Mahabharat Samhita Part 02

SR No.: 004322
Original Sutra Author: N/A
Author: Bhandarkar Oriental Research Institute
Publisher: Bhandarkar Oriental Research Institute
Publication Year: 1972
Total Pages: 770
Language: Sanskrit, Hindi
Classification: Book_Devnagari
File Size: 17 MB

Page 60

5. 34. 21] महाभारते [5. 34. 51 क्षिप्रमारभते कर्तुं न विघ्नयति तादृशान् // 21 पतयो बान्धवाः स्त्रीणां ब्राह्मणा वेदबान्धवाः // 36 ऋजु पश्यति यः सर्वं चक्षुषानुपिबन्निव / सत्येन रक्ष्यते धर्मो विद्या योगेन रक्ष्यते / आसीनमपि तूष्णीकमनुरज्यन्ति तं प्रजाः // 22 मृजया रक्ष्यते रूपं कुलं. वृत्तेन रक्ष्यते // 37 चक्षुषा मनसा वाचा कर्मणा च चतुर्विधम् / मानेन रक्ष्यते धान्यमश्वानरक्ष्यत्यनुक्रमः / प्रसादयति लोकं यस्तं लोकोऽनुप्रसीदति // 22 अभीक्ष्णदर्शनाद्गावः खियो रक्ष्याः कुचेलतः // 38 यस्मात्रस्यन्ति भूतानि मृगव्याधान्मृगा इव / / न कुलं वृत्तहीनस्य प्रमाणमिति मे मतिः / सागरान्तामपि महीं लब्ध्वा स परिहीयते // 24 अन्त्येष्वपि हि जातानां वृत्तमेव विशिष्यते // 39 पितृपैतामहं राज्यं प्राप्तवान्स्वेन तेजसा।। य ईयुः परवित्तेषु रूपे वीर्ये कुलान्वये / वायुरभ्रमिवासाद्य भ्रंशयत्यनये स्थितः // 25 . सुखे सौभाग्यसत्कारे तस्य व्याधिरनन्तकः // 40 धर्ममाचरतो राज्ञः सद्भिश्चरितमादितः। अकार्यकरणाद्भीतः कार्याणां च विवर्जनात् / वसुधा वसुसंपूर्णा वर्धते भूतिवर्धनी // 26 अकाले मत्रभेदाच्च येन मायेन्न तत्पिबेत् // 41 . अथ संत्यजतो धर्ममधर्म चानुतिष्ठतः / / विद्यामदो धनमदस्तृतीयोऽभिजनो मदः / प्रतिसंवेष्टते भूमिरग्नौ चर्माहितं यथा // 27 एते मदावलिप्तानामेत एव सतां दमाः। 42. य एव यत्नः क्रियते परराष्ट्रावमर्दने / असन्तोऽभ्यर्थिताः सद्भिः किंचित्कार्य कदाचन / . स एव यत्नः कर्तव्यः स्वराष्ट्रपरिपालने // 28 मन्यन्ते सन्तमात्मानमसन्तमपि विश्रुतम् // 43 धर्मेण राज्यं विन्देत धर्मेण परिपालयेत् / गतिरात्मवतां सन्तः सन्त एव सतां गतिः / धर्ममूलां श्रियं प्राप्य न जहाति न हीयते // 29 असतां च गतिः सन्तोन त्वसन्तः सतां गतिः॥४४ अप्युन्मत्तात्प्रलपतो बालाच्च परिसर्पतः / जिता सभा वस्त्रवता समाशा गोमता जिता / सर्वतः सारमादद्यादश्मभ्य इव काश्चनम् // 30 अध्वा जितो यानवता सर्वं शीलवता जितम् // 45 सुव्याहृतानि सुधियां सुकृतानि ततस्ततः / शीलं प्रधानं पुरुषे तद्यस्येह प्रणश्यति / संचिन्वन्धीर आसीत शिलाहारी शिलं यथा // 31 न तस्य जीवितेनार्थो न धनेन न बन्धुभिः॥४६ गन्धेन गावः पश्यन्ति वेदैः पश्यन्ति ब्राह्मणाः / आन्यानां मांसपरमं मध्यानां गोरसोत्तरम् / चारैः पश्यन्ति राजानश्चक्षुामितरे जनाः // 32 लवणोत्तरं दरिद्राणां भोजनं भरतर्षभ // 47 भूयांसं लभते क्लेशं या गौर्भवति दुर्दुहा। संपन्नतरमेवान्नं दरिद्रा भुञ्जते सदा।। अथ या सदहा राजन्नैव तां विनयन्त्यपि // 33 क्षुत्स्वादुतां जनयति सा चाढयेषु सुदुर्लभा // 48 यदतप्तं प्रणमति न तत्संतापयन्त्यपि / प्रायेण श्रीमतां लोके भोक्तुं शक्तिर्न विद्यते / यच्च स्वयं नतं दारु न तत्संनामयन्त्यपि // 34 दरिद्राणां तु राजेन्द्र अपि काष्ठं हि जीर्यते // 49 एतयोपमया धीरः संनमेत बलीयसे / अवृत्तिर्भयमन्त्यानां मध्यानां मरणाद्भयम् / इन्द्राय स प्रणमते नमते यो बलीयसे / / 35 उत्तमानां तु मानामवमानात्परं भयम् // 50 पर्जन्यनाथाः पशवो राजानो मित्रबान्धवाः। ऐश्वर्यमदपापिष्ठा मदाः पानमदादयः / -928 -