________________ 5. 179. 27 ] उद्योगपर्व [5. 180. 22 काशिराजसुतायाश्च यथा कामः पुरातनः // 27 धनुर्धरो बद्धतूणो बद्धगोधाङ्गुलित्रवान् // 8 ततः सा राममभ्येत्य जननी मे महानदी। सारथ्यं कृतवांस्तत्र युयुत्सोरकृतव्रणः / मदर्थ तमृषि देवी क्षमयामास भार्गवम् / सखा वेदविदत्यन्तं दयितो भार्गवस्य ह // 9 मीष्मेण सह मा योत्सीः शिष्येणेति वचोऽब्रवीत्॥ आह्वयानः स मां युद्धे मनो हर्षयतीव मे / त च तामाह याचन्तीं भीष्ममेव निवर्तय / पुनः पुनरभिक्रोशन्नभियाहीति भार्गवः // 10 न हि मे कुरुते काममित्यहं तमुपागमम् // 29 तमादित्यमिवोद्यन्तमनाधृष्यं महाबलम् / संजय उवाच / क्षत्रियान्तकरं राममेकमेकः समासदम् // 11 ततो गङ्गा सुतस्नेहाद्भीष्मं पुनरुपागमत् / ततोऽहं बाणपातेषु त्रिषु वाहान्निगृह्य वै / न चास्याः सोऽकरोद्वाक्यं क्रोधपर्याकुलेक्षणः // 30 अवतीर्य धनुय॑स्य पदातिक्रषिसत्तमम् // 12 अथादृश्यत धर्मात्मा भृगुश्रेष्ठो महातपाः / अभ्यगच्छं तदा राममर्चिष्यन्द्विजसत्तमम् / आह्वयामास च पुनयुद्धाय द्विजसत्तमः // 31 अभिवाद्य चैनं विधिवब्रुवं वाक्यमुत्तमम् // 13 इति श्रीमहाभारते उद्योगपर्वणि योत्स्ये त्वया रणे राम विशिष्टेनाधिकेन च / एकोनाशीत्यधिकशततमोऽध्यायः // 179 // गुरुणा धर्मशीलेन जयमाशास्स्व मे विभो // 14 / 180 राम उवाच। भीष्म उवाच / एवमेतत्कुरुश्रेष्ठ कर्तव्यं भूतिमिच्छता / नमहं स्मयन्निव रणे प्रत्यभाषं व्यवस्थितम् / धर्मो ह्येष महाबाहो विशिष्ठैः सह युध्यताम् // 15 भूमिष्ठं नोत्सहे योद्धं भवन्तं रथमास्थितः // 1 शपेयं त्वां न चेदेवमागच्छेथा विशां पते / आरोह स्यन्दनं वीर कवचं च महाभज / युध्यस्व त्वं रणे यत्तो धैर्यमालम्ब्य कौरव // 16 प्रधान समरे राम यदि योद्धं मयेच्छसि // 2 न तु ते जयमाशासे त्वां हि जेतुमहं स्थितः / ततो मामब्रवीद्रामः स्मयमानो रणाजिरे / गच्छ युध्यस्व धर्मेण प्रीतोऽस्मि चरितेन ते // 17 थो मे मेदिनी भीष्म वाहा वेदाः सदश्ववत् // 3 भीष्म उवाच / सूतो मे मातरिश्वा वै कवचं वेदमातरः।। ततोऽहं तं नमस्कृत्य रथमारुह्य सत्वरः / सुसंवीतो रणे ताभिर्योत्स्येऽहं कुरुनन्दन // 4 प्राध्मापयं रणे शङ्ख पुनर्हेमविभूषितम् // 18 एवं वाणो गान्धारे रामो मां सत्यविक्रमः / ततो युद्धं समभवन्मम तस्य च भारत / शरवातेन महता सर्वतः पर्यवारयत् // 5 दिवसान्सुबहूनराजन्परस्परजिगीषया // 19 ततोऽपश्यं जामदग्न्यं रथे दिव्ये व्यवस्थितम् / स मे तस्मिन्रणे पूर्व प्राहरत्कङ्कपत्रिभिः / सर्वायुधधरे श्रीमत्यद्भुतोपमदर्शने // 6 षष्टया शतैश्च नवभिः शराणामग्निवर्चसाम् // 20 मनसा विहिते पुण्ये विस्तीर्णे नगरोपमे / चत्वारस्तेन मे वाहाः सूतश्चैव विशां पते / / दिव्याश्वयुजि संनद्धे काश्चनेन विभूषिते // 7 प्रतिरुद्धास्तथैवाहं समरे दंशितः स्थितः // 21 बजेन च महाबाहो सोमालंकृतलक्ष्मणा / नमस्कृत्य च देवेभ्यो ब्राह्मणेभ्यश्च भारत / -1109 -