________________ 5. 180. 22] महाभारते [5. 181. 11 तमहं स्मयन्निव रणे प्रत्यभाषं व्यवस्थितम् // 22 / अहो बत कृतं पापं मयेदं क्षत्रकर्मणा // 37 आचार्यता मानिता मे निर्मर्यादे ह्यपि त्वयि / | गुरुर्विजातिर्धर्मात्मा यदेवं पीडितः शरैः। भूयस्तु शृणु मे ब्रह्मन्संपदं धर्मसंग्रहे // 23 ततो न प्राहरं भूयो जामदग्न्याय भारत // 38 ये ते वेदाः शरीरस्था ब्राह्मण्यं यच्च ते महत् / अथावताप्य पृथिवीं पूषा दिवससंक्षये / तपश्च सुमहत्तप्तं न तेभ्यः प्रहराम्यहम् // 24 जगामास्तं सहस्रांशुस्ततो युद्धमुपारमत् // 39 प्रहरे क्षत्रधर्मस्य यं त्वं राम समास्थितः / / इति श्रीमहाभारते उद्योगपर्वणि ब्राह्मणः क्षत्रियत्वं हि याति शस्त्रसमुद्यमात् // 25 भशीत्यधिकशततमोऽध्यायः // 18 // पश्य मे धनुषो वीर्यं पश्य बाह्वोर्बलं च मे। 181 एष ते कार्मुकं वीर द्विधा कुर्मि ससायकम् // 26 भीष्म उवाच। तस्याहं निशितं भलं प्राहिण्वं भरतर्षभ / आत्मनस्तु ततः सूतो हयानां च विशां पते / तेनास्य धनुषः कोटिश्छिन्ना भूमिमथागमत् // 27 मम चापनयामास शल्यान्कुशलसंमतः // 1 नव चापि पृषत्कानां शतानि नतपर्वणाम् / स्नातोपवृत्तैस्तुरगैलब्धतोयैरविह्वलैः / प्राहिण्वं कङ्कपत्राणां जामदग्न्यरथं प्रति // 28 प्रभात उदिते सूर्ये ततो युद्धमवर्तत // 2 काये विषक्तास्तु तदा वायुनाभिसमीरिताः। दृष्ट्वा मां तूर्णमायान्तं दंशितं स्यन्दने स्थितम् / चेलुः क्षरन्तो रुधिरं नागा इव च ते शराः // 29 अकरोद्रथमत्यर्थं रामः सज्जं प्रतापवान् // 3 क्षतजोक्षितसर्वाङ्गः क्षरन्स रुधिरं व्रणैः / ततोऽहं राममायान्तं दृष्ट्वा समरकाशिणम् / बभौ रामस्तदा राजन्मेरुर्धातूनिवोत्सृजन् // 30 धनुःश्रेष्ठं समुत्सृज्य सहसावतरं रथात् // 4 हेमन्तान्तेऽशोक इव रक्तस्तबकमण्डितः / अभिवाद्य तथैवाहं रथमारुह्य भारत / बभौ रामस्तदा राजन्कचित्किंशुकसंनिभः // 31 युयुत्सुर्जामदग्न्यस्य प्रमुखे वीतभीः स्थितः // 5 ततोऽन्यद्धनुरादाय रामः क्रोधसमन्वितः। ततो मां शरवर्षेण महता समवाकिरत / हेमपुङ्खान्सुनिशिताशरांस्तान्हि ववर्ष सः // 32 अहं च शरवर्षेण वर्षन्तं समवाकिरम् // 6 ते समासाद्य मां रौद्रा बहुधा मर्मभेदिनः / संक्रुद्धो जामदग्न्यस्तु पुनरेव पतत्रिणः / अकम्पयन्महावेगाः सनिलविषोपमाः // 33 प्रेषयामास मे राजन्दीप्तास्यानुरगानिव // 7 ततोऽहं समवष्टभ्य पुनरात्मानमाहवे / तानहं निशितैर्भल्लैः शतशोऽथ सहस्रशः / शतसंख्यैः शरैः क्रुद्धस्तदा राममवाकिरम् // 34 अच्छिदं सहसा राजन्नन्तरिक्षे पुनः पुनः // 8 स तैरन्यर्कसंकाशैः शरैराशीविषोपमैः / ततस्त्वस्त्राणि दिव्यानि जामदग्न्यः प्रतापवान् / शितैरभ्यर्दितो रामो मन्दुचेता इवाभवत् // 35 मयि प्रचोदयामास तान्यहं प्रत्यषेधयम् // 9 ततोऽहं कृपयाविष्टो विनिन्द्यात्मानमात्मना / अखैरेव महाबाहो चिकीर्षन्नधिकां क्रियाम् / धिग्धिगित्यब्रुवं युद्धं क्षत्रं च भरतर्षभ // 36 ततो दिवि महान्नादः प्रादुरासीत्समन्ततः // 10 असकृच्चाब्रुवं राजशोकवेगपरिप्लुतः / ततोऽहमस्त्रं वायव्यं जामदग्न्ये प्रयुक्तवान् / - 1110 -