधवा बालपुत्रा। तत्कुर्यादीश्वरो ह्येतन्मूलं धर्मार्थसिद्धये // 36 सेनाजीवी चोद्धृतभक्त एव बुद्धिः प्रभावस्तेजश्च सत्त्वमुत्थानमेव च / ___ व्यवहारे वै वर्जनीयाः स्युरेते // 28 व्यवसायश्च यस्य स्यात्तस्यावृत्तिभयं कुतः // 37 गुणा दश नानशीलं भजन्ते पश्य दोषान्पाण्डवैर्विग्रह त्वं ___ बलं रूपं स्वरवर्णप्रशुद्धिः / यत्र व्यथेरन्नपि देवाः सशक्राः / स्पर्शश्च गन्धश्च विशुद्धता च पुत्रैर्वैरं नित्यमुद्विग्नवासो ___ श्रीः सौकुमार्य प्रवराश्च नार्यः // 29 . यशःप्रणाशो द्विषतां च हर्षः // 38 गुणाश्च पण्मितभुक्तं भजन्ते __ भीष्मस्य कोपस्तव चेन्द्रकल्प -938 -