________________ 6. 36. 27 ] महाभारत [8. 38. 1 शाश्वतस्य च धर्मस्य सुखस्यैकान्तिकस्य च // 27 अधिष्ठाय मनश्चायं विषयानुपसेवते // 9 इति श्रीमहाभारते भीष्मपर्वणि उत्क्रामन्तं स्थितं वापि भुञ्जानं वा गुणान्वितम् / षट्त्रिंशोऽध्यायः // 36 // विमूढा नानुपश्यन्ति पश्यन्ति ज्ञानचक्षुषः // 10 यतन्तो योगिनश्चैनं पश्यन्त्यात्मन्यवस्थितम् / - श्रीभगवानुवाच / यतन्तोऽप्यकृतात्मानो नैनं पश्यन्त्यचेतसः // 11 ऊर्ध्वमूलमधःशाखमश्वत्थं प्राहुरव्ययम् / यदादित्यगतं तेजो जगद्भासयतेऽखिलम् / छन्दांसि यस्य पर्णानि यस्तं वेद स वेदवित् // 1 यच्चन्द्रमसि यच्चाग्नौ तत्तेजो विद्धि मामकम् / / 12 अधश्चोर्ध्वं प्रसृतास्तस्य शाखा गामाविश्य च भूतानि धारयाम्यहमोजसा / गुणप्रवृद्धा विषयप्रवालाः। पुष्णामि चौषधीः सर्वाः सोमो भूत्वा रसात्मकः // अधश्च मूलान्यनुसंततानि अहं वैश्वानरो भूत्वा प्राणिनां देहमाश्रितः। .. कर्मानुबन्धीनि मनुष्यलोके // 2 प्राणापानसमायुक्तः पचाम्यन्नं चतुर्विधम् // 14 न रूपमस्येह तथोपलभ्यते सर्वस्य चाहं हृदि संनिविष्टो .नान्तो न चादिर्न च संप्रतिष्ठा / मत्तः स्मृतिर्ज्ञानमपोहनं च। ... अश्वत्थमेनं सुविरूढमूल वेदैश्च सर्वैरहमेव वेद्यो मसङ्गशस्त्रेण दृढेन छित्त्वा // 3 वेदान्तकृद्वेदविदेव चाहम् // 15 ततः पदं तत्परिमार्गितव्यं द्वाविमौ पुरुषौ लोके क्षरश्चाक्षर एव च / यस्मिन्गता न निवर्तन्ति भूयः। क्षरः सर्वाणि भूतानि कूटस्थोऽक्षर उच्यते // 16 तमेव चाद्यं पुरुषं प्रपद्ये उत्तमः पुरुषस्त्वन्यः परमात्मेत्युदाहृतः / यतः प्रवृत्तिः प्रसृता पुराणी // 4 यो लोकत्रयमाविश्य बिभर्त्यव्यय ईश्वरः // 17 निर्मानमोहा जितसङ्गदोषा यस्मारक्षरमतीतोऽहमक्षरादपि चोत्तमः / अध्यात्मनित्या विनिवृत्तकामाः। अतोऽस्मि लोके वेदे च प्रथितः पुरुषोत्तमः॥१८ द्वंद्वैर्विमुक्ताः सुखदुःखसंज्ञै यो मामेवमसंमूढो जानाति पुरुषोत्तमम् / र्गच्छन्त्यमूढाः पदमव्ययं तत् // 5 स सर्वविद्भजति मां सर्वभावेन भारत // 19 न तद्भासयते सूर्यो न शशाङ्को न पावकः / / इति गुह्यतमं शास्त्रमिदमुक्तं मयानघ / यद्गत्वा न निवर्तन्ते तद्धाम परमं मम // 6 एतद्बुवा बुद्धिमान्स्यात्कृतकृत्यश्च भारत // 20 ममैवांशो जीवलोके जीवभूतः सनातनः / इति श्रीमहाभारते भीष्मपर्वणि मनःषष्ठानीन्द्रियाणि प्रकृतिस्थानि कर्षति // 7 सप्तत्रिंशोऽध्यायः // 37 // शरीरं यदवाप्नोति यच्चाप्युत्क्रामतीश्वरः / गृहीत्वैतानि संयाति वायुर्गन्धानिवाशयात् // 8 श्रीभगवानुवाच / श्रोत्रं चक्षुः स्पर्शनं च रसनं घ्राणमेव च। / अभयं सत्त्वसंशुद्धिर्ज्ञानयोगव्यवस्थितिः। . - 1180 - 38