________________ 5. 162. 8] उद्योगपर्व [5. 163.1 कर्म कारयितुं चैव भृतानप्यभृतांस्तथा // 8 कृतकिल्बिषाः पाण्डवेयैर्धार्तराष्ट्रा मनस्विनः // 22 यात्रायानेषु युद्धेषु लब्धप्रशमनेषु च / ततोऽहं भरतश्रेष्ठ सर्वसेनापतिस्तव / भृशं वेद महाराज यथा वेद बृहस्पतिः // 9 शत्रून्विध्वंसयिष्यामि कद कृत्य पाण्डवान् / व्यूहानपि महारम्भान्दैवगान्धर्वमानुषान् / न त्वात्मनो गुणान्वक्तुमर्हामि विदितोऽस्मि ते // तैरहं मोहयिष्यामि पाण्डवान्व्येतु ते ज्वरः // 10 कृतवर्मा त्वतिरथो भोजः प्रहरतां वरः / सोऽहं योत्स्यामि तत्त्वेन पालयंस्तव वाहिनीम् / अर्थसिद्धिं तव रणे करिष्यति न संशयः // 24 यथावच्छास्त्रतो राजन्व्येतु ते मानसो ज्वरः // 11 अस्त्रविद्भिरनाधृष्यो दूरपाती दृढायुधः / / दुर्योधन उवाच / हनिष्यति रिपूंस्तुभ्यं महेन्द्रो दानवानिव / / 25 न विद्यते मे गाङ्गेय भयं देवासुरेष्वपि / मद्रराजो महेष्वासः शल्यो मेऽतिरथो मतः / समस्तेषु महाबाहो सत्यमेतद्रवीमि ते // 12 स्पर्धते वासुदेवेन यो वै नित्यं रणे रणे // 26 किं पुनस्त्वयि दुर्धर्षे सेनापत्ये व्यवस्थिते / भागिनेयान्निजांस्त्यक्त्वा शल्यस्ते रथसत्तमः / द्रोणे च पुरुषव्याघ्र स्थिते युद्धाभिनन्दिनि // 13 एष योत्स्यति संग्रामे कृष्णं चक्रगदाधरम् // 27 भवद्भ्यां पुरुषाय्याभ्यां स्थिताभ्यां विजयो मम। सागरोर्मिसमैगैः प्लावयन्निव शात्रवान् / न दुर्लभं कुरुश्रेष्ठ देवराज्यमपि ध्रुवम् / / 14 भूरिश्रवाः कृतास्त्रश्च तव चापि हितः सुहृत् / / 28 रथसंख्यां तु कायेन परेषामात्मनस्तथा। सौमदत्तिर्महेष्वासो रथयूथपयूथपः / तथैवातिरथानां च वेत्तुमिच्छामि कौरव // 15 बलक्षयममित्राणां सुमहान्तं करिष्यति // 29 पितामहो हि कुशलः परेषामात्मनस्तथा / सिन्धुराजो महाराज मतो मे द्विगुणो रथः / श्रोतुमिच्छाम्यहं सर्वैः सहैभिर्वसुधाधिपः // 16 योत्स्यते समरे राजन्विक्रान्तो रथसत्तमः // 30 भीष्म उवाच / द्रौपदीहरणे पूर्वं परिक्लिष्टः स पाण्डवैः / गान्धारें शृणु राजेन्द्र रथसंख्यां स्वके बले। संस्मरंस्तं परिक्लेशं योत्स्यते परवीरहा // 31 ये रथाः पृथिवीपाल तथैवातिरथाश्च ये // 17 एतेन हि तदा राजस्तप आस्थाय दारुणम् / बहूनीह सहस्राणि प्रयुतान्यर्बुदानि च। सुदुर्लभो वरो लब्धः पाण्डवान्यो माहवे // 32 स्थानां तव सेनायां यथामुख्यं तु मे शृणु // 18 स एष रथशार्दूलस्तद्वैरं संस्मरन्रणे / भवानग्रे रथोदारः सह सर्वैः सहोदरैः / योत्स्यते पांडवांस्तात प्राणांस्त्यक्त्वा सुदुस्त्यजान् 33 दुःशासनप्रभृतिभिर्धातृभिः शतसंमितैः // 19 इति श्रीमहाभारते उद्योगपर्वणि सर्वे कृतप्रहरणाश्छेद्यभेद्यविशारदाः / द्विषष्टयधिकशततमोऽध्यायः // 12 // रथोपस्थे गजस्कन्धे गदायुद्धेऽसिचर्मणि // 20 .. 163 संयन्तारः प्रहर्तारः कृतास्त्रा भारसाधनाः / भीष्म उवाच / इष्वस्त्रे द्रोणशिष्याश्च कृपस्य च शरद्वतः // 21 सुदक्षिणस्तु काम्बोजो रथ एकगुणो मतः / एते हनिष्यन्ति रणे पाञ्चालान्युद्धदुर्मदान् / तवार्थसिद्धिमाकाङ्कन्योत्स्यते समरे परैः // 1 - 1091 -