________________ 6. 22. 13] महाभारते [6. 23. 14 23 वृकोदरं वारणराजदर्प योधास्त्वदीया भयविनसत्त्वाः // 13 धृतराष्ट्र उवाच / अनीकमध्ये तिष्ठन्तं राजपुत्रं दुरासदम् / धर्मक्षेत्रे कुरुक्षेत्रे समवेता युयुत्सवः / अब्रवीद्भरतश्रेष्ठं गुडाकेशं जनार्दनः // 14 मामकाः पाण्डवाश्चैव किमकुर्वत संजय // 1 वासुदेव उवाच। संजय उवाच / य एष गोप्ता प्रतपन्बलस्थो दृष्ट्वा तु पाण्डवानीकं व्यूढं दुर्योधनस्तदा / ___ यो नः सेनां सिंह इवेक्षते च / आचार्यमुपसंगम्य राजा वचनमब्रवीत् // 2 स एष भीष्मः कुरुवंशकेतु पश्यैतां पाण्डुपुत्राणामाचार्य महतीं चमूम् / येनाहृतास्त्रिंशतो वाजिमेधाः // 15 व्यूढां द्रुपदपुत्रेण तव शिष्येण धीमता // 3 एतान्यनीकानि महानुभावं अत्र शूरा महेष्वासा भीमार्जुनसमा युधि / ' गृहन्ति मेघा इव धर्मरश्मिम् / युयुधानो विराटश्च द्रुपदश्च महारथः // 4 एतानि हत्वा पुरुषप्रवीर धृष्टकेतुश्चेकितानः काशिराजश्च वीर्यवान् / काश्व युद्धं भरतर्षभेण // 16 पुरुजित्कुन्तिभोजश्च शैब्यश्च नरपुंगवः // 5 धृतराष्ट्र उवाच। युधामन्युश्च विक्रान्त उत्तमौजाश्च वीर्यवान् / सौभद्रो द्रौपदेयाश्च सर्व एव महारथाः // 6 केषां प्रहृष्टास्तत्राने योधा युध्यन्ति संजय / अस्माकं तु विशिष्टा ये तान्निबोध द्विजोत्तम / उदग्रमनसः केऽत्र के वा दीना विचेतसः॥ 17 नायका मम सैन्यस्य संज्ञार्थ तान्ब्रवीमि ते // 7 के पूर्व प्राहरंस्तत्र युद्धे हृदयकम्पने / भवान्भीष्मश्च कर्णश्च कृपश्च समितिंजयः / मामकाः पाण्डवानां वा तन्ममाचक्ष्व संजय // 18 अश्वत्थामा विकर्णश्च सौमदत्तिस्तथैव च // 8 कस्य सेनासमुदये गन्धमाल्यसमुद्भवः / अन्ये च बहवः शूरा मदर्थे . त्यक्तजीविताः / वाचः प्रदक्षिणाश्चैव योधानामभिगर्जताम् // 19 नानाशस्त्रप्रहरणाः सर्वे युद्धविशारदाः // 9 संजय उवाच / अपर्याप्तं तदस्माकं बलं भीष्माभिरक्षितम् / उभयोः सेनयोस्तत्र योधा जहृषिरे मुदा / पर्याप्तं त्विदमेतेषां बलं भीमाभिरक्षितम् // 10 स्रग्धूपपानगन्धानामुभयत्र समुद्भवः // 20 अयनेषु च सर्वेषु यथाभागमवस्थिताः / संहतानामनीकानां व्यूढानां भरतर्षभ / भीष्ममेवाभिरक्षन्तु भवन्तः सर्व एव हि // 11 संसर्पतामुदीर्णानां विमर्दः सुमहानभूत् // 21 तस्य संजनयन्हर्ष कुरुवृद्धः पितामहः / / वादित्रशब्दस्तुमुलः शङ्खभेरीविमिश्रितः / सिंहनादं विनद्योञ्चैः शङ्ख दध्मौ प्रतापवान् // 12 कुञ्जराणां च नदतां सैन्यानां च प्रहृष्यताम् // 22 ततः शङ्खाश्च भेर्यश्च पणवानकगोमुखाः। इति श्रीमहाभारते भीष्मपर्वणि सहसैवाभ्यहन्यन्त स शब्दस्तुमुलोऽभवत् // 13 द्वाविंशोऽध्यायः // 22 // / ततः श्वेतैहयैर्युक्ते महति स्यन्दने स्थितौ। . - 1158 -