________________ 5. 80.3] महाभारते [5. 80. 32 भीमसेनं च संशान्तं दृष्ट्वा परमदुर्मनाः / यथावध्ये भवेदोषो वध्यमाने जनार्दन / अश्रुपूर्णेक्षणा वाक्यमुवाचेदं मनस्विनी // 3 स वध्यस्यावधे दृष्ट इति धर्मविदो विदुः // 18 विदितं ते महाबाहो धर्मज्ञ मधुसूदन / यथा त्वां न स्पृशेदेष दोषः कृष्ण तथा कुरु / यथा निकृतिमास्थाय भ्रंशिताः पाण्डवाः सुखात्॥ 4 पाण्डवैः सह दाशार्ह सृञ्जयैश्च ससैनिकैः // 19 धृतराष्ट्रस्य पुत्रेण सामात्येन जनार्दन / पुनरुक्तं च वक्ष्यामि विश्रम्भेण जनार्दन / यथा च संजयो राज्ञा मन्त्रं रहसि श्रावितः॥५ / का नु सीमन्तिनी मादृक्पृथिव्यामस्ति केशव // 20 युधिष्ठिरेण दाशार्ह तच्चापि विदितं तव / / सुता द्रुपदराजस्य वेदिमध्यात्समुत्थिता। यथोक्तः संजयश्चैव तच्च सर्वं श्रुतं त्वया // 6 धृष्टद्युम्नस्य भगिनी तव कृष्ण प्रिया सखी // 21 पश्च नस्तात दीयन्तां ग्रामा इति महाद्युते / आजमीढकुलं प्राप्ता स्नुषा पाण्डोर्महात्मनः / कुशस्थलं वृकस्थलमासन्दी वारणावतम् // 7 महिषी पाण्डुपुत्राणां पञ्चेन्द्रसमवर्चसाम् // 22 अवसानं महाबाहो किंचिदेव तु पश्चमम् / सुता मे पञ्चभिर्वीरैः पञ्च जाता महारथाः। इति दुर्योधनो वाच्यः सुहृदश्वास्य केशव // 8 अभिमन्युर्यथा कृष्ण तथा ते तव धर्मतः // 23 तच्चापि नाकरोद्वाक्यं श्रुत्वा कृष्ण सुयोधनः / साहं केशग्रहं प्राप्ता परिक्लिष्टा सभां गता। . युधिष्ठिरस्य दाशार्ह ह्रीमतः संधिमिच्छतः // 9 पश्यतां पाण्डुपुत्राणां त्वयि जीवति केशव // 24 अप्रदानेन राज्यस्य यदि कृष्ण सुयोधनः। जीवत्सु कौरवेयेषु पाञ्चालेष्वथ वृष्णिषु। . संधिमिच्छेन्न कर्तव्यस्तत्र गत्वा कथंचन // 10 दासीभूतास्मि पापानां सभामध्ये व्यवस्थिता // 25 शक्ष्यन्ति हि महाबाहो पाण्डवाः सृञ्जयैः सह / निरामर्षेष्वचेष्टेषु प्रेक्षमाणेषु पाण्डुषु / धार्तराष्ट्रबलं घोरं क्रुद्ध प्रतिसमासितुम् // 11 त्राहि मामिति गोविन्द मनसा काङ्कितोऽसि मे // 26 न हि साम्ना न दानेन शक्योऽर्थस्तेषु कश्चन / यत्र मां भगवानराजा श्वशुरो वाक्यमब्रवीत् / तस्मात्तेषु न कर्तव्या कृपा ते मधुसूदन // 12 वरं वृणीष्व पाञ्चालि वराहसि मतासि मे // 27 साना दानेन वा कृष्ण ये न शाम्यन्ति शत्रवः / अदासाः पाण्डवाः सन्तु सरथाः सायुधा इति / मोक्तव्यस्तेषु दण्डः स्याज्जीवितं परिरक्षता // 13 मयोक्ते यत्र निर्मुक्ता वनवासाय केशव // 28 तस्मात्तेषु महादण्डः क्षेप्तव्यः क्षिप्रमच्युत / एवंविधानां दुःखानामभिज्ञोऽसि जनार्दन / स्वया चैव महाबाहो पाण्डवैः सह सृञ्जयैः // 14 त्राहि मां पुण्डरीकाक्ष सभर्तृज्ञातिबान्धवाम् // 29 एतत्समर्थं पार्थानां तव चैव यशस्करम् / नन्वहं कृष्ण भीष्मस्य धृतराष्ट्रस्य चोभयोः / क्रियमाणं भवेत्कृष्ण क्षत्रस्य च सुखावहम् // 15 स्नुषा भवामि धर्मेण साहं दासीकृताभवम् // 30 क्षत्रियेण हि हन्तव्यः क्षत्रियो लोभमास्थितः / धिग्बलं भीमसेनस्य धिक्पार्थस्य धनुष्मताम् / अक्षत्रियो वा दाशार्ह स्वधर्ममनुतिष्ठता // 16 / / यत्र दुर्योधनः कृष्ण मुहूर्तमपि जीवति // 31 अन्यत्र ब्राह्मणात्तात सर्वपापेष्ववस्थितात् / यदि तेऽहमनुग्राह्या यदि तेऽस्ति कृपा मयि / गुरुर्हि सर्ववर्णानां ब्राह्मणः प्रसृताप्रभुक् // 17 / धार्तराष्ट्रेषु वै कोपः सर्वः कृष्ण विधीयताम् // 32 -996 -