________________ 5. 70. 75 ] महाभारते [5. 71.8 स पुत्रवशमापन्नः प्रणिपातं प्रहास्यति // 75 ___ युधिष्ठिर उवाच / तत्र किं मन्यसे कृष्ण प्राप्तकालमनन्तरम् / यत्तुभ्यं रोचते कृष्ण स्वस्ति प्राप्नुहि कौरवान् / कथमर्थाच्च धर्माच्च न हीयेमहि माधव // 76 कृतार्थ स्वस्तिमन्तं त्वां द्रक्ष्यामि पुनरागतम् // 89 ईदृशे ह्यर्थकृच्छ्रेऽस्मिन्कमन्यं मधुसूदन / विष्वक्सेन कुरून्गत्वा भारताशमयेः प्रभो। उपसंप्रष्टुमर्हामि त्वामृते पुरुषोत्तम // 77 यथा सर्वे सुमनसः सह स्यामः सुचेतसः // 90 प्रियश्च प्रियकामश्च गतिज्ञः सर्वकर्मणाम् / भ्राता चासि सखा चासि बीभत्सोर्मम च प्रियः / को हि कृष्णास्ति नस्त्वादृक्सर्वनिश्चयवित्सुहृत्॥७८ सौहृदेनाविशङ्कयोऽसि स्वस्ति प्राप्नुहि भूतये // 91 वैशंपायन उवाच / अस्मान्वेत्थ परान्वेत्थ वेत्थार्थं वेत्थ भाषितम् / एवमुक्तः प्रत्युवाच धर्मराजं जनार्दनः / यद्यदस्मद्धितं कृष्ण तत्तद्वाच्यः सुयोधनः // 92 उभयोरेव वामर्थे यास्यामि कुरुसंसदम् // 79 यद्यद्धर्मेण संयुक्तमुपपद्येद्धितं वचः। .. शमं तत्र लभेयं चेयुष्मदर्थमहापयन् / तत्तत्केशव भाषेथाः सान्त्वं वा यदि वेतरत् // 93 पुण्यं मे सुमहद्राजंश्चरितं स्यान्महाफलम् // 80 ___ इति श्रीमहाभारते उद्योगपर्वणि मोचयेयं मृत्युपाशात्संरब्धान्कुरुसृञ्जयान् / सप्ततितमोऽध्यायः॥..॥ . पाण्डवान्धार्तराष्ट्रांश्च सर्वां च पृथिवीमिमाम् // 81 71 युधिष्ठिर उवाच / भगवानुवाच। न ममैतन्मतं कृष्ण यत्त्वं यायाः कुरून्प्रति / संजयस्य श्रुतं वाक्यं भवतश्च श्रुतं मया। सुयोधनः सूक्तमपि न करिष्यति ते वचः // 82 सर्व जानाम्यभिप्रायं तेषां च भवतश्च यः // 1 . समेतं पार्थिवं क्षत्रं सुयोधनवशानुगम् / तव धर्माश्रिता बुद्धिस्तेषां वैराश्रिता मतिः / तेषां मध्यावतरणं तव कृष्ण न रोचये // 83 यदयुद्धेन लभ्येत तत्ते बहुमतं भवेत् // 2 न हि नः प्रीणयेद्रव्यं न देवत्वं कुतः सुखम्। न च तन्नैष्ठिकं कर्म क्षत्रियस्य विशां पते / न च सर्वामरैश्वर्यं तव रोधेन माधव // 84 आहुराश्रमिणः सर्वे यद्भक्षं क्षत्रियश्चरेत् / / 3 भगवानुवाच। जयो वधो वा संग्रामे धात्रा दिष्टः सनातनः / जानाम्येतां महाराज धार्तराष्ट्रस्य पापताम् / स्वधर्मः क्षत्रियस्यैष कार्पण्यं न प्रशस्यते // 4 अवाच्यास्तु भविष्यामः सर्वलोके महीक्षिताम् // 85 न हि कार्पण्यमास्थाय शक्या वृत्तियुधिष्ठिर / न चापि मम पर्याप्ताः सहिताः सर्वपार्थिवाः / विक्रमस्व महाबाहो जहि शत्रूनरिंदम // 5 क्रुद्धस्य प्रमुख स्थातुं सिंहस्येवेतरे मृगाः // 86 अतिगृद्धाः कृतस्नेहा दीर्घकालं सहोषिताः / अथ चेत्ते प्रवर्तेरन्मयि किंचिदसांप्रतम् / कृतमित्राः कृतबला धार्तराष्ट्राः परंतप // 6 निर्दहेयं कुरून्सर्वानिति मे धीयते मतिः // 87 न पर्यायोऽस्ति यत्साम्यं त्वयि कुर्युर्विशां पते / न जातु गमनं तत्र भवेत्पार्थ निरर्थकम् / बलवत्तां हि मन्यन्ते भीष्मद्रोणकृपादिभिः // 7 अर्थप्राप्तिः कदाचित्स्यादन्ततो वाप्यवाच्यता // 88 | यावच्च मार्दवेनैतान्राजन्नुपचरिष्यसि। -988 -