________________ 6. 51. 1] भीष्मपर्व [6. 51. 31 रथनागाश्वपत्तीनां सादिनां च महाक्षये // 1 न स्म विव्यथते राजन्कृष्णतुल्यपराक्रमः // 16 द्रोणपुत्रेण शल्येन कृपेण च महात्मना / सौभद्रमथ संसक्तं तत्र दृष्ट्वा धनंजयः / समसजत पाश्चाल्यनिभिरेतैर्महारथैः // 2 अभिदुद्राव संक्रुद्धस्त्रातुकामः स्वमात्मजम् // 17 स लोकविदितानश्वान्निजघान महाबलः / ततः सरथनागाश्वा भीष्मद्रोणपुरोगमाः / द्रौणेः पाश्चालदायादः शितैर्दशभिराशुगैः / / 3 अभ्यवर्तन्त राजानः सहिताः सव्यसाचिनम् / / ततः शल्यरथं तूर्णमास्थाय हतवाहनः / उद्धृतं सहसा भौमं नागाश्वरथसादिभिः / द्रौणिः पाञ्चालदायादमभ्यवर्षदथेषुभिः // 4 दिवाकरपथं प्राप्य रजस्तीव्रमदृश्यत // 19 धृष्टद्युम्नं तु संसक्तं द्रौणिना दृश्य भारत / तानि नागसहस्राणि भूमिपालशतानि च / सौभद्रोऽभ्यपतत्तणं विकिरनिशिताशरान् // 5 तस्य बाणपथं प्राप्य नाभ्यवर्तन्त सर्वशः // 20 स शल्यं पञ्चविंशत्या कृपं च नवभिः शरैः।। प्रणेदुः सर्वभूतानि बभूवुस्तिमिरा दिशः / अश्वत्थामानमष्टाभिर्विव्याध पुरुषर्षभ // 6 कुरूणामनयस्तीव्रः समदृश्यत दारुणः // 21 आर्जुनि तु ततस्तूर्ण द्रौणिर्विव्याध पत्रिणा / नाप्यन्तरिक्षं न दिशो न भूमिर्न च भास्करः / शल्यो द्वादशभिश्चैव कृपश्च निशितैनिभिः // 7 प्रजज्ञे भरतश्रेष्ठ शरसंधैः किरीटिनः // 22 लक्ष्मणस्तव पौत्रस्तु तव पौत्रमवस्थितम् / सादितध्वजनागास्तु हताश्वा रथिनो भृशम् / अभ्यवर्तत संहृष्टस्ततो युद्धमवर्तत // 8 विप्रद्रुतरथाः केचिदृश्यन्ते रथयूथपाः // 23 दौर्योधनिस्तु संक्रुद्धः सौभद्रं नवभिः शरैः। विरथा रथिनश्वान्ये धावमानाः समन्ततः / विव्याध समरे राजस्तदद्भुतमिवाभवत् // 9 तत्र तत्रैव दृश्यन्ते सायुधाः साङ्गदैर्भुजैः // 24 अभिमन्युस्तु संक्रुद्धो भ्रातरं भरतर्षभ / हयारोहा हयांत्यक्त्वा गजारोहाश्च दन्तिनः / शरैः पञ्चाशता राजन्क्षिप्रहस्तोऽभ्यविध्यत // 10 अर्जुनस्य भयाद्राजन्समन्ताद्विप्रदुद्रुवुः // 25 लक्ष्मणोऽपि ततस्तस्य धनुश्चिच्छेद पत्रिणा। रथेभ्यश्च गजेभ्यश्च हयेभ्यश्च नराधिपाः / मुष्टिदेशे महाराज तत उचुक्रुशुर्जनाः // 11 पतिताः पात्यमानाश्च दृश्यन्तेऽर्जुनताडिताः // 26 तद्विहाय धनुश्छिन्नं सौभद्रः परवीरहा। सगदानुद्यतान्बाहून्सखगांश्च विशां पते। अन्यदादत्तवांश्चित्रं कार्मुकं वेगवत्तरम् // 12 सप्रासांश्च सतूणीरान्सशरान्सशरासनान् // 27 तौ तत्र समरे हृष्टौ कृतप्रतिकृतैषिणौ। साङ्कुशान्सपताकांश्च तत्र तत्रार्जुनो नृणाम् / अन्योन्यं विशिखैस्तीक्ष्णैर्जनतुः पुरुषर्षभौ // 13 निचकर्त शरैरुप्रै रौद्रं विभ्रद्वपुस्तदा // 28 ततो दुर्योधनो राजा दृष्ट्वा पुत्रं महारथम् / परिघाणां प्रवृद्धानां मुद्राणां च मारिष / पीडितं तव पौत्रेण प्रायात्तत्र जनेश्वरः // 14 प्रासानां भिण्डिपालानां निस्त्रिंशानां च संयुगे / संनिवृत्ते तव सुते सर्व एव जनाधिपाः / परश्वधानां तीक्ष्णानां तोमराणां च भारत / आर्जुनि रथवंशेन समन्तात्पर्यवारयन् // 15 वर्मणां चापविद्धानां कवचानां च भूतले // 30 स तैः परिवृतः शूरैः शूरो युधि सुदुर्जयैः। | ध्वजानां चर्मणां चैव व्यजनानां च सर्वशः। म.भा. 152 -1209 -