________________ 5. 171.5] महाभारते [5. 172.21 भीष्म त्वमसि धर्मज्ञः सर्वशास्त्रविशारदः / कथमस्मद्विधो राजा परपूर्वी प्रवेशयेत् / श्रुत्वा च धयं वचनं मह्यं कर्तुमिहार्हसि // 5 नारी विदितविज्ञानः परेषां धर्ममादिशन् / मया शाल्वपतिः पूर्व मनसाभिवृतो वरः।। यथेष्टं गम्यतां भद्रे मा ते कालोऽत्यगादयम् // 7 तेन चास्मि वृता पूर्व रहस्यविदिते पितुः // 6 अम्बा तमब्रवीद्राजन्ननङ्गशरपीडिता। कथं मामन्यकामां त्वं राजशास्त्रमधीत्य वै। मैवं वद महीपाल नैतदेवं कथंचन // 8 वासयेथा गृहे भीष्म कौरवः सन्विशेषतः // 7 नास्मि प्रीतिमती नीता भीष्मेणामित्रकर्शन / एतद्बुद्ध्या विनिश्चित्य मनसा भरतर्षभ / बलान्नीतास्मि रुदती विद्राव्य पृथिवीपतीन् // 9 यत्क्षमं ते महाबाहो तदिहारब्धुमर्हसि // 8 भजस्व मां शाल्वपते भक्तां बालामनागसम् / . स मां प्रतीक्षते व्यक्तं शाल्वराजो विशां पते / भक्तानां हि परित्यागो न धर्मेषु प्रशस्यते // 10 कृपां कुरु महाबाहो मयि धर्मभृतां वर / साहमामय गाङ्गेयं समरेष्वनिवर्तिनम् / ' त्वं हि सत्यव्रतो वीर पृथिव्यामिति नः श्रुतम्॥ 9 अनुज्ञाता च तेनैव तवैव गृहमागता // 11 इति श्रीमहाभारते उद्योगपर्वणि न स भीष्मो महाबाहुर्मामिच्छति विशां पते / एकसप्तत्यधिकशततमोऽध्यायः // 171 // भ्रातृहेतोः समारम्भो भीष्मस्येति श्रुतं मया // 12 172 भगिन्यौ मम ये नीते अम्बिकाम्बालिके नृप / भीष्म उवाच / प्रादाद्विचित्रवीर्याय गाङ्गेयो हि यवीयसे // 13 ततोऽहं समनुज्ञाप्य काली सत्यवतीं तदा। यथा शाल्वपते नान्यं नरं ध्यामि कथंचन / मत्रिणश्च द्विजांश्चैव तथैव च पुरोहितान् / त्वामृते पुरुषव्याघ्र तथा मूर्धानमालभे // 14 समनुज्ञासिषं कन्यां ज्येष्ठामम्बां नराधिप // 1 न चान्यपूर्वा राजेन्द्र त्वामहं समुपस्थिता / अनुज्ञाता ययौ सा तु कन्या शाल्वपतेः पुरम् / सत्यं ब्रवीमि शाल्वैतत्सत्येनात्मानमालभे // 15 वृद्धैर्द्विजातिभिर्गुप्ता धात्र्या चानुगता तदा। भजस्व मां विशालाक्ष स्वयं कन्यामुपस्थिताम् / अतीत्य च तमध्वानमाससाद नराधिपम् // 2 अनन्यपूर्वां राजेन्द्र त्वत्प्रसादाभिकाङ्क्षिणीम् // 16 सा तमासाद्य राजानं शाल्वं वचनमब्रवीत् / तामेवं भाषमाणां तु शाल्वः काशिपतेः सुताम् / आगताहं महाबाहो त्वामुद्दिश्य महाद्युते // 3 अत्यजद्भरतश्रेष्ठ त्वचं जीर्णामिवोरगः // 17 तामब्रवीच्छाल्वपतिः स्मयन्निव विशां पते / एवं बहुविधैर्वाक्यैर्याच्यमानस्तयानघ / स्वयान्यपूर्वया नाहं भार्यार्थी वरवर्णिनि // 4 नाश्रद्दधच्छाल्वपतिः कन्याया भरतर्षभ // 18 गच्छ भद्रे पुनस्तत्र सकाशं भारतस्य वै / ततः सा मन्युनाविष्टा ज्येष्ठा काशिपतेः सुता। नाहमिच्छामि भीष्मेण गृहीतां त्वां प्रसह्य वै // 5 / अब्रवीत्साश्रुनयना बाष्पविह्वलया गिरा // 19 त्वं हि निर्जित्य भीष्मेण नीता प्रीतिमती तदा / त्वया त्यक्ता गमिष्यामि यत्र यत्र विशां पते। परामृश्य महायुद्धे निर्जित्य पृथिवीपतीन् / / तत्र मे सन्तु गतयः सन्तः सत्यं यथाब्रुवम् // 20 नाहं त्वय्यन्यपूर्वायां भार्यार्थी वरवर्णिनि // 6 एवं संभाषमाणां तु नृशंसः शाल्वराट् तदा। - 1100 -